Triệu Vy trong phim Hoàn Châu Cách Cách nổi tiếng một thời
Hầu như tất cả những đứa trẻ ở Việt Nam sinh ra vào cuối những năm 1980, đầu những năm 1990 đều từng sở hữu một cuốn sổ. Trong cuốn sổ đó, ta dán vô vàn hình ảnh về những nàng cách cách mà ta mua được trong những tiệm tạp hóa hoặc cắt ở trên các trang báo.
Riêng những bé gái còn sở hữu thêm những món đồ trang trí mái tóc hệt như những Tiểu Yến Tử, Hạ Tử Vy hay Hàm Hương công chúa.
"Hoàn Châu Cách Cách" của mọi nhà
Những năm sau này, khi Hoàn Châu Cách Cách được chiếu lại, các thế hệ sau không hiểu nổi tại sao câu chuyện về một cô gái dân gian ngổ ngáo, bốc đồng, đôi khi ngốc nghếch đến khó chịu, vô tình trở thành con gái vua Càn Long lại từng tạo thành một hiện tượng lớn đến thế.
"Chỉ thế thôi mà cũng "đại bạo" ư?" ("đại bạo" là từ trên mạng xã hội chỉ những tác phẩm bỗng nhiên cực kỳ nổi tiếng). Tất nhiên, công chúng ngày nay làm sao hiểu được, khi ấy, bộ phim này là biểu trưng cho tất cả những giấc mơ về tình yêu, tình bạn, về sự tự do, về con đường trưởng thành vượt ra khỏi ngôi nhà là hoàng cung đầy ngột ngạt để dấn bước phiêu bạt với anh em bốn bể đều là nhà.
Từ Hoàn Châu Cách Cách, Triệu Vy trở thành cái tên của mọi nhà. Người ta hoàn toàn có thể hiểu được tại sao nam diễn viên Huỳnh Hiểu Minh thổ lộ từng "cảm nắng" cô bạn học ngay từ cái nhìn đầu tiên. Câu chuyện của Huỳnh Hiểu Minh có thể đã được thêm mắm dặm muối nhằm tranh thủ sự chú ý, nhưng đúng là ở Triệu Vy có một nét sinh động, tươi sáng, phát quang trong từng ánh mắt.
Phần nhiều các vai diễn để đời của cô có một nét kiên cường trong sáng đến kỳ lạ. Làm sao có thể quên được hình ảnh nàng Lục Y Bình trong Tân dòng sông ly biệt đứng hát giữa phòng trà, gương mặt và giọng hát như một khối ngọc thạch rạng ngời kiêu hãnh?
Làm sao có thể quên được hình ảnh nữ tướng Hoa Mộc Lan dũng mãnh trên tường thành kêu gọi những binh sĩ đang kiệt quệ cùng chiến đấu? Làm sao quên được phân đoạn gay cấn và đầy bi kịch trong Gác kiếm khi Triệu Vy bị cảnh sát rượt đuổi trên đường phố và phải gọi cho người chị Thư Kỳ, lúc này cũng đang chiến đấu với những kẻ đột nhập, để nhờ trợ giúp?
Ngay cả trong Họa bì, bộ phim mà nhiều người đánh giá Triệu Vy ở dưới Châu Tấn một bậc, thì hình ảnh Triệu Vy với hai hàng nước mắt đỏ như máu, chấp nhận chết, chấp nhận bị hiểu lầm có thể không khiến khán giả bị mê hoặc nhưng lại khiến họ lặng đi.
Khi so sánh với những nàng hoa đán khác của Trung Hoa, Triệu Vy có thể không có những khoảnh khắc điện ảnh xuất thần như Chương Tử Di, cũng không có tài năng diễn bẩm sinh như Châu Tấn, nhưng bù lại, cô lại có một giọng hát đẹp.
Giọng hát ấy không đủ để cô cạnh tranh với, chẳng hạn, thiên hậu Vương Phi, nhưng lại giúp cô hoàn thiện hình tượng trên phim.
Từ vẻ ngây thơ lí lắc trong Có một cô gái đến vẻ sầu muộn khói mưa trong những bản tình ca của Tân dòng sông ly biệt, ta có thể cứ nghe đi nghe lại những bản nhạc kinh điển một thời của cô và ngay lập tức thấy mình như đang bước lên một chuyến tàu trở về quá khứ với những mộng tưởng đã không còn nữa.
Văn hóa thanh xuân đã lạc đường từ đâu?
