Những ngày giãn cách xã hội phòng, chống dịch COVID-19, chuyện ăn uống cho gia đình ngày ba bữa cũng khiến các bà nội trợ đau đầu, thiệt chỉ người trong cuộc mới “thấm”.
Cá cơm săn kho - món “hạp” với cháo trắng. Ảnh: TRI TRẦN
Tự vào bếp cho bữa sáng với hủ tiếu, bánh canh, mì xào... riết cũng ngán, thêm nữa là thiếu nguyên liệu chế biến các món khác để thay đổi. Cũng không khó lắm để bữa ăn sáng cho vui già, hợp trẻ nếu có món cháo trắng cá kho xen vào 2-3 bữa/ tuần, đảm bảo ai khó ăn cũng thấy ngon miệng.
Miền Nam có món cháo trắng lá dứa ăn kèm với trứng vịt muối, thịt hoặc cá kho tiêu, mắm Thái... là món ăn khoái khẩu của nhiều người cho buổi chiều tối ngán cơm hay đầy bụng khó tiêu.
Miền Trung, đặc biệt là một số địa phương ven biển Phú Yên có nhiều món cháo cho bữa sáng như cháo lòng heo, cháo gà, cháo tôm, cháo cá, cháo mực, cháo lươn... nhưng ăn hoài không ngán vẫn là cháo trắng cá kho dân dã.
Những ngày này hàng quán đóng cửa, chưa ăn bữa tối đã lo bữa sáng ăn gì là chuyện không của riêng ai, nhứt là gia đình có nhiều thành viên mà sở thích ăn uống không ai giống ai. Thôi thì hãy thử vào bếp kho nồi cá, bắt nồi cháo trắng cho cả nhà - món đảm bảo các tiêu chí: nhanh, ngon, bổ, rẻ...
Cháo trắng cá nục kho.
Cá kho để ăn cháo trắng có nhiều loại nhưng ngon, giá cả hợp lý thì có thể chọn cá cơm, cá phèn, cá nục điếu... Nói vậy chứ mùa nào cá nấy, hơn nữa thời gian giãn cách, xe cộ đi lại khó khăn, nguồn hàng không dễ tìm. Không có cá biển thì cá đồng, như cá bống cát, cá lóc cũng ngon hết sẩy. Kho cá đơn giản, chia sẻ công thức hoặc bí quyết kho thế nào có lẽ thừa với các bà, các chị.
Cá kho ngon hay không, nguyên liệu quyết định, nghĩa là cá phải tươi, hàng đông lạnh phải bảo quản đúng cách... Riêng khâu tẩm ướp gia vị, nêm nếm thì tùy vào khẩu vị, bí quyết của từng người, từng vùng miền. Tương tự, cháo ngon nhờ gạo ngon. Gạo nấu cháo ăn cá kho thường được chọn loại gạo dẻo, không thì cho thêm nắm nếp. Ăn kiêng thì có thể kèm ít đậu ngự, đậu xanh cà vỏ, cà rốt cắt hạt lựu.
Để không mất nhiều thời gian, có thể kho săm sắp nước, nguội thì cho vào hộp vừa đủ một lần ăn rồi để tủ mát, khi ăn lấy ra hâm lại. Tùy vào người thích ăn cá kho kẹo (keo) hay kho nước nhưng ăn cháo trắng cá kho mà thiếu nước cá và ớt hiểm thì mất ngon.
Cá cơm khô cũng có thể kho ăn cháo trắng.
Nhớ quãng trước, bữa sáng của gia đình bảy miệng ăn hôm vài củ khoai lang, hôm nồi sắn luộc, thi thoảng đổi món cháo trắng ăn với đường đen. Lâu lắm cả nhà mới có được bữa sáng cháo trắng cá cơm săn kho do chính tay má nấu.
Những năm 80 của thế kỷ trước, đi sâu vào làng biển phường 6, thị xã Tuy Hòa (nay là TP Tuy Hòa) mỗi sáng, mùi cá kho thơm nức mũi như níu chân người. Lúc bấy giờ, hàng quán xập xệ bày trên cát, trong hẻm nhỏ đông đúc bữa sáng chủ yếu bán cháo trắng cá cơm kho, vài nơi có bán thêm bánh mì hoặc xôi lá chuối.
Có thể kho cá để tủ lạnh ăn dần.
Sáng được ăn cháo trắng cá kho coi như nhà có điều kiện, bởi xôi, bánh mì lúc bấy giờ chỉ một nửa giá tô cháo trắng cá cơm kho. Tuy nhiên, thèm món cháo trắng có thể tự tin vào quán dõng dạc gọi một tô cháo không (tức chỉ có nước cá kho) ăn no nê mà chỉ trả 500 đồng.
Lại nhớ ông anh họ dắt đi ăn quán khá đông người, từ xa anh nói lớn: “Cho hai tô đặc biệt”. Chị chủ vừa múc cháo vừa hỏi lại: “Là nhiều cá phải không?”. Anh đáp: “Đặc biệt là không cá”.
Sau này về quê, món cháo trắng cá kho không dễ kiếm ở những hàng quán bình dân trong xóm nhỏ, hàng ăn trong chợ và ngay cả làng biển nổi tiếng với món này cũng không còn nữa.
Cá ồ (họ cá ngừ) kho ăn cơm hoặc cháo đều ngon.
Món cháo trắng cá cơm kho dân dã ngày nào đã trở thành món ăn vương giả chỉ có ở một số nhà hàng máy lạnh, quán cà phê, điểm tâm sân vườn với giá đắt hơn cả tô phở.
Nói thiệt bụng, những ngày giãn cách xã hội ở tâm dịch Sài Gòn có được cái ăn đã là hạnh phúc. Được nấu, được ăn món cháo trắng cá kho là may mắn, như được về quê, về vơi làng biển, về với ấu thơ...
