Giá rẻ do mua sỉ, mua “cửa sau”?

Trên tuyến đường phụ bên hông chợ Kim Biên (Q.5, TPHCM), hàng chục cửa hàng bày bán đủ loại nước tẩy rửa gắn nhãn Comfort, Downy, Tide, Hygiene hoặc không nhãn mác với giá rất rẻ. Chủ cửa hàng T.A. chỉ tay vào một dãy thùng nhựa chứa chất lỏng màu xanh, hồng, trắng, bên ngoài ghi “lau sàn”, “xả vải” nhưng không có nhãn hiệu: “Tất cả đều 12.000 đồng/lít. Nếu mua nguyên thùng 5 lít thì giá còn 55.000 đồng/thùng”. 

Nhiều sản phẩm nước tẩy rửa gắn thương hiệu nổi tiếng được bán bên hông chợ Kim Biên với giá chỉ bằng 1/2 - 1/3 so với giá mà nhà sản xuất đưa ra - Ảnh: T.H.

Giá các sản phẩm có gắn thương hiệu nổi tiếng là 18.000-20.000 đồng/lít. Chẳng hạn, nước tẩy rửa Gift, nước lau sàn và rửa chén Sunlight, nước xả vải Comfort, Downy, Tide, Hygiene loại thùng 3,6 lít chỉ có giá khoảng 45.000-65.000 đồng/thùng, trong khi ở các siêu thị, giá nước lau kính Gift là 190.000 đồng/chai 4 lít, giá nước xả vải Ariel là 195.000 đồng/túi 4kg. 

Theo người bán, muốn lợi hơn, có thể mua các sản phẩm dạng bao như bột giặt Yes giá 268.000 đồng/bao 15kg, bột giặt Nikko giá 360.000 đồng/bao 20kg. Trong khi đó, bột giặt Nikko đang được công ty sản xuất bán với giá 189.000 đồng/túi 5kg, tương đương 765.000 đồng/20kg.

Các cửa hàng này còn bán đủ loại hóa chất tẩy rửa, hóa chất diệt côn trùng dán nhãn các thương hiệu nổi tiếng của Thái Lan với giá chỉ bằng 1/3 so với giá thị trường. Nhiều chủ quán ăn, khách sạn, nhà hàng chọn mua hàng ở đây để tiết kiệm chi phí. Chúng tôi ghi nhận, tất cả sản phẩm ở đây đều có bao bì, nhãn mác, thông tin công ty sản xuất giống hệt sản phẩm được bán ở các siêu thị, riêng chữ in thì không sắc nét bằng. Một số người bán hàng online đã nhập sản phẩm tương tự với giá sỉ rồi đem về bán bằng với giá siêu thị để kiếm lời. Khi nghe chúng tôi thắc mắc “vì sao hàng có thương hiệu mà giá rẻ vậy?”, chủ cửa hàng T.S. nói: “Do tụi tôi lấy hàng sỉ nên giá rẻ” (?). 

Nhiều chủ tài khoản Facebook cũng đang rao bán nước rửa chén, nước lau sàn Sunlight với giá 75.000-120.000 đồng/thùng 5 lít (tùy người bán), nước giặt Omo Matic giá 145.000-180.000 đồng/thùng 5 lít. Mức giá này chỉ rẻ bằng một nửa so với giá các sản phẩm cùng nhãn hiệu ở các siêu thị. Các sản phẩm được rao bán trên Facebook đựng trong thùng nhựa, can nhựa không nhãn mác, nếu khách mua sỉ thì giá sẽ giảm 20 - 30%/thùng.

Chủ tài khoản T.H. trên Facebook - đang rao bán hai dòng sản phẩm trên - cho biết, sau dịch COVID-19, số người chọn sản phẩm bình dân tăng nên các sản phẩm cao cấp như nước giặt Omo Matic, Sunlight bị tồn kho nhiều, phải tuồn ra từ “cửa sau” (?). Do đó, dù sản phẩm không có bao bì như ở siêu thị nhưng vẫn chính hãng, người mua có thể đến kiểm tra độ thơm, độ đậm đặc của sản phẩm trước khi mua. 

