Mỗi khóa học thu được, telesale sẽ được 5% hoa hồng trên tổng học phí - Ảnh: QUANG ĐỊNH

"Alô ạ! Em là nhân viên của khóa học online. Bên em đang có khóa học cực rẻ, nhiều ưu đãi, giáo viên "xịn", phần mềm trực tuyến bản quyền, lớp học ảo ít học sinh, đăng ký sớm khuyến mãi đến 60%...".

Đó là những "môtip" mở đầu cho hàng trăm cuộc gọi trong một ngày của tôi - một telesale (nhân viên bán hàng qua điện thoại). 

"Nghề hot trong mùa dịch"

Một ngày giữa tháng 9, tôi nhận được cuộc gọi mời mua khóa học online cho con. Hôm sau, đảo ngược lại, lần theo số điện thoại mời chào, tôi xin... làm nhân viên bán hàng cho công ty chuyên các khóa học online, học qua mạng trên khắp cả nước... tại quận Phú Nhuận, TP.HCM. 

Trong vai từng là một giáo viên mầm non tư thục nhưng thất nghiệp, tôi nhấc máy gọi xin việc.

"Dạ em làm giáo viên mầm non tư thục nhưng mấy tháng nay ở nhà. Em tự tin về lĩnh vực giáo dục, dịch giã thất nghiệp em liên lạc với công ty để xin việc. Em có thấy mấy bạn gọi điện mời chào cháu em các khóa học online, nên em muốn mình có công việc như các bạn đó, không biết ở đây có...". 

Tôi nói chưa dứt lời thì bên kia đầu dây đáp: "À, công việc đó gọi là telesale, nghề "hot" mùa dịch đó em à. Ở đây tuyển 24/7 nhưng đây là bộ phận tiếp khách hàng nên em chờ chị nối máy sang bộ phận tổ chức nhé".

Khoảng 1 phút sau, người đàn ông giọng ồm ồm giới thiệu tên Hoàng, là người quản lý ở đây và bắt đầu phỏng vấn tôi. Cuộc phỏng vấn kéo dài 15 phút xoay quanh tên, tuổi, có bằng đại học không, biết và am hiểu gì về giáo dục, khiếu ăn nói đến đâu và thử tôi vài tình huống để biết ứng cử viên có khả năng chèo kéo khách hàng. 

"Okei, thôi được rồi. Cô giáo mầm non nhưng rất hoạt ngôn. Bây giờ sẽ có bộ phận liên lạc em để gửi big data (danh sách khách hàng và số điện thoại). Em phải lập tài khoản Facebook mới để bắt đầu công việc luôn trong ngày mai. Mời được một khách hàng/khóa học, em được hoa hồng là 5% của sản phẩm. Chúc em may mắn" - ông Hoàng chốt.

Ngay sau đó, từ một "điều phối viên", tân telesale nhận được hai file excel gồm: một file danh sách học trò gồm tên các sinh năm 2003, vừa tốt nghiệp THPT, Facebook, số điện thoại, sản phẩm tư vấn (tên khóa học); một file danh sách phụ huynh gồm tên cha mẹ, số điện thoại, địa chỉ nhà, lớp con học. 

Ngoài ra, tôi còn nhận được quy định và cách thức bán hàng, gọi điện chào mời ra sao... 

"Chị vừa gửi danh sách các em thi đợt rồi có điểm cao, em phải gọi tư vấn theo bốn bước như hướng dẫn chị vừa gửi. Nhớ là tự luyện trước một mình để hỏi như thế nào, xoay chuyển và kéo khách hàng vào trọng tâm khách đang muốn. Mở đầu sao mà người ta chịu nghe điện thoại, không cúp ngang là có cơ hội rồi. Cố lên!" - người này dặn dò.

Trong bảng hướng dẫn gửi cho nhân viên mới, tôi nhận được nội dung rất cụ thể từng bước sẽ mời chào, dẫn nhập ra sao. 

Chẳng hạn như bước một, vấn danh, phải hỏi: "Alô, Nguyễn Văn A đúng không em? Chị là... đây em. Chị biết em điểm cao, giờ em đậu trường đại học nào? Chị chúc mừng em nhé. Để tri ân học sinh 2K3, bên chị tặng em một phiếu giảm giá 50% khi đăng ký các khóa học bậc đại học: TOEIC, IELTS, toán cao cấp...". 

Tương tự đến bước hai tư vấn, bước ba giải đáp thắc mắc, bước bốn chốt đơn... telesale sẽ được hướng dẫn sẽ nói như thế nào, một cách rất cụ thể.

Có trong tay danh sách phụ huynh, học sinh, số điện thoại cũng như địa chỉ nhà; nắm lòng các bước, các khóa học, tôi bắt tay chính thức vào công việc của một telesale cho khóa học online. Một ngày bán hàng của tôi bắt đầu vào thời gian... tùy tôi thích, kết thúc cũng thế. Tự do và thoải mái khi làm việc tại nhà. 

Thế nhưng...

Bắt đầu làm việc

Ngày đầu tiên, nhìn trong danh sách mấy trăm học sinh ở file Excel, tôi chọn em số 5, con số may mắn để mong "mở hàng suôn sẻ". Em tên L.T.A. (học Trường THPT Phan Bội Châu, tỉnh Lâm Đồng) với sản phẩm tư vấn là combo live môn toán, lý, hóa.

Bấm số điện thoại học sinh, đầu dây bên kia cầm máy. Tôi bắt đầu bán hàng như "chiêu" đã được chỉ: "Alô em L.T.A. phải không em?". "Dạ phải, chị là ai vậy?", khách hàng đáp. 

"Chị là nhân viên của khóa học online, bên chị đang có phiếu giảm giá đến 60% cho học sinh đăng ký các môn toán, lý, hóa... Hiện tại học online nên bổ trợ thêm kiến thức, chị nghĩ sẽ rất...". 

Chưa kịp diễn đạt hết câu thì khách hàng chặn ngang: "Thôi chị ơi, em sợ học lắm rồi, học nhiều quá em muốn nổ tung đầu óc rồi!?".

Cuộc gọi chào mời sản phẩm cho khách hàng đầu tiên, không mang lại kết quả như mong đợi. Tôi thử vận may sang file danh sách phụ huynh. Tôi chọn một phụ huynh có tên thật hay và không tư vấn theo "bài" chung. Đó là bà N.T.A.S. có con học Trường THPT Giồng Ông Tố (TP.HCM). 

Tôi nhấc máy gọi, lòng hồi hộp, nhìn màn hình điện thoại vừa nhảy giây, tôi nhỏ nhẹ nói theo ý riêng của mình: "Chào chị, em là nhân viên khóa học online, nơi mà con chị từng điện thoại hỏi thăm về các khóa học. Hôm đó, con có nói với em về hỏi lại cha mẹ rồi trả lời nhưng bên em vừa có chương trình giảm giá đến 60% cho môn văn, nên gọi ngay cho phụ huynh để gia đình trao đổi sớm vì lớp học số lượng chỉ 20 em".

Phụ huynh im lặng nghe tôi tư vấn xong và mở lời: "60% thì đúng là ưu đãi, mà con lại muốn học, thôi thì chị mua. Nhưng có chất lượng và học phí còn lại khi được giảm là bao nhiêu vậy em?". 

Tôi như mở cờ trong bụng, liền nói: "Dạ, đúng là quá rẻ. Mùa dịch và các nơi cạnh tranh nhau nên bên em giá thấp kỷ lục từ trước giờ. Học phí còn 1,8 triệu đồng/năm. Vậy mình chốt chị ha?". 

Tưởng rằng nắm chắc 5% hoa hồng (60.000 đồng) chưa đầy ba phút, nhưng sau khi nhắn tin số tài khoản để khách hàng chuyển tiền, sau đó gửi xác nhận hóa đơn để khóa học giới thiệu vào lớp... bỗng phụ huynh chặn số điện thoại của telesale.

"Đừng làm phiền"

Tôi kiên nhẫn gọi thêm mấy chục cuộc. Từ chối, lắc đầu, suy nghĩ lại, gọi lại sau, không có nhu cầu, đừng làm phiền, thậm chí văng tục... đó là những gì tôi nhận được khi tư vấn bán hàng. 

Vì được ở trong group chung của các nhân viên bán hàng, tôi được chỉ cho chiêu tự viết content (nội dung quảng cáo) trên Facebook cá nhân mới lập sao cho hấp dẫn và "lội" trong các group học online trên mạng. 

Tôi không bỏ cuộc, bắt đầu viết trên tường Facebook sau khi đi kết bạn "dạo" với học sinh.

"Chúc mừng các bé 2K3 đã giành được kết quả xứng đáng và xuất sắc trong kỳ thi vừa rồi nhé! Các bé 2K4 đâu rồi, các em có muốn sang năm tên mình sẽ lọt vào bảng vàng không nào, nhanh tay inbox chị tư vấn các khóa học của thầy cô nàoooooo". 

Sau đó, tôi lập tiếp một content trong nhiều group khóa học online, lấy Facebook khác của mình vào tự bình luận và vờ hỏi về khóa học. Nhưng mọi thứ vẫn "tường không nhà trống".

"Đồng nghiệp" hay tâm sự cùng nhau và tôi nhận được lời khuyên của một telesale rằng tư vấn nhiệt tình thôi chưa đủ mà "phải có tâm và phải có kiến thức". Tôi quyết định thử vận may ở những ngày sau với tư vấn bán hàng khóa online môn văn - một ngành mà tôi từng học. 

Thế nhưng, "chắt chiu đồng tiền", "lo có ăn trong mùa dịch đã", "học online biết có lừa lọc và chất lượng" là những phản hồi mà phụ huynh chối từ sự mời chào của telesale.

Một tuần trôi qua, tai ù hoa mắt nhưng tôi vẫn chưa "câu" được một khách hàng nào dù chào mời rất nhiều gói sản phẩm. Trong khi hàng trăm cuộc điện thoại tư vấn đã gần... 750.000 đồng cước phí.

Bán hàng online, viết blog... cũng được xem 'có việc làm' ở Trung Quốc

TTO - Nhằm tăng tỉ lệ sinh viên mới tốt nghiệp có việc làm giữa đại dịch COVID-19, Trung Quốc đã mở rộng định nghĩa ‘có việc làm’, theo đó bán hàng online, chơi trò chơi trực tuyến hoặc viết blog... cũng tính là có việc làm.