Công ty Cổ phần Đầu tư và Công nghiệp Tân Tạo (MCK: ITA) vừa công bố Báo cáo tài chính bán niên năm 2022 được kiểm toán bởi Công ty TNHH Dịch vụ Tư vấn Tài chính kế toán và kiểm toán phía Nam AASC sau 7 ngày xin gia hạn với lý do công ty kiểm toán EY đột ngột từ chối kiểm toán.
Trong đó, các kiểm toán viên của AASC đã đưa ra cơ sở kết luận ngoại trừ. Cụ thể, trong thuyết minh V.4.2 “Đầu tư góp vốn vào đơn vị khác”, tại ngày 30/6/2022, Công ty có khoản ủy thác đầu tư với giá trị 314,1 tỷ đồng cho cá nhân bà Đặng Thị Hoàng Yến (Chủ tịch HĐQT), tăng 223 tỷ đồng so với đầu năm.
Khoản ủy thác đầu tư này chiếu theo các Biên bản và Nghị quyết Đại hội đồng cổ đông các năm 2019 đến năm 2021 của ITACO; Biên bản họp ĐHĐCĐ ngày 1/8/2020 và Nghị quyết ĐHĐCĐ ngày 1/8/2020 của Công ty cổ phần Tân Đức, là Công ty con của ITACO).
Số dư ủy thác tới 30/6/2022 là 314,1 tỷ đồng, tăng 223 tỷ đồng so với đầu năm (đầu năm 2022 ủy thác là 91,1 tỷ đồng), số dư ủy thác được Công ty ghi nhận vào khoản mục đầu tư góp vốn vào đơn vị khác là chưa phù hợp với quy định của Chế độ kế toán doanh nghiệp Việt Nam, do chưa có đầy đủ các bằng chứng, chưa được bên nhận vốn đầu tư xác nhận.
Đồng thời, khoản chi ủy thác đầu tư cho bà Đặng Thị Hoàng Yến phát sinh trong 6 tháng đầu năm 2022 được chi bằng tiền mặt với số tiền là 223,02 tỷ đồng, vậy nên kiểm toán không đủ cơ sở căn cứ kiểm chứng đối với các nghiệp vụ này.
Đáng chú ý, kiểm toán nhấn mạnh đến thuyết minh VIII 2.3 “Nợ tiềm tàng” của Báo cáo hợp nhất, tính tới 30/6/2022, Công ty đã ghi nhận 100% doanh thu cho toàn bộ thời gian cho thuê lại trên phần đất đã phát sinh cơ sở hạ tầng tại KCN Tân Tạo – Khu mở rộng với tổng diện tích là 938.350 m2 (đầu năm là 938.350 m2) và KCN Tân Đức là 1.764.498 m2 (đầu năm là 1.683.880 m2).
Giá vốn tương ứng, bao gồm tiền thuê đất phải trả, được ước tính dựa trên đơn giá thuê đất của các hợp đồng thuê đất hàng năm và các phụ lục có liên quan đã được ký kết với các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền tại thời điểm ghi nhận doanh thu.
Theo Luật Đất đai số 45/2013/QH2013 được ban hành ngày 29/11/2013 và các Nghị định hướng dẫn, Công ty có nghĩa vụ nộp tiền thuê đất cho Nhà nước một lần cho toàn bộ thời gian thuê tương ứng với phần diện tích đất đã được cho thuê lại nêu trên theo đơn giá trả tiền thuê đất một lần, mà số tiền này có thể khác với số tiền đã được Công ty trích trước.
Tuy nhiên, do hiện tại vẫn chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể về việc xác định đơn giá này, nên Công ty vẫn chưa xác định được giá trị tiền thuê đất một lần cho toàn bộ thời gian thuê tương ứng với phần diện tích đất nêu trên tại KCN Tân Tạo – Khu mở rộng và KCN Tân Đức.
Vào ngày lập Báo cáo kiểm toán bán niên, Tân Tạo chưa nhận được thông báo từ các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về cơ sở để xác định giá trị tiền thuê đất phải trả một lần cho diện tích đất đã được cho thuê lại nêu trên và đang chờ phản hồi từ các quan này.
Kiểm toán cũng lưu ý đến Thuyết minh VIII.3 “Thông tin về Quyết định của Tòa án và thông tin về hoạt động liên tục” của báo cáo tài chính hợp nhất giữa niên độ.
Trên thực tế, trong báo cáo hợp nhất giữa niên độ đã soát xét của ITA, phần nội dung Thông tin về Quyết định của Tòa án và thông tin về hoạt động liên tục” là VIII.4.
Trước đó, hồi tháng 7, Tân Tạo có báo cáo về phần tạm ứng cho bà Đặng Thị Hoàng Yến, Chủ tịch HĐQT, với mức 1.936 tỷ đồng để tham gia dự án ở Mỹ. Đây là khoản phát sinh đột biến nhưng sau đó, đầu tháng 8, Tân Tạo lại đính chính khoản chi tạm ứng này chỉ còn hơn 630 tỷ đồng và mục đích là "hợp đồng chuyển nhượng cổ phần" theo Nghị quyết ĐHCĐ thường niên đã thông qua trước đó.
Trong văn bản giải trình của Công ty, Phó tổng giám đốc Nguyễn Thanh Phong chỉ xác nhận đây là khoản ủy thác đầu tư vào các dự án công nghệ cao tại Mỹ cho cá nhân bà Đặng Thị Hoàng Yến. Văn bản do ông Phong ký không bình luận thêm về các vấn đề của kiểm toán.
Trong báo cáo tài chính đã soát xét, tổng tài sản của doanh nghiệp tính đến cuối tháng 6 là 13.473 tỷ đồng, nhiều hơn khoảng 230 tỷ đồng so với báo cáo công ty tự lập lần đầu.
Ngoài ra, hàng loạt khoản mục khác cũng có sự chênh lệch như giá trị đầu tư tài chính dài hạn doanh nghiệp này tự công bố là 3.018 tỷ đồng nhưng kiểm toán cho rằng 3.644 tỷ đồng. Trái lại, khoản phải thu ngắn hạn mà công ty công bố là 2.609 tỷ đồng thì kiểm toán cho rằng chỉ khoảng 2.200 tỷ đồng.