Đại biểu Trương Trọng Nghĩa - Ảnh: PHẠM THẮNG
"Câu kết một cách có hệ thống để trục lợi"
Nêu ý kiến thảo luận tại phiên họp toàn thể lần thứ 7 của Ủy ban Tư pháp ngày 9-9, đại biểu Quốc hội Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) cho hay một vấn đề nổi lên thời gian qua là gia tăng tình trạng tội phạm trong giới "công bộc của dân".
Ông dẫn ví dụ có công chức bạo hành với hàng xóm, cán bộ có gia đình mà ngoại tình rồi bạo hành với người tình như cán bộ quản lý thị trường ở Thanh Hóa...
Cạnh đó cũng có trường hợp cán bộ công chức xâm hại trẻ em, quấy rối tình dục rồi chạy án, liên quan các vụ Việt Á, FLC, Tân Hoàng Minh...
Ông cho biết cử tri quan tâm đến tội phạm trong công bộc, công chức bởi người dân chờ đợi ở họ thực hiện nghiêm quy chuẩn đạo đức cao, và tin khi tuyển dụng họ vào bộ máy nhà nước thì quy trình tuyển dụng, đề bạt, bổ nhiệm rất chặt chẽ, thử thách trong thời gian rất dài.
Trong lúc khó khăn, khủng hoảng khi tính mạng, cuộc sống của hàng triệu người bị đe dọa, đảo lộn do dịch COVID-19, đã có rất nhiều công bộc bất chấp nguy hiểm tính mạng để cứu dân, giúp dân như các công, viên chức trong ngành y...
"Nhưng trong lúc đó, một nhóm công chức cao cấp lại câu kết với nhau một cách có hệ thống để trục lợi. Về tính chất, tác hại của tội phạm thì hàng ngàn vụ móc túi, trộm cắp cũng nguy hại nhưng không nguy hiểm, nguy hại, tác hại lớn bằng vụ Việt Á, Cục Lãnh sự - Bộ Ngoại giao. Bởi các vụ án này làm mất niềm tin vào Đảng, Nhà nước", ông Nghĩa nói và cho rằng người dân đánh giá cao công tác phòng, chống tham nhũng nhưng vẫn có những băn khoăn, lo lắng.
Do đó ông đề nghị cần có thay đổi mang tính chất đột phá về phương pháp, chính sách trong công tác cán bộ.
"Những người dày dạn công tác mấy chục năm đưa lên vị trí rất cao rồi lại phải đứng trước vành móng ngựa thì công tác cán bộ phải xem xét lại.
Từ phòng chống tội phạm, tham nhũng, chúng ta phải có đánh giá nguyên nhân sâu xa của tham nhũng, đề xuất các chính sách công tác cán bộ", ông Nghĩa đề nghị.
Liên quan đến vụ cháy quán karaoke ở Bình Dương khiến 32 người chết, ông Nghĩa cho rằng công tác phòng cháy đang có vấn đề.
Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Mạnh Cường - Ảnh: PHẠM THẮNG
Phòng ngừa tham nhũng tại khu vực ngoài nhà nước còn bất cập
Trình bày báo cáo của tiểu ban theo dõi hoạt động phòng chống tham nhũng, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Mạnh Cường nói năm 2022, Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã chú trọng xử lý nghiêm trách nhiệm của người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng.
Năm 2022 có 19 người đứng đầu đã bị xử lý do thiếu trách nhiệm để xảy ra tham nhũng (trong đó xử lý hình sự 10 người, cách chức 1 người, cảnh cáo 5 người, khiển trách 3 người).
Tuy nhiên ông Cường đề nghị làm rõ 10 người đứng đầu này có phải không tham nhũng nhưng thiếu trách nhiệm để xảy ra tham nhũng trong cơ quan, đơn vị.
Ông Cường cũng cho rằng việc thực hiện một số giải pháp phòng ngừa tham nhũng còn có hạn chế.
Trong đó tại nhiều cơ quan, đơn vị, địa phương, người đứng đầu vẫn còn để xảy ra vi phạm trong việc thực hiện các quy định về công khai, minh bạch…
“Nhiều địa phương vẫn chưa triển khai thực hiện việc xác minh tài sản, thu nhập theo kế hoạch và chuyển đổi vị trí công tác theo quy định”, ông Cường nói.
Ngoài ra việc triển khai các biện pháp phòng ngừa tham nhũng tại khu vực ngoài nhà nước còn có những bất cập, chủ yếu mới chỉ tập trung tuyên truyền, phổ biến pháp luật về phòng chống tham nhũng, tiêu cực.
Cạnh đó vẫn còn trường hợp các cơ quan thanh tra tại địa phương sau khi thanh tra không phát hiện được vi phạm, hoặc không chuyển vụ việc có dấu hiệu tội phạm sang cơ quan điều tra. Chỉ đến khi Thanh tra Chính phủ hoặc cơ quan ủy ban kiểm tra tiến hành thanh tra, kiểm tra lại thì các vi phạm này mới được phát hiện để chuyển cho cơ quan điều tra.
Năm 2022 có 74 người kê khai tài sản, thu nhập chưa đúng quy định TTO - Báo cáo của Chính phủ cho thấy năm 2022 có 19 người đứng đầu đã bị xử lý do thiếu trách nhiệm để xảy ra tham nhũng. Trong đó xử lý hình sự 10 người, cách chức 1 người, cảnh cáo 5 người và khiển trách 3 người.