T.H. nói chắc nịch: “Những thùng nước rửa chén, bột giặt bán ngoài chợ là hàng tự pha, còn đây là sản phẩm của công ty, lâu lâu mới có chứ không có thường xuyên. Do không có bao bì nên giá mới rẻ, nếu có bao bì thì mình đã bỏ sỉ cho các đại lý với giá cao hơn để kiếm lời”. 

Doanh nghiệp biết hàng giả nhưng bất lực

Đại diện Công ty Procter & Gamble (P&G) Việt Nam - đơn vị sản xuất các sản phẩm mang thương hiệu Downy, Ariel, Tide - khẳng định, công ty không bán dòng sản phẩm dạng thùng 5 lít như một số nơi đang rao bán, cũng không có sản phẩm giá rẻ hoặc bỏ sỉ. Hiện công ty chỉ có hai kênh phân phối chính là siêu thị và các đại lý, rồi từ đại lý phân phối đến các cửa hàng bán lẻ, không có kênh phân phối ra các cửa hàng hóa chất ở chợ Kim Biên. 

“Hàng tiêu dùng vẫn thường bị làm giả. Người tiêu dùng nên mua sản phẩm từ các kênh phân phối chính thống để đảm bảo về giá cả, chất lượng, quyền lợi” - đại diện P&G nói.

Theo một cán bộ quản lý của Công ty cổ phần Hóa mỹ phẩm Nikko Việt Nam, các sản phẩm bột giặt Nikko loại bao 20kg và nhiều sản phẩm mang nhãn hiệu Nikko khác được bày bán tại chợ Kim Biên là hàng giả. Công ty đã gửi văn bản nhờ cơ quan chức năng can thiệp nhưng chưa có kết quả dù sản phẩm giả được bày bán công khai.

Tiến sĩ Huỳnh Khánh Duy  - Khoa Kỹ thuật hóa học, Trường đại học Bách khoa TPHCM - cho rằng, sản phẩm chính hãng đắt tiền hơn hàng trôi nổi là do nhà sản xuất phải bỏ thêm tiền để đầu tư công nghệ, loại bỏ tạp chất trong sản phẩm, kiểm tra chất lượng sản phẩm trước khi đưa ra thị trường. Có những loại tạp chất rất khó loại bỏ, phải sử dụng công nghệ rất đắt tiền. Hàng giả không có các công nghệ xử lý này nên chắc chắn không kiểm soát được các tạp chất độc hại, gây hại sức khỏe người dùng.

Bột giặt đóng bao sản xuất theo công thức "tự làm" bán công khai tại chợ Kim Biên

Theo ông, thành phần chính trong các sản phẩm tẩy rửa là chất tẩy rửa hoạt động bề mặt, phổ biến là chất alkyl ete sulfat (LES), linear alkyl benzen sulfonic acid (LAS), sodium lauryl ether sulfate (SLES) và chất tạo mùi, màu. Quan trọng nhất chính là nồng độ các chất này. Nếu dùng không đúng tỷ lệ, sẽ xảy ra một số hiện tượng vật lý như vón cục, đóng rắn. Có một số thành phần trong hàng chính hãng có, trong sản phẩm giả không có, khiến chất lượng sản phẩm bị giảm. 

“Nếu dùng nguyên liệu trôi nổi để tạo mùi hương, có thể tồn dư chất hydrocarbon thơm đa vòng (PAH), khi dính vào da sẽ gây kích ứng, khi hít vào cơ thể có thể gây hen suyễn. Theo Cơ quan Nghiên cứu quốc tế về ung thư (IARC), một số loại PAH khi tích tụ trong cơ thể sẽ gây đột biến gen, ung thư và nhiều bệnh khác. Còn như màu xanh, hồng, trắng trong các loại nước giặt, dầu xả có thể chứa hợp chất azo và đây là liên kết không bền, dễ bị biến đổi thành các hợp chất amine thơm, khi vào cơ thể có thể gây ung thư” - tiến sĩ Huỳnh Khánh Duy cảnh báo.  

Thanh Hoa