Biến thể Delta khiến sản xuất ô tô trên toàn cầu chưa thể trở lại bình thường

Chánh Tài

(KTSG Online) - Hoạt động sản xuất ô tô trên toàn cầu được kỳ vọng sẽ trở lại bình thường trong quí 3 này nhờ nguồn cung chip cải thiện. Tuy nhiên, sự trỗi dậy của đại dịch Covid-19, đặc biệt là ở Đông Nam Á đang gây ra đợt thiếu thốn linh kiện mới, khiến các nhà máy lắp ráp ô tô phải đóng ở cửa khắp nơi trên thế giới.

Chuỗi cung ứng ở Đông Nam Á bị gián đoạn

Hôm 19-8, hãng xe lớn nhất thế giới, Toyota (Nhật Bản), thông báo đóng cửa 14 nhà máy lắp ráp ở Nhật trong tháng 9 tới vì các nhà cung cấp ở Đông Nam Á đang chịu tác động nặng nề do các lệnh phong tỏa để kiểm soát biến thể Delta của virus SARS-CoV-2. Toyota cũng đang tạm dừng hoạt động ở nhiều nhà máy khác ở khắp nơi trên thế giới. Điều này khiến sản lượng ô tô của Toyota trong tháng tới giảm về mức 540.000, thấp hơn 40% so với kế hoạch ban đầu.

Các lệnh phong tỏa để kiểm soát dịch Covid-19 ở Đông Nam Á khiến Toyota phải cắt giảm sản lượng ô tô đến 40% trong tháng 9 tới. Ảnh: Nippon

Các lãnh đạo của Toyota cho biết sự trỗi dậy bất ngờ của dịch bệnh Covid-19 ở Việt Nam và Malaysia khiến nguồn cung chip bán dẫn thiếu thốn trầm trọng hơn và cũng gây ra sự thiếu hụt các linh kiện khác cho mạng lưới sản xuất của hãng này trên toàn cầu. Thái Lan, trung tâm sản xuất lớn nhất của Toyota ở Đông Nam Á, đang vật lộn với số ca nhiễm Covid-19 mới trên 20.000 ca mỗi ngày.

Kazunari Kumakura, Giám đốc thu mua toàn cầu của Toyota, nói: “Rất khó để bảo đảm số lượng cần thiết của một số linh kiện và điều này dẫn đến quyết định cắt giảm mạnh sản lượng đột ngột”.

Trước đó, Toyota đã xoay sở và tránh được tình trạng gián đoạn sản xuất trên diện rộng nhờ kho chip dự trữ khổng lồ và kỹ năng quản lý chuỗi cung ứng được mài dũa qua những lần hãng này ứng phó với các thảm họa thiên nhiên.

Cùng ngày, Volkswagen (Đức), hãng xe lớn thứ 2 thế giới cũng cho biết có thể sớm đưa ra thông báo cắt giảm sản lượng ô tô.

“Các cơn bùng phát mới của dịch Covid-19 ở châu Á, đặc biệt là ở Malaysia, đang khiến các cơ sở sản xuất chip bán dẫn quan trọng của chúng tôi lại phải đóng cửa. Trước tình hình này, chúng tôi dự báo nguồn cung chip sẽ rất biến động và căng thẳng trong quí 3-2021. Chúng tôi không loại trừ khả năng phải đưa ra thêm các điều chỉnh về sản lượng”. Malaysia là nơi tập trung các nhà máy sản xuất chip vi mạch quan trọng được sử dụng trong ngành công nghiệp ô tô.

Hãng xe Ford cho biết sẽ đóng cửa một nhà máy lắp ráp xe bán tải F-150, dòng xe đang bán chạy nhất của hãng này, ở TP Kansas (Mỹ) trong 1 tuần bắt đầu từ ngày 23-8 do thiếu chip.

