Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong buổi phỏng vấn với Hãng tin Reuters hôm 16-9 - Ảnh: REUTERS

Hôm 16-9, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói với Hãng tin Reuters: “Chúng tôi phản đối đề nghị cung cấp amoniac từ Liên bang Nga thông qua lãnh thổ Ukraine. Tuy nhiên, chúng tôi sẽ chấp nhận đề nghị này để đổi lấy các tù binh của chúng tôi”.

Cũng theo nhà lãnh đạo Ukraine, đề xuất này đã được ông trình lên Liên Hiệp Quốc (LHQ). 

Trả lời phỏng vấn Reuters, Tổng thống Zelensky cho biết Ukraine đang bắt giữ hàng trăm binh sĩ Nga làm tù binh trong cuộc phản công mới đây ở khu vực Kharkov. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Ukraine cũng thừa nhận số binh sĩ nước này bị phía Nga giam giữ còn nhiều hơn, đặc biệt là những binh sĩ ở khu vực nhà máy thép Azovstal ở thành phố Mariupol.

Về phía Nga, báo Izvestia dẫn lời người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 17-9 cho biết đề nghị đổi phân bón để lấy tù binh của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky là hoàn toàn không phù hợp.

"Liệu con người và phân bón có giống nhau không?", ông Peskov trả lời khi được hỏi về đề xuất đổi amoniac lấy tù binh của Tổng thống Zelensky.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova tuyên bố phía Matxcơva cũng rất quan tâm đến việc cung cấp phân bón cho thị trường bên ngoài, tuy nhiên vấn đề nằm ở Kiev.

Hôm 16-9, Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng cho biết Nga đã gửi thông báo lên Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres rằng Nga luôn sẵn sàng cung cấp phân bón miễn phí cho các nước đang phát triển.

LHQ cũng nhấn mạnh việc cho phép Nga tiếp tục xuất khẩu amoniac qua Ukraine sẽ giúp giảm bớt tình trạng thiếu hụt phân bón toàn cầu, bởi thị trường toàn cầu hiện đang rất cần phân bón và amoniac của Nga cho mùa vụ năm 2023.

Vì thế LHQ đã đề nghị Matxcơva và Kiev ký kết một thỏa thuận vận chuyển phân bón của Công ty phân bón Uralchem (Nga) ra thị trường thế giới thông qua đường ống dẫn amoniac Togliatti-Odessa (đường ống dẫn amoniac từ Tolyatti đến nhà máy cảng Odessa) ở Ukraine. 

Thực tế đường ống có thể bơm tới 2,5 triệu tấn amoniac từ vùng Volga đến cảng Yuzhny trên biển Đen mỗi năm.

Amoniac được sản xuất tại công ty phân bón Uralchem sẽ được dẫn đến khu vực biên giới với Ukraine, từ đây amoniac sẽ được mua lại bởi công ty quốc tế Trammo có trụ sở tại Mỹ và sẽ được cung cấp ra thị trường thế giới thông qua biển Đen.

Trước đó, Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres cho biết LHQ và Thổ Nhĩ Kỳ đang thảo luận về việc xuất khẩu nitrat amoni (cũng được dùng làm phân bón) của Nga thông qua một đường ống đi qua Ukraine.

Theo báo kinh tế thương mại Nga Kommersant, có tới 70% nhà máy amoniac ở châu Âu đã giảm hