Hôm 13-9, máy bay tàng hình đi vào hoạt động đầu tiên trên thế giới - mẫu F-117 Nighthawk của Mỹ đã bất ngờ xuất hiện trở lại tại sân bay quốc tế Fresno-Yosemite (bang California, Mỹ) bất chấp máy bay này chính thức nghỉ hưu từ năm 2008.
Máy bay tàng hình F-117 Nighthawk bay qua sa mạc Nevada. Ảnh: US Air Force/Staff Sgt. Aaron D. Allmon II
Việc phát triển máy bay tàng hình Martin F-117 Nighthawk là điều tối mật. Chương trình phát triển tiêm kích tàng hình này được bật đèn xanh trong những năm 1970, đỉnh điểm của thời Chiến tranh Lạnh. F-117 thực hiện chuyến bay đầu tiên năm 1981.
Điều thú vị là F-117 được chỉ định là một máy bay chiến đấu mặc dù nó là máy bay tấn công. Dù vậy, F-117 Nighthawk chưa bao giờ được sử dụng để chiến đấu trên không và thay vào đó được thiết kế để thả bom.
F-117 đã chứng minh được hiệu quả hoạt động trong cuộc chiến tranh Vùng Vịnh và cuộc xung đột Balkan. Tiêm kích này chính thức nghỉ hưu năm 2008, nhưng gần đây được phát hiện tại sân bay quốc tế Fresno-Yosemite (bang California, Mỹ).
Sự trở lại
Hai chiếc F-117 Nighthawks bất ngờ xuất hiện tại căn cứ của 114th Fighter Wing nằm gần phía nam nhà ga hành khách của sân bay Fresno-Yosemite. Không phát hiện bộ phản xạ trên khung máy bay của hai chiếc F-117.
Bộ phận công vụ của 144th Fighter Wing sau đó xác nhận thông tin này, cho biết việc máy bay tàng hình F-117 Nighthawk đến sân bay đã được lên kế hoạch và hai máy bay sẽ huấn luyện cùng với các tiêm kích F-15C/D Eagle của Không quân Mỹ.
Người ta cho rằng F-117 được tham gia các cuộc tập trận như một phần của phi đội đối lập xâm lược, song vai trò này Không quân Mỹ chưa bao giờ chính thức thừa nhận.
Các nhà phân tích quân sự đang cố gắng tìm ra lý do tại sao hai chiếc F-117 Nighthawk lại hạ cánh tại sân bay quốc tế Fresno-Yosemite trong tháng này.
Thay thế cho tên lửa hành trình?
Việc Nga phát triển tiêm kích tàng hình Su-57 và Trung Quốc phát triển tiêm kích tàng hình J-20 đã làm suy yếu thế độc quyền của Mỹ về công nghệ tàng hình.
Tên lửa hành trình và công nghệ tàng hình tăng cường khả năng tác chiến của Nga và Trung Quốc, thậm chí có thể đặt ra thách thức mới cho các khí tài trên không của Mỹ, đặc biệt là những khí tài có nhiệm vụ bảo vệ biên giới bờ biển và tiến hành các nhiệm vụ phòng không lãnh thổ.
Điều này đòi hỏi các máy bay chiến đấu của Không quân Mỹ phải điều chỉnh chiến thuật để đối phó các mối đe dọa mới trên không. Đây là nơi mà F-117 sẽ tiến vào.
Đám đông quan sát một chiếc F-117 Nighthawk tại triển lãm hàng không ở sân bay Van Nuys (bang California, Mỹ). Ảnh: David Bohrer/LA Times/ Getty Images
Tiêm kích hạng nặng F-15C/D của The 114th Fighter Wing cùng với một số máy bay khác trong kho vũ khí của Không quân Mỹ được trang bị radar mảng pha quét điện tử chủ động (AESA). Những radar này hỗ trợ máy bay Mỹ trong việc theo dõi và tiêu diệt mục tiêu có tiết diện phản xạ radar thấp hơn.
Tuy nhiên, các phi công của Không quân Mỹ chưa được huấn luyện chuyên sâu để chống lại máy bay tàng hình hay tên lửa hành trình, vì vậy việc huấn luyện chống lại F-117 Nighthawk là một phần của chương trình huấn luyện nâng cao dành cho phi công. Điều này có thể giúp phi công định vị tốt hơn và đánh chặn máy bay tàng hình trong các hoạt động tương lai và chống tên lửa hành trình của kẻ thù.
“Dù còn sơ khai nhưng F-117 vẫn là máy bay tàng hình. Vì thế, chúng có thể mô phỏng nhiều mục tiêu như tên lửa hành trình mà chúng tôi có thể thực sự phải đối mặt. Vậy chúng có phải là nền tảng hoàn hảo cho cuộc tập trận phòng thủ tên lửa hành trình không? Hoàn toàn có thể” – Trung tướng Michael Loh, người đứng đầu Không quân Vệ binh Quốc gia Mỹ cho biết tại Hội nghị Hàng không, Vũ trụ và Không gian mạng thường niên của Hiệp hội Không quân Mỹ hôm 23-9.
Liên quan tới chương trình B-21 Raider?
Không chỉ ở Fresno, nơi máy bay tàng hình F-117 Nighthawk được phát hiện lần đầu sau 13 năm nghỉ hưu, các nhiếp ảnh gia máy bay có thể xác nhận rằng trước đó ít nhất hai chiếc F-117 được nhìn thấy bay hướng tới khu vực cực kỳ bí mật Vùng 51.
Tháng 3-2020, F-117 được nhìn thấy bay qua hẻm núi Rainbow Canyon gần thung lũng chết Nevada, nơi căn cứ quân sự bí mật trên tọa lạc. Tháng 7 năm nay, người đam mê hàng không Joerg Arnu đã nhìn thấy hai chiếc F-117 bay hướng tới Khu thử nghiệm và Huấn luyện Nevada, nơi có Vùng 51 và đã chụp hình lại khoảnh khắc này.
Kết xuất đồ họa máy bay ném bom B-21. Ảnh: The EurAsian Times
F-117 còn được nhìn thấy bay hướng tới Bãi thử Tonopah bí mật (bang Nevada). Cả hai cơ sở này đều được coi là trung tâm điều hành các hoạt động nghiên cứu và phát triển quân sự bí mật và thử nghiệm cho các dự án máy bay quân sự tiên tiến.
Bãi thử Tonopah là nơi có Phi đội Kiểm tra và Đánh giá số 4477 bí mật, đơn vị chuyên kiểm tra và đánh giá khí tài Liên Xô trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh. Phi đội 4477 được biết đến là chuyên kiểm tra khả năng của đối thủ, xác định các lỗ hổng và tham gia các cuộc không chiến tầm gần mô phỏng với máy bay chiến đấu của Không quân Mỹ nhằm đưa ra các biện pháp đối phó.
Điều này có thể phần nào cho thấy những gì F-117 Nighthawk đang làm ở đó. Ông Arnu tin rằng F-117 được đặt bên trong Bãi thử Tonopah. Chữ “TR” được sơn trên đuôi của chiếc F-117 là chỉ dấu cho thấy nó được đặt trong cơ sở này.
Ông Arnu còn cho rằng sự xuất hiện bất ngờ gần đây của F-117 có thể còn liên quan tới chương trình máy bay ném bom tàng hình B-21 sắp tới. Chương trình dự kiến sẽ bắt đầu các cuộc thử nghiệm vào năm tới. Không quân Mỹ hiện có năm chiếc B-21 Raider đang trong quá trình sản xuất.
B-21 là mẫu oanh tạc cơ kế nhiệm trực tiếp của oanh tạc cơ B-2 do tập đoàn Northrop thiết kế. Nguyên mẫu B-2 đã tham gia đấu thầu cạnh tranh với nguyên mẫu F-117 của Lockheed Martin để giành lấy hợp đồng đầu tiên về phát triển công nghệ tàng hình trong những năm 1970.
Trong khi người ta có thể tiếp tục liên kết với những chấm nhỏ này thì mục đích thực sự Không quân Mỹ sử dụng mẫu F-117 dĩ vãng này vẫn còn là ẩn số.
