Theo kết luận đợt rà soát hành chính thuế chống bán phá giá (CBPG) lần thứ 18 cho giai đoạn 1-8-2020 đến ngày 31-7-2021 đối với cá tra của Việt Nam của Bộ Thương mại Mỹ (DOC), mức thuế chống bán phá giá được áp dụng cơ bản như đợt rà soát trước. 

Theo đó, có hai doanh nghiệp bị đơn bắt buộc của Việt Nam nhận được mức thuế lần lượt là 0,00 USD/kg và 3,87 USD/kg, một công ty nhận thuế suất riêng rẽ 1,94 USD/kg và 32 công ty nhận mức thuế suất toàn quốc 2,39 USD/kg. 

Lần này, một doanh nghiệp không đủ điều kiện nhận thuế suất riêng rẽ 1,94 USD/kg nên nhận mức thuế suất toàn quốc 2,39 USD/kg.

Hiện Bộ Thương mại Mỹ đang tiếp nhận hồ sơ yêu cầu rà soát thuế CBPG lần thứ 19 cho giai đoạn từ ngày 1-8-2021 đến ngày 31-7-2022 đối với cá tra, cá ba sa Việt Nam. 

Bộ Công Thương cho biết sẽ phối hợp Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra, cá ba sa của Việt Nam và phía Mỹ theo dõi, cập nhật thông tin để xử lý các vấn đề liên quan nhằm đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam.

Thuế chống bán phá giá được đề cập lần đầu ở Mỹ trong Luật thuế 1916. Sau khi gia nhập WTO, Mỹ ban hành quy định chống bán phá giá và chống trợ cấp năm 1997, quy định về quy trình điều tra và áp dụng thuế này.

Hai cơ quan điều tra CBPG là Bộ Thương mại Mỹ (xác định mức thuế chống bán phá giá) và Ủy ban Thương mại quốc tế - ITC (xác định thiệt hại của ngành sản xuất trong nước). Việc điều tra bắt đầu trên cơ sở doanh nghiệp sản xuất trong nước nộp đơn đề nghị điều tra hàng nhập khẩu.

Đây là cách Mỹ chống lại cạnh tranh mà họ cho là "không lành mạnh", ảnh hưởng tới sản xuất trong nước. Trên thực tế, nhiều vụ việc liên quan đến bán giá phá, các doanh nghiệp nước khác rơi vào thế bị động khi bị kiện.

Trong 8 tháng đầu năm 2022, tổng kim ngạch xuất khẩu cá tra Việt Nam đạt trên 1,8 tỉ USD, tăng 81% so với cùng kỳ năm 2021. Trung Quốc và Mỹ là hai thị trường xuất khẩu cá tra hàng đầu của Việt Nam, với kim ngạch xuất khẩu trong 8 tháng đầu năm lần lượt gần 540 triệu USD và 421 triệu USD. 

Mặc dù bị áp thuế từ năm 2003 đến nay, nhiều doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu cá tra, cá ba sa lớn của Việt Nam vẫn duy trì được mức thuế CBPG 0,00 USD/kg qua các kỳ rà soát để tiếp tục xuất khẩu vào thị trường Mỹ.