Bộ Tài chính cho biết, trong quý II (từ 1/4 đến hết 30/6), tổng số tiền trích quỹ bình ổn giá xăng dầu là hơn 1.007 tỷ đồng, trong khi tổng sử dụng quỹ là trên 526 tỷ đồng. Trước đó, số dư quỹ bình ổn giá xăng tại cuối tháng 3 âm gần 170 tỷ đồng. Tổng lại, số dư quỹ bình ổn xăng dầu đến cuối tháng 6 dương hơn 310 tỷ đồng.
Trong quý vừa qua, lãi phát sinh trên số dư quỹ bình ổn giá xăng hơn 1,4 tỷ đồng, còn lãi vay phát sinh trên số dư quỹ bình ổn giá xăng dầu âm là 1,7 triệu đồng.
Bộ Tài chính cho biết, việc công khai quỹ bình ổn này nhằm tiếp tục thực hiện nguyên tắc công khai minh bạch trong điều hành giá xăng dầu theo quy định.
Quỹ bình ổn giá xăng dầu được lập tại doanh nghiệp khi Bộ Công Thương cấp giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu theo quy định tại Nghị định số 95.
Thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu phải trích lập, chi sử dụng, báo cáo công khai về quỹ bình ổn giá xăng dầu theo quy định. Đồng thời, các đầu mối kinh doanh mặt hàng này có trách nhiệm lựa chọn, mở tài khoản theo dõi riêng về quỹ bình ổn giá xăng dầu tại ngân hàng.
Việc trích lập quỹ bình ổn giá xăng dầu được thực hiện đồng thời với kỳ điều hành giá cơ sở. Đây là quỹ tài chính không nằm trong cân đối ngân sách nhà nước. Toàn bộ nguồn trích lập, chi sử dụng quỹ bình ổn dùng để tham gia điều tiết, hỗ trợ cho mục tiêu bình ổn giá xăng dầu trong nước theo điều hành của Bộ Công Thương.
Theo chuyên gia Cấn Văn Lực, quỹ này hoạt động về cơ bản là "tiền từ túi nọ sang túi kia", tức là tiền của người tiêu dùng góp vào (khi giá xăng dầu giảm) rồi lại được bù giá (khi giá tăng mạnh). Nhờ đó, quỹ làm giảm "biên độ" biến động của giá xăng dầu, khiến người tiêu dùng cảm thấy bớt "sốc" hơn khi giá tăng hay giảm mạnh. Quỹ cũng có tác dụng kiểm soát lạm phát nhưng sự đóng góp rất nhỏ bé, do mức độ trích lập, chi của quỹ khá nhỏ so với biến động của giá cả mặt hàng này và cũng tùy thuộc vào mức trích lập so với mức chi từ quỹ.
Hiện nay, bỏ hay giữ quỹ bình ổn đang là vấn đề được nhiều người quan tâm, phần lớn ý kiến nghiêng về phương án đầu tiên. Nội dung này sẽ được chốt tại Luật giá sửa đổi đang được Bộ Tài chính trình Uỷ ban thường vụ quốc hội.
Quỳnh Trang