Người Afghanistan được sơ tán khỏi Kabul và đang chuẩn bị đến Mỹ từ một căn cứ không quân của Ý ngày 28-8 - Ảnh: REUTERS

Tuyên bố chung của 98 nước (tương đương một nửa tổng số chính phủ trên thế giới) khẳng định  sẽ tiếp tục cấp giấy thông hành cho người Afghanistan trong tương lai.

"Chúng tôi đã nhận được sự đảm bảo từ Taliban rằng tất cả công dân nước ngoài và bất kỳ công dân Afghanistan nào có giấy phép đi lại từ các quốc gia của chúng tôi sẽ được phép di chuyển một cách an toàn và có trật tự đến các điểm khởi hành và xuất cảnh", tuyên bố nêu rõ.

Tuyên bố ngày 29-8 không nhắc tới hậu quả nào nếu Taliban không thực hiện thỏa thuận đó.

Báo New York Times dẫn lời một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết tuyên bố đang truyền đi một thông điệp ngầm đến Taliban: Nếu họ thực thi thỏa thuận, Afghanistan sẽ được nhận viện trợ từ nước ngoài.

Taliban từng tuyên bố muốn duy trì quan hệ ngoại giao và thương mại với các nước, nhấn mạnh họ cần sự hỗ trợ từ nước ngoài để tái thiết Afghanistan.

Hôm 27-8, một quan chức cấp cao của Taliban cam kết lực lượng này sẽ không ngăn cản người nào rời Afghanistan, bất kể quốc tịch và việc họ có làm cho Mỹ trong 20 năm qua hay không.

Sher Mohammed Abas Stanekzai, một nhà đàm phán cấp cao của Taliban, khẳng định lực lượng này "không có vấn đề gì" với chuyện người Afghanistan ra nước ngoài để trị bệnh, học tập, kinh doanh hoặc những lý do khác.

Tuy nhiên, ông Stanekzai cho biết công dân Afghanistan trước tiên cần xin hộ chiếu từ Bộ Nội vụ Afghanistan. Sau đó cần phải được chính phủ nước ngoài cấp thị thực và giấy tờ thông hành khác trước khi rời đi.

Đặc phái viên của Mỹ về các cuộc đàm phán hòa bình với Taliban, ông Zalmay Khalilzad, gọi việc Taliban đưa ra các cam kết trên là "tích cực". 

Ông Khalilzad khẳng định Mỹ cùng các đồng minh và thế giới sẽ tiếp tục làm việc để Taliban giữ lời.

Báo New York Times tỏ ra nghi ngờ về các cam kết của Taliban. Chẳng hạn, quá trình xin hộ chiếu có thể mất vài tháng trong điều kiện tốt nhất và tệ nhất là kéo dài đến vài năm.

Việc đi xin hộ chiếu do Taliban cấp cũng sẽ giúp lực lượng này biết được người nào không muốn sống dưới chính quyền của họ, theo New York Times.

Quân đội Mỹ sẽ kết thúc sự hiện diện tại Afghanistan vào ngày 31-8, đồng nghĩa với việc các chuyến bay sơ tán người từ sân bay Hamid Karzai sẽ kết thúc.

Theo truyền thông quốc tế, lực lượng Taliban đã tiến vào sân bay và tiếp quản các khu vực dân sự tại đây. Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết Washington đang đàm phán với các đồng minh và Taliban để nối lại các chuyến bay sơ tán càng sớm càng tốt sau ngày 31-8.

Ông Biden và thách thức mang tên Afghanistan

TTO - Những ngày cuối tại Afghanistan đang gây sức ép lớn với Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ông đối mặt với chỉ trích, thậm chí cả kêu gọi từ chức, sau cuộc tấn công đẫm máu ở Kabul làm gần 200 người chết.