Tuổi thơ nhai kem đánh răng để sống

Liz Murray sinh ngày 23/9/1980 tại khu ổ chuột Bronx thuộc thành phố New York-Mỹ. Ngay từ năm 3 tuổi, Liz đã nhận thức được cha mẹ mình là những con nghiện ma túy. Tuổi thơ của cô cùng người chị gái Lisa gắn liền với hình ảnh những chiếc kim tiêm và bột trắng khi cha mẹ mình suốt ngày lên cơn nghiện.

Khu ổ chuột nơi Liz ở toàn những người nghèo đáy xã hội và kẻ nghiện. Gia đình Liz cũng luôn tràn ngập rác rưởi, hôi hám và bẩn thỉu. Tệ hơn là chị em cô chẳng có gì để ăn khi cha mẹ bận hút chích, buộc chúng phải tìm đủ mọi cách để chống lại cái đói.

Khi Liz đến tuổi học mẫu giáo, cả gia đình cô sống nhờ trợ cấp xã hội. Tuy nhiên cha mẹ cô dùng phần lớn số tiền nhận được để mua ma túy và chỉ dành chưa đầy 30 USD còn lại để mua thức ăn cho cả tháng.

Thậm chí có những thời điểm lên cơn nghiện, cha mẹ của Liz đã lấy tiền sinh nhật của cô, bán tivi hay mang cả con gà tây mà nhà thờ tặng gia đình Lễ tạ ơn để đi đổi ma túy. Vì quá đói nên có những ngày 2 chị em phải nhai kem đánh răng hay bất cứ thứ gì để có cảm giác như đang ăn.

"Hai chị em tôi phải ăn đá lạnh, đũa hay thậm chí là kem đánh răng. Thỉnh thoảng, chúng tôi phải sang nhà hàng xóm để xin ăn. Nhưng họ cũng không có gì khi nghèo đói và phải sống bằng tiền trợ cấp xã hội", Liz Murray nhớ lại.

Nỗi ám ảnh lớn nhất của Liz thời đó không chỉ là cái đói mà còn là chuyện đi học. Vì quá đói nên cô chẳng có tâm trạng nghe giáo viên giảng bài, tất cả những gì cô muốn là được nằm ngủ cho qua cơn đói khát.

Thậm chí vì nhà quá bẩn, chẳng có chỗ tắm nên Liz luôn đến trường với những bộ đồ cũ và hôi rình. Hệ quả là bạn bè và mọi người ở trường đều xa lánh cô hay tệ hơn là bắt nạt, tẩy chay cô vì quá hôi hám, lập dị.

Không còn cách khác, cô bé Liz chưa được 10 tuổi quyết định nghỉ học vì chẳng có quần áo tử tế mặc hay được tắm rửa đàng hoàng để được bạn bè chấp nhận. Thế rồi mẹ cô ốm nặng và Liz phải ở nhà chăm sóc mẹ. Dù cuộc sống khó khăn nhưng nhìn người mẹ gầy yếu nằm trên giường khiến Liz vừa giận vừa thương.

Gia đình vẫn là tất cả

Dù sinh ra trong một gia đình nghiện ngập mà không được hưởng nhiều hạnh phúc như bao trẻ em khác, Liz chưa bao giờ ghét bỏ cha mẹ mình. Khó khăn là thế nhưng cô vẫn cảm thấy hạnh phúc khi có gia đình, khi được nằm cùng mẹ mỗi đêm để nghe những câu chuyện về giấc mơ cuộc đời của bà.

Thậm chí khi phát hiện người mẹ trộm tiền mừng sinh nhật của mình mua ma túy, cô cũng chẳng thể giận nổi trước sự cầu xin tha thứ của bà.

"Mẹ nhìn tôi và nói: Lizzy, mẹ không phải một con quỷ. Mẹ chỉ không dừng lại được, con yêu, hãy tha thứ cho mẹ", Liz nhớ lại.

Thế rồi việc dùng chung kim tiêm ma túy khiến mẹ Liz nhiễm HIV vào năm 1990. Người mẹ thường xuyên nhập viện còn ông bố nghiện ngập khiến Liz phải tự lo cho bản thân khi mới 10 tuổi. Cô cùng lũ trẻ em vô gia cư trong khu ổ chuột phải đi moi thức ăn thừa tại các thùng rác để chống đói, hoặc đi trộm đồ ăn trong các siêu thị để có thể sống qua ngày.

Chỉ vài ngày trước Giáng sinh năm 1996, mẹ của Liz qua đời trong sự cô đơn. Gia đình cô chẳng có tiền chôn cất mà phải nhờ vào sự giúp đỡ của các tổ chức từ thiện để có tiền mua một hộp gỗ thông làm quan tài.

Sau khi mẹ qua đời, Liz cố gắng đưa cha đến trại cai nghiện để tránh phải kết cục bi thảm. Chị em Liz và Lisa phải sống lang thang trên đường phố hoặc ngủ nhờ nhà bạn trong khu ổ chuột. Công viên và ga xe lửa là những chỗ ngủ đêm thường xuyên của Liz. Dù đã 15 tuổi nhưng chẳng có ai dám nhận nuôi hay giúp đỡ cô vì mang tiếng là con của kẻ nghiện chết vì HIV.

Quãng thời gian này vô cùng khó khăn cho Liz khi một bé gái vị thành niên phải sống vất vưởng, thường xuyên bị bắt nạt bởi những kẻ lang thang và phải trốn chạy, nay đây mai đó lục thùng rác kiếm cơm.

Số phận nằm trong tay của mỗi người

Khó khăn là vậy nhưng đây lại là giai đoạn quan trọng nhất cuộc đời Liz. Mẹ mất khiến cô thay đổi hoàn toàn về suy nghĩ khi không muốn trở thành tầng lớp đáy của xã hội, lại sa vào con đường phạm tội hay nghiện ngập.

Bằng mọi giá, Liz quyết tâm thay đổi cuộc đời, giành lại số phận vào tay mình. Cô tâm niệm rằng chỉ có kiến thức mới giúp cho bản thân vươn lên thoát khỏi cái nghèo và hướng tới cuộc sống trong sạch. Thế là dù vô gia cư nhưng cô vẫn cố gắng tìm kiếm những công việc bán thời gian để mưu sinh.

Với ý chí sắt đá và nghị lực phi thường, cô dùng tiền trợ cấp và lương làm thêm để học bổ túc ban đêm. Sau khi bị từ chối nhiều lần, cuối cùng cô cũng xin được vào học bổ túc tại một trường cấp 3 địa phương. Ngày học đêm làm nhưng cô vẫn thường xuyên thăm nom người cha nghiện trong trại. Kể từ đây, Liz không còn tự ti vì những bộ quần áo hôi hám khi đi học nữa bởi cô hiểu mình muốn điều gì.

Chỉ 2 năm sau, Liz tốt nghiệp cấp 3 với thành tích toàn điểm A dù học khá muộn và phải đi làm lẫn chăm sóc người cha. Chính thành tích xuất sắc này đã khiến mọi người nể phục và giúp cô đạt được học bổng của tờ "The New York Times" vào năm 2000 sau rất nhiều kỳ thi hay phỏng vấn. Câu chuyện vượt khó của Liz đã làm rung động bạn bè, giáo viên và vô số những người được nghe kể.

Nhờ học bổng mà Liz được theo học tại đại học Harvard danh giá, tốt nghiệp năm 2009, tham giá chương trình nghiên cứu sinh và trở thành một diễn giả nổi tiếng tại Mỹ.

Bản thân Liz đã lập ra Manifest Living - một công ty chuyên tổ chức các buổi tọa đàm cho những người muốn thay đổi hoàn cảnh sống cũng như tham gia nhiều hoạt động từ thiện nhằm giúp đỡ các trẻ em muốn thoát nghèo vượt khó như mình trước đây.

Câu chuyện vượt khó của Liz giúp cô được gặp những người nổi tiếng như người dẫn chương trình Oprah Winfrey, Cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton, Cựu thủ tướng Anh Tony Blair. Cuộc đời cô cũng được dựng thành phim "Homeless to Harvard: The Liz Murray Story" phát hành năm 2003.

Năm 2006, cha của Liz cũng qua đời vì HIV dù đã được cai nghiện. Thế nhưng trước khi ra đi ông đã để lại bức thư vô cùng xúc động cho người con gái với lời nhắn: "Liz, cha đã bỏ quên những giấc mơ của đời mình đâu đó trong quá khứ. Nhưng giờ đây, cha biết chúng đã ở bên con. Chúng ta lại là một gia đình con nhé".

Băng Băng