Năm 2021 là một năm "máu chảy thành sông" của giới giải trí Hoa ngữ. Trước Triệu Vy, rất nhiều minh tinh hạng A đã rớt đài như Trịnh Sảng, Ngô Diệc Phàm.
Nhưng dù sao đi nữa, trường hợp của Triệu Vy rất khác. Trịnh Sảng hay Ngô Diệc Phàm chỉ được giới trẻ hâm mộ, còn Triệu Vy là nghệ sĩ gạo cội mà tên tuổi quyền lực, nói không ngoa, là già trẻ lớn bé đều quen mặt.
Triệu Vy có lẽ là thần tượng thực thụ đầu tiên được tôn thờ trong văn hóa thanh xuân của Trung Quốc đại lục và cả Việt Nam, bởi cô đã xuất hiện vào đúng thời điểm nền kinh tế của cả hai quốc gia này bắt đầu phát triển mạnh mẽ, cho phép bọn trẻ "đua đòi" sưu tầm những món đồ liên quan tới ngôi sao yêu thích.
Nhìn lại, những cuốn sổ dán đầy hình ảnh Hoàn Châu Cách Cách hay những chiếc mũ cách cách đội đầu mang lại niềm vui tuổi thơ cho lũ trẻ ngày xưa chẳng phải chính là những bước đi chập chững đầu tiên của ngành công nghiệp sản xuất thần tượng với lợi nhuận khổng lồ trên khắp châu Á ngày nay.
Từ một thú vui sưu tầm có vẻ ngây ngô, chúng dần phát triển thành văn hóa hâm mộ độc hại, lãng phí và mê muội. Danh tiếng lạm phát và sức ảnh hưởng phóng đại khiến cho chính những ngôi sao cũng không thể bước ra khỏi vòng tròn lợi ích quá rộng lớn của một nền giải trí phức tạp và bị điều khiển bởi tiền và rất nhiều tiền.
Một điều cũng đáng để suy ngẫm là cách mà nhà quản lý Trung Quốc lựa chọn khi đối diện với vấn đề này. Nếu như ở Mỹ, Harvey Weinstein chịu tù mọt gông nhưng việc có xóa tên ông ta khỏi các dự án không là quyết định của cá nhân doanh nghiệp, thì ở Trung Quốc, "phong sát" là quyết định từ ý chí của nhà thừa hành pháp luật.
Nhưng việc gỡ bỏ quá khứ và xóa sạch ký ức liệu có khiến cho nền giải trí tốt đẹp hơn hay bức bách hơn? Hiện người hâm mộ quay cuồng trong cơn lũ tin đồn về những cái tên tiếp theo bị sờ gáy.
Trong một hoàn cảnh đầy những trái bom nổ chậm như thế, ta nghe lại một bản nhạc của Hoàn Châu Cách Cách, có câu rằng "Để chúng ta làm bạn chốn hồng trần, được sống tiêu diêu tự tại. Thúc ngựa phi nhanh, cùng tận hưởng thế giới phồn hoa. Đối tửu xướng ca, hát lên niềm vui sướng trong lòng", ta chợt hiểu tại sao nền văn hóa thanh xuân mê đắm những người trẻ tuổi đến vậy, khiến họ mù quáng đến vậy, bởi dù có thể là giả dối, nó vẫn là một sự giả dối đầy hứa hẹn về một thế giới tốt đẹp hơn.
Bản thân Triệu Vy có nhiều bê bối trong quá khứ, trong đó bê bối lớn nhất là việc Triệu Vy và chồng - doanh nhân Huỳnh Hữu Long - từng bị tố lập công ty ma, làm giả số liệu, thao túng thị trường chứng khoán.
Vào năm 2018, công ty của Triệu Vy và chồng bị Sở Giao dịch chứng khoán Thượng Hải kết luận "sử dụng hiệu ứng người nổi tiếng để đánh lừa thị trường và các nhà đầu tư một cách nghiêm trọng". Cả hai đối mặt 500 vụ kiện từ các đối tác bị thiệt hại, phá sản.
M. LY
TTO - "Én nhỏ" Triệu Vy và nam diễn viên nổi tiếng Trương Triết Hạn bị đồn đều đã sang châu Âu "lánh nạn". Truyền thông phương Tây cho rằng Triệu Vy đã trở thành mục tiêu mới nhất khi Bắc Kinh ra tay mạnh với ngành giải trí nước này.