Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) vừa khởi tố 12 người cùng về tội "Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên" theo điều 227 Bộ luật Hình sự. Vụ án xảy ra tại Công ty Cổ phần Yên Phước, Công ty TNHH Đông Bắc Hải Dương và các đơn vị có liên quan.

Trong vụ án, hai bị can Bùi Hữu Giang, Bùi Hữu Thanh là anh em song sinh, trú tại thị xã Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh , rất nổi tiếng trong giới chơi " lan đột biến ". Họ từng "gây chấn động dư luận" với thương vụ giao dịch lan đột biến trị giá 250 tỷ đồng.

Theo dõi vụ án, luật sư Đặng Văn Cường (Trưởng văn phòng luật sư Chính Pháp) cho biết, với kết quả xác minh làm rõ các sai phạm, cơ quan điều tra khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can về "Tội vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên" theo quy định tại Điều 227 Bộ luật hình sự là có căn cứ và đúng pháp luật.

Tùy theo tính chất, mức độ hành vi, cá nhân vi phạm trong vụ án có thể chịu hình phạt tù cao nhất lên đến 7 năm tù; còn pháp nhân thương mại có thể bị phạt tiền cao nhất đến 7 tỷ đồng hoặc đình chỉ hoạt động đến 3 năm; toàn bộ tài sản do phạm tội mà có trong vụ án sẽ bị tịch thu, xung công quỹ nhà nước.

Cơ quan chức năng kiểm tra mỏ than liên quan đến vụ án. Ảnh: BA.

Luật sư Cường nhận định, đây là vụ việc vi phạm pháp luật nghiêm trọng, làm thất thoát tài nguyên thiên nhiên khiến các đối tượng thu lợi bất chính đặc biệt lớn gây bức xúc trong dư luận. Bởi vậy, cơ quan điều tra sẽ tiếp tục làm rõ nguyên nhân, điều kiện phạm tội, làm rõ hành vi của từng đối tượng có liên quan để xem xét xử lý. Trong quá trình điều tra nếu phát hiện có thêm hành vi rửa tiền, đưa hối lộ, chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có cũng sẽ tiếp tục khởi tố theo quy định.

Nhận xét về hai anh em đại gia lan Bùi Hữu Giang, Bùi Hữu Thanh, luật sư Đặng Văn Cường cho rằng, những giao dịch mua bán lan đột biến số tiền đến hàng trăm tỷ đồng sẽ thu hút sự chú ý.

Cả hai mới hơn 30 tuổi, lại sở hữu tài sản lớn, ăn chơi xa hoa, cơ quan chức năng cần phải xác minh làm rõ nguồn gốc số tiền, tài sản đó để chứng minh thu nhập hợp pháp hay bất chính.

Nếu là những tài sản hợp pháp, người có được tài sản hàng trăm tỷ thường phải là những người có khả năng đặc biệt, đóng góp lớn cho xã hội, tương đương với những khoản thu nhập tiền trăm tỷ đó thì cũng là một khoản thuế đáng kể nộp cho Nhà nước, là thuế thu nhập doanh nghiệp hoặc thuế thu nhập cá nhân.

"Cần làm rõ những người sở hữu số tiền đó đã nộp thuế cho nhà nước khi có được tài sản hay chưa? Truy xuất nguồn gốc tài sản, xem xét trách nhiệm pháp lý trong việc nộp thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp hoặc có dấu hiệu của tội phạm rửa tiền...", luật sư Cường nêu quan điểm.

Nhóm bị can trong vụ án bị khởi tố. Ảnh: BCA.

Theo C03, năm 2014, Công ty Cổ phần Yên Phước do bà Châu Thị Mỹ Linh làm giám đốc được cấp phép khai thác than tại Mỏ than Minh Tiến, ở huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên. Trữ lượng được cấp phép khai thác là 8.500 tấn một năm, thời hạn đến năm 2031 với hơn 136.000 tấn.

Sau khi giải phóng xong mặt bằng, từ năm 2018, Công ty Yên Phước bắt đầu khai thác than bằng hình thức lộ thiên. Một năm sau, bà Linh móc nối để hai anh em Giang, Thanh (là người điều hành Công ty Đông Bắc Hải Dương) đứng ra làm đơn vị khai thác than mỏ này. Hàng năm, hai anh em Giang, Thanh phải nộp lại phần trăm theo tỉ lệ khai thác than thực tế cho bà Linh.

Từ khi được cấp phép, mỏ đã khai thác hơn 2,5 triệu tấn than nguyên khai, than cám nghiền từ bã sàng và than xít, nhưng theo báo cáo của chủ mỏ và đơn vị khai thác thì mỗi năm chỉ khai thác 8.500 tấn than theo đúng như giấy phép. Nghĩa là số lượng than khai thác vượt mức cho phép gần 120 lần.

Với hành vi khai thác than lậu, trốn thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế tài nguyên môi trường, phí bảo vệ môi trường, nhóm Giang, Thanh, Linh và các đồng phạm đã thu lợi bất chính hơn 100 tỷ đồng. Hành vi khai thác vượt trữ lượng tối đa của giấy phép khai thác khoáng sản của các bị can còn gây thiệt hại cho Nhà nước về thuế hàng chục tỷ đồng.

Hoàng An