Hãng xe General Motors cũng đang điều chỉnh kế hoạch sản xuất ở Mỹ, Mexico và Canada do nguồn cung chip bán dẫn trên thị trường quốc tế bị hạn chế.

Trong tuần này, hãng xe Geely của Trung Quốc cảnh báo hoạt động sản xuất tiếp tục bất ổn do cuộc khủng hoảng chip.

Gần đây, hãng xe điện Tesla (Mỹ) và các công ty khởi nghiệp xe điện như Nikola, cũng bày tỏ lo ngại hoạt động sản xuất của họ có thể bị ảnh hưởng vì tình trạng thiếu chip và các linh kiện khác.

Biến thể Delta làm đảo lộn kế hoạch sản xuất

Hồi đầu năm nay, các hãng xe khác bao gồm General Motors, Ford (Mỹ), Stellantis, hãng xe mới hình thành từ vụ sáp nhập giữa Fiat Chrysler Automobiles và Peugeot S.A., cũng quyết định giảm sản lượng vì thiếu chip.
“Thiếu chip là vấn đề nổi cộm trong năm nay, nhưng có rất nhiều gián đoạn trong chuỗi cung ứng ô tô. Đó là tình trạng thiếu thốn các linh kiện khác hoặc tình trạng linh kiện bị mắc kẹt ở các cảng container. Có đủ kiểu hạn chế  đang gây cản trợ hoạt động sản xuất đầy đủ trong ngành công nghiệp ô tô”, Kristin Dziczek, Phó Chủ tịch của Trung tâm Nghiên cứu ô tô có trụ sở ở Michigan, nói.

Trong quí 2, tổng sản lượng ô tô toàn cầu không đạt mức kỳ vọng do thiếu chip. Tuy nhiên, các hãng xe dự báo cơn khan hiếm chip sẽ dịu lại trong nửa cuối năm nay, cho phép họ đẩy nhanh tốc độ sản xuất, bù đắp cho mức sản lượng thiếu hụt trước đó.

Thế nhưng, biến thể Delta xuất hiện, làm đảo lộn kế hoạch phục hồi sản xuất của họ. Hơn nữa, tỉ lệ tiêm vaccine Covid-19 thấp ở Đông Nam Á càng làm cho tình hình khó khăn hơn đối với các nhà cung cấp trong  ngành công nghiệp ô tô.

Tình trạng khan hiếm chip tác động đến ngành công nghiệp ô tô vào cuối năm 2020 và trong phần lớn thời gian của năm 2021 xuất phát từ sai lầm trong hoạch định kinh doanh của các hãng xe hơn là một vấn đề do đại dịch Covid-19 trực tiếp gây ra.

Khi các lệnh phong tỏa và yêu cầu người dân ở nhà dẫn đến làn sóng thất nghiệp trong đầu năm 2020, doanh số ô tô trên toàn cầu lao dốc. Để ứng phó, các hãng xe cắt giảm mạnh đơn hàng mua linh kiện, bao gồm các chip vi mạch vì họ dự báo cơn suy thoái kinh tệ nghiêm trọng sẽ tàn phá nhu cầu mua xe mới trong nhiều tháng, nếu không muốn nói là nhiều năm.

Tuy nhiên, nhu cầu xe lại sớm phục hồi, khiến các hãng xe không thể xoay sở kịp để bảo đảm nguồn cung chip đầy đủ. Các nhà cung cấp của họ đã bán các lô hàng chip vốn dành cho họ, cho các công ty sản xuất máy tính, máy chơi game và hàng điện tử khác vì nhu cầu các mặt hàng này tăng vọt trong thời điểm dịch bệnh.

Nguồn cung xe mới bị hạn chế trong thời gian qua khiến giá xe cũ và xe mới tăng lên các mức kỷ lục. Tình trạng gián đoạn kéo dài trong hoạt động sản xuất ô tô có nghĩa là người tiêu dùng sẽ vẫn phải tốn kém nhiều hơn khi mua xe mới.

Theo CNN, Financial Times