Bộ Giao thông vận tải (GTVT) vừa có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ xử lý khó khăn, giải phóng hàng ở cảng Cát Lái trước nguy cơ có thể phải tạm ngưng tiếp nhận tàu.
Văn bản do Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Anh Tuấn ký nêu rõ thời gian qua, một số nhà máy, xí nghiệp ở khu vực phải thu hẹp sản xuất hoặc ngừng hoạt động do bị phong tỏa để phòng Covid-19 nên nhu cầu lấy hàng tại cảng giảm.
Trong khi đó, lượng container nhập về cảng từ tàu biển vẫn tăng trưởng, dẫn đến hàng hóa tồn tại cảng tăng cao, nguy cơ trong thời gian tới cảng Cát Lái có thể phải tạm thời ngưng tiếp nhận tàu. Điều này ảnh hưởng xấu đến chuỗi cung ứng, tăng chi phí logistics và hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Bộ GTVT báo cáo Thủ tướng Chính phủ xử lý khó khăn, giải phóng hàng ở cảng Cát Lái trước nguy cơ có thể phải tạm ngưng tiếp nhận tàu.
Trước tình hình cấp bách trên, Bộ GTVT và các cơ quan, đơn vị đã khẩn trương triển khai các giải pháp thuộc thẩm quyền để hỗ trợ doanh nghiệp như: Cùng chủ hàng tháo gỡ để sớm nhận hàng, tăng năng lực khai thác của bãi cảng, giảm lượng hàng nhập về cảng...
Tuy nhiên, để tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, Bộ GTVT đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét chỉ đạo Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan và các đơn vị liên quan) có cơ chế cho phép Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn vận chuyển container hàng nhập khẩu, trong đó có container tồn đọng trên 90 ngày về lưu giữ, thông quan, giao cho khách hàng và thanh lý hàng tồn đọng tại các cơ sở, gồm: Tân Cảng Hiệp Phước, các ICD: Tân Cảng Nhơn Trạch, Tân Cảng Long Bình (Đồng Nai), ICD Tân Cảng Sóng Thần (Bình Dương).
"Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn cam kết chịu trách nhiệm nguyên trạng của hàng hóa khi chuyển và lưu trữ; Hải quan nhanh chóng thanh lý hàng tồn đọng; mở rộng các danh mục hồ sơ được tải lên Cổng thông tin một cửa Quốc gia mà không cần bản giấy.
Trước mắt, Cục Hải quan TP HCM cho phép doanh nghiệp nộp bản chứng thư scan bằng điện tử trong thời gian áp dụng Chỉ thị 16 và bổ sung bản gốc sau để hạn chế người đến cảng làm thủ tục; ban hành cơ chế riêng trong việc làm thủ tục thông quan và vận chuyển hàng hóa nhập khẩu từ các cảng biển, cửa khẩu về lưu giữ tại các địa điểm thông quan trung gian"- nội dung văn bản nêu rõ.
Đối với khó khăn về nguồn lao động tại cảng Cát Lái, Bộ GTVT cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP HCM và tỉnh Đồng Nai ưu tiên cho lực lượng lao động trong dây chuyền sản xuất cảng; cho phép số lao động cần kíp trong dây chuyền sản xuất cảng (nếu không lưu trú ở khu vực dân cư đang bị phong tỏa) được cấp phép lưu thông đến cảng làm việc.
Trường hợp lao động đang cư trú tại huyện Nhơn Trạch, cho phép lưu thông qua phà Cát Lái để vào cảng làm việc nếu có giấy xác nhận làm việc tại cảng và giấy chứng nhận xét nghiệm âm tính còn hiệu lực.
Đồng thời, TP HCM lập điểm xét nghiệm nhanh và cấp giấy 24/7 tại địa điểm do Tân Cảng Sài Gòn đề xuất để phục vụ đối tượng lái xe có giấy chứng nhận hết hạn hoặc sắp hết hạn ra, vào cảng Tân Cảng Cát Lái được thuận tiện, nhanh chóng.
Trước đó, cuối tháng 7-2021, Tân Cảng Sài Gòn có văn bản báo cáo các cơ quan chức năng về khó khăn trong tổ chức hoạt động cảng Cát Lái. Cụ thể, sau 3 tuần TP HCM thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ, dung lượng tồn bãi tại cảng Cát Lái luôn chạm mức hết công suất; đặc biệt, dung lượng dành cho hàng nhập luôn trên 100% công suất.
Cùng đó, lực lượng lao động của cảng này cũng bị hao hụt 50%, chỉ còn 250 công nhân/ngày, trong khi để duy trì hoạt động thường xuyên, lượng nhân sự cần thiết (bắt buộc) phải có mặt tại hiện trường trong ngày (3 ca sản xuất - tiếp nhận trung bình 12 chuyến tàu container xuất nhập khẩu) là 500 người. Vướng mắc về lượng hàng tồn và công nhân tác nghiệp khiến cảng Cát Lái đối mặt nguy cơ tạm ngừng hoạt động để chờ giải phóng hàng.