Với nguyên tắc không để người dân nào thiếu lương thực, thực phẩm, TP HCM đang triển khai nhiều giải pháp bảo đảm cung ứng hàng hóa, lương thực, thực phẩm thiết yếu trong giai đoạn thực hiện các biện pháp cấp bách phòng chống dịch Covid-19 theo Nghị quyết 86 của Chính phủ.

"Đi chợ hộ" 1 lần/tuần

Trong văn bản khẩn gửi các sở ngành, doanh nghiệp (DN) trên địa bàn về kế hoạch bảo đảm cung ứng hàng hóa, lương thực, thực phẩm thiết yếu, Phó Chủ tịch UBND TP HCM Phan Thị Thắng yêu cầu trong thời gian người dân thực hiện nghiêm "ai ở đâu ở yên đó", không đi ra đường, không đi mua hàng trực tiếp, chính quyền địa phương phải bảo đảm các phương thức phân phối hàng hóa, thực phẩm thiết yếu phù hợp đến người dân.

Cụ thể, từ ngày 23-8 đến 6-9, UBND TP HCM yêu cầu 106 siêu thị, 2.895 cửa hàng tiện lợi, 27 chợ truyền thống đang hoạt động mở cửa hoạt động bình thường. Các cửa hàng cung ứng lương thực, thực phẩm, các điểm bán hàng lưu động, các cơ sở chế biến lương thực, thực phẩm, tiểu thương các chợ đầu mối tổ chức thu mua hàng hóa thông qua các chành vựa. Các DN sản xuất lương thực, thực phẩm cùng các DN lĩnh vực thương mại điện tử, logistics cũng sẽ tiếp tục hoạt động, nâng cao công suất để tổ chức thu mua, vận chuyển hàng hóa về TP; đồng thời tăng cường khả năng dự trữ để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng bình quân cho người dân.

Việc cung ứng, phân phối hàng hóa cho người dân được thực hiện qua phương thức "đi chợ hộ" do tổ hậu cần địa phương, tổ Covid-19 cộng đồng, các lực lượng tình nguyện tại địa phương (hội phụ nữ, đoàn thanh niên, MTTQ, tổ dân phố...), các lực lượng công an, quân đội đã được tăng cường cùng tham gia hỗ trợ với tần suất 1 lần/tuần; tổ chức phân phối trực tiếp đến người dân. Trong trường hợp thiếu hụt nguồn cung, Sở Công Thương TP HCM sẽ hỗ trợ bổ sung và tổ chức điều phối các chuyến xe bán hàng lưu động, "Siêu thị mini di động". Người dân khó khăn bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 sẽ được cấp phát các túi an sinh miễn phí.

Trong ngày 22-8, Sở Công Thương TP HCM đã phối hợp với UBND TP Thủ Đức và các quận, huyện đã rà soát tình hình cung ứng hàng hóa, lương thực, thực phẩm thiết yếu cho người dân; thống kê cụ thể, cập nhật lại điểm bán của hệ thống các siêu thị, cửa hàng tiện lợi trên địa bàn; đánh giá khả năng cung ứng hàng hóa cho người dân nhằm kịp thời hỗ trợ các địa phương tiếp cận nguồn cung hàng hóa, hướng dẫn các giải pháp phân phối cho người dân phù hợp, khả thi. Theo kế hoạch, trường hợp cần thiết, Sở Công Thương sẽ tổ chức điều phối các kênh bổ trợ phân phối hàng hóa như các chuyển xe bán hàng lưu động, "Siêu thị mini di động" hỗ trợ TP Thủ Đức và các quận, huyện phân phối kịp thời đến người dân.

Chính quyền và doanh nghiệp khẩn trương bắt tay hành động

Đến chiều 22-8, nhiều địa phương tại TP HCM cho biết đã cơ bản chuẩn bị xong các phương án phối hợp cung ứng hàng hóa cho người dân trong 15 ngày tới.

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động ngay sau cuộc họp triển khai tới các phường, bà Trương Minh Kiều, Chủ tịch UBND quận 5, cho biết đã rà soát năng lực của 15 siêu thị, cửa hàng trên địa bàn quận để tính toán khả năng cung ứng. "Người dân có thể đặt hàng online tại siêu thị hoặc đặt hàng thông qua các tổ dân phố, phường để tổ, phường gom đơn hàng chuyển cho siêu thị, cửa hàng và tiến hành nhận hàng, giao đến từng nhà. Các đơn vị phân phối đã cam kết hỗ trợ bằng cách cho mua hàng trước, trả tiền sau" - bà Kiều thông tin.

Quận 5 còn vận hành kênh phân phối hàng thiết yếu và kênh bán hàng online tại website https://shop.ttvhq5.com.vn (do Phòng Kinh tế phối hợp Trung tâm Văn hóa quận 5 triển khai) nhằm hỗ trợ các hệ thống siêu thị trong việc bảo đảm nguồn hàng hóa, lương thực, thực phẩm thiết yếu cho người dân không bị đứt gãy.

Tại quận Tân Phú, với lợi thế có 6 siêu thị lớn trú đóng, UBND quận đã giao cho mỗi nơi phụ trách cung cấp thực phẩm cho 2 phường. Mỗi siêu thị sẽ soạn combo các mặt hàng thiết yếu và hàng tiêu dùng cá nhân để người dân sử dụng trong vòng 7-14 ngày theo các mức giá 300.000 đồng, 500.000 đồng, 1 triệu đồng và 1,5 triệu đồng.

"Mỗi tổ dân phố sẽ có 1 nhóm Zalo riêng để thông tin về các combo, tiếp nhận đăng ký mua hàng của người dân và gửi về phường trước 12 giờ mỗi ngày, rồi phường sẽ chuyển cho siêu thị. Lực lượng quân sự của địa phương có nhiệm vụ nhận hàng và giao đến từng nhà. Tổ Covid-19 cộng đồng sẽ nhận tiền mua hàng của từng nhà và trả cho siêu thị" - ông Nguyễn Công Chánh, Phó Chủ tịch UBND quận Tân Phú, giải thích.

Theo ông Chánh, với cách làm này, siêu thị sẽ có 24 giờ để chuẩn bị đơn hàng và giao hàng số lượng lớn. Riêng nhân viên siêu thị sẽ thực hiện "3 tại chỗ". Những nhân viên sống ở các "vùng xanh" có thể thực hiện "1 cung đường - 2 điểm đến" mà không cần ở lại siêu thị.

"Quận triển khai nhất quán theo chỉ thị của TP HCM là không để người dân ra đường, cung cấp lương thực, thực phẩm thiết yếu đến tận cửa nhà dân. Các siêu thị, cửa hàng bảo đảm đáp ứng đủ nhu cầu cho người dân trong vòng 14 ngày tới, đồng thời sẽ hỗ trợ giá để hàng hóa đến tay người dân có giá hợp lý nhất. Tuy nhiên, do đây là lần đầu tiên thực hiện cung ứng hàng hóa theo hình thức này nên sẽ gặp những khó khăn nhất định, quận sẽ phối hợp với các đơn vị tháo gỡ để đưa hàng hóa đến với người dân kịp thời" - ông Chánh bày tỏ.

Về phía DN, các hệ thống phân phối lớn như Saigon Co.op, Big C, MM Mega Market, Aeon, Lotte Mart… cho hay vẫn đang tiếp tục làm việc với Sở Công Thương TP HCM cũng như phối hợp với UBND TP Thủ Đức và các quận, huyện để hoàn tất các công tác chuẩn bị cho hoạt động cung ứng hàng hóa từ ngày 23-8.

Theo Aeon Việt Nam, 2 siêu thị Aeon khu vực TP HCM sẽ tạm ngừng các kênh bán hàng trực tuyến kể từ ngày 23-8. "Aeon Tân Phú đang làm việc với đại diện 2 phường Sơn Kỳ và Tân Quý để chuẩn bị hàng hóa theo đơn đặt hàng của từng tổ dân phố/phường theo tần suất và khu vực quy định. Danh sách các combo hàng hóa dựa trên nhu cầu cơ bản của người dân, gồm có thực phẩm tươi sống, thực phẩm khô, đồ dùng sát khuẩn… sử dụng trong 2 tuần" - Aeon Việt Nam cho biết.

Các siêu thị cho rằng cần có sự thống nhất giữa nhà phân phối với bộ phận mua hàng của các phường, xã, tổ dân phố… về thời gian nhận đặt hàng, thời gian giao hàng, hình thức vận chuyển, danh mục sản phẩm, phương thức thanh toán… để việc phối hợp cung ứng hàng hóa được thuận lợi. Do đây là hình thức kinh doanh đặc biệt, chưa có tiền lệ nên cả 2 phía chính quyền và DN còn khá lúng túng.

"Đa số hộ gia đình đã chủ động mua trữ hàng hóa trong mấy ngày trước nên khả năng trong 1-2 ngày tới, nhu cầu mua sắm sẽ không cao, các bên sẽ có thêm thời gian để bàn bạc, chuẩn bị. Hàng hóa phục vụ cho thị trường chắc chắn không thiếu, thậm chí sẽ rất dồi dào vì chỉ tập trung vào một số nhóm hàng chính. Vấn đề là làm sao để cung cấp kịp thời cho người dân. Hiện DN cũng gặp khó khăn trong công tác tổ chức vì hầu hết người lao động đang sinh sống trong các "vùng đỏ" hoặc không sẵn sàng tham gia "3 tại chỗ" - đại diện một hệ thống siêu thị chia sẻ.