Tại cuộc họp, Bộ Y tế và các đơn vị liên quan đã báo cáo cập nhật tình hình, tiến độ, kết quả các dự án phát triển vaccine của doanh nghiệp trong nước, như NanoGen với sản phẩm NanoCovax, IVAC với Covivax, Vingroup với ARCT-154 nhận chuyển giao công nghệ từ Hoa Kỳ, liên doanh VABIOTECH – AIC với công nghệ vaccine của Nhật, liên doanh VABIOTECH – DS-Bio triển khai gia công vaccine Sputnik-V của Nga…
Một số khó khăn, thách thức trong việc phát triển vaccine, thuốc nội chống Covid-19 đã được các bộ, ngành nêu với lãnh đạo Chính phủ.
Từ đầu cầu TP HCM, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam – Trưởng BCĐ Quốc gia Phòng chống Covid-19 cập nhật tình hình nhập khẩu vaccine, theo đó còn rất căng thẳng.
Theo ông đam, trong tháng 8, chỉ có thêm khoảng 3 triệu liều vaccine về Việt Nam, sang tháng 9 dự kiến về tiếp 9,3 triệu liều… Phải sau tháng 10, hàng mới về nhiều, có thể tới 60 triệu liều. Còn tình hình tiếp nhận, chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine từ nước ngoài đang bị chậm tiến độ.
Trong khi đó, tình hình dịch bệnh đang rất nghiêm trọng ở TP HCM, Long An, Đồng Nai, Bình Dương đòi hỏi vaccine phải có ngay, có nhiều nhất kịp phủ tỷ lệ lớn dân cư, mới giúp kìm được đại dịch. Đây là thách thức rất lớn.
Quyết tâm chính trị không thay thế chuyên môn, khoa học
Kết luận cuộc họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết việc phát triển vaccine, thuốc Covid-19 khẳng định trí tuệ, bản lĩnh, quyết tâm của người Việt Nam. Cá nhân ông luôn sẵn sàng làm việc ngày đêm, sớm tối với các cơ quan liên quan, với mong muốn Việt Nam nghiên cứu, chuyển giao, sản xuất được vaccine sớm nhất có thể.
Tuy nhiên, ông nhấn mạnh về chuyên môn, khoa học thì dứt khoát phải do các cơ quan chuyên môn, khoa học có thẩm quyền đánh giá. Đây cũng là tinh thần Nghị quyết 86 của Chính phủ, dù có mở ra cơ chế sử dụng dữ liệu về tính sinh miễn dịch của vaccine làm cơ sở thì cuối cùng vẫn phải đánh giá được tính an toàn, tính hiệu quả bảo vệ của vaccine thử nghiệm.
“Kịp thời, an toàn, hiệu quả”; “dục tốc bất đạt”, “trái tim nóng và cái đầu tỉnh táo”… là từ khóa mà người đứng đầu Chính phủ lưu ý với cả các nhà phát triển vaccine nội, Bộ Y tế, hai hội đồng về Đạo đức quốc gia trong nghiên cứu y sinh học, Tư vấn cấp giấy đăng ký lưu hành thuốc, nguyên liệu làm thuốc và các cơ quan liên quan.
Hi vọng tháng 9…
Thủ tướng và lãnh đạo các bộ ngành thống nhất quan điểm “loại vaccine tốt nhất là vaccine được cấp phép và được tiêm sớm nhất, nhanh nhất, kịp thời nhất”, mong người dân đồng lòng phối hợp với chính quyền địa phương trong chiến dịch tiêm chủng đang diễn ra.
Đánh giá tình hình, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết “nếu mọi việc suôn sẻ thì trong tháng 9 này, chúng ta có thể có vaccine sản xuất trong nước’.
Ông yêu cầu Bộ Y tế tham mưu để Chính phủ trình Quốc hội kỳ họp tháng 10 sửa Luật Dược, đảm bảo cơ sở pháp lý cao nhất cho việc sản xuất thuốc, vaccine. Bộ Tài chính cùng Bộ Y tế chủ động hoặc đề xuất chính sách ưu đãi cao nhất cho nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, thử nghiệm, sản xuất vaccine, thuốc và các trang thiết bị, vật tư y tế phục vụ phòng chống dịch.
Trong số các vaccine nội đã phát triển đến giai đoạn thử nghiệm lâm sàng trên người, NanoCovax đang dẫn đầu cuộc đua. Cuộc họp của Bộ Y tế hôm 2-8 đã thống nhất với nhà sản xuất NanoGen mục tiêu trước 15-8 này, NanoGen sẽ báo cáo giữa kỳ thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3. Đây là bước bắt buộc để hi vọng NanoCovax được xem xét cấp đăng ký lưu hành có điều kiện - một hình thức của cấp phép khẩn cấp trong điều kiện dịch bệnh.
