Các tay súng Taliban tụ tập trên một con đường của thủ đô Kabul ngày 18-8 - Ảnh: AFP

Wasima, một phụ nữ 38 tuổi ở thành phố Herat thuộc tỉnh cùng tên, mô tả cô bị sốc khi 3 thành viên Taliban tay lăm lăm súng gõ cửa nhà mình trong sáng 18-8. Họ hỏi cô nhiều thông tin, từ công việc đến thu nhập hiện tại và yêu cầu Wasima trở lại làm việc như bình thường.

Hàng chục người khác cũng kể với Hãng tin Reuters các "chuyến thăm không báo trước" của Taliban trong 24 giờ qua. Hoạt động này diễn ra gần như khắp Afghanistan, từ thủ đô Kabul đến thành phố Lashkar Gah ở phía nam và thành phố Mazar-i-Sharif ở phía bắc.

Một vài người chia sẻ họ có cảm giác các chuyến thăm của Taliban không chỉ nhằm mục đích khuyến khích người dân trở lại làm việc. Những người này cho rằng Taliban đang muốn thị uy để người dân sợ hãi và phục tùng chính quyền mới.

Tất cả các nhân chứng của Reuters đều yêu cầu giấu tên hoặc không cho biết đầy đủ họ tên vì sợ bị Taliban gây khó dễ.

Hôm 17-8, trong cuộc họp báo đầu tiên kể từ khi chiếm được thủ đô Kabul, Taliban đã cam kết sẽ có hòa bình, giáo dục và việc làm cho tất cả mọi người, bao gồm cả phụ nữ.

Lực lượng này cũng tổng ân xá cho những người từng làm việc trong chính quyền Afghanistan trước đây và kêu gọi họ trở lại công sở. Tuy nhiên, theo Reuters, nhiều người dân vẫn cảnh giác vì những gì Taliban đã làm trong lần đầu tiên lên nắm quyền năm 1996.

Taliban không trả lời bình luận ngay lập tức khi được Reuters liên hệ. Một số chỉ huy của lực lượng này trước đó tuyên bố sẽ không cho phép các tay súng cướp bóc hay quấy rối dân thường, tạo điều kiện để người dân được sinh hoạt như bình thường.

Wasima, người theo dõi cuộc họp báo hôm 17-8 của Taliban cùng hai con gái, tin rằng cơ hội cho phụ nữ sẽ giảm đáng kể khi lực lượng này thiết lập xong chính quyền. "Họ nói phụ nữ sẽ được làm việc nhưng tôi biết cơ hội sẽ thu hẹp hơn nhiều so với trước", cô Wasima lo lắng.

Thiệt hại do giao tranh giữa quân đội Afghanistan và Taliban tại thành phố Kunduz. Tỉnh lỵ của tỉnh cùng tên rơi vào tay Taliban từ ngày 8-8 - Ảnh chụp màn hình AP

Thành phố báo hiệu cách Taliban cai trị Afghanistan

Hôm 15-8, không lâu trước khi Taliban tiến vào thủ đô Kabul, báo New York Times đã đăng tải bài viết mô tả cuộc sống của người dân thành phố Kunduz - một trong những tỉnh lỵ lớn do Taliban kiểm soát.

Gul Mohammad Elias, một chỉ huy của Taliban được chỉ định làm thị trưởng Kunduz, đã trấn an và đưa số điện thoại cho một số quan chức. Vị thị trưởng trẻ tuổi căn dặn những người này gọi cho mình nếu có bất kỳ vấn đề gì liên quan tới các thành viên Taliban.

Tuy nhiên, những lời trấn an của Taliban không làm người dân Kunduz bớt lo lắng. Các công sở vẫn vắng tanh, rác thải tràn ngập đường phố trong khi nguồn điện và nước thì chập chờn.

Các tay súng vũ trang của Taliban sau đó đã đi gõ cửa từng nhà và yêu cầu các nhân viên thiết yếu, công chức quay trở lại nơi làm việc. Tại bệnh viện, Taliban dán một yêu cầu tất cả quay trở lại làm việc nếu không muốn bị trừng phạt.

Các biện pháp cứng rắn bắt đầu phát huy tác dụng. Không lâu sau đó, thị trưởng Elias triệu tập một cuộc họp khác với các công chức Kunduz.

Được vây quanh bởi các tay súng vũ trang, Elias ra lệnh cấm bán đồ uống có cồn cũng như thịt gà đông lạnh không tuân thủ tiêu chuẩn halal của Hồi giáo tại Kunduz.

"Những điều diễn ra ở Kunduz đã cung cấp một cái nhìn thoáng qua về cách Taliban sẽ cai trị và những mặt hàng nào sẽ còn xuất hiện trong các cửa hàng ở phần còn lại của Afghanistan", New York Times viết.

Tướng Anh kêu gọi thế giới kiên nhẫn với Taliban 2.0

TTO - Đại tướng Nick Carter, người đứng đầu các lực lượng vũ trang Anh, cho rằng Taliban lần này đã khác Taliban năm 1996. Ông kêu gọi thế giới bình tĩnh và cho Taliban thời gian sắp xếp, chứng minh các cam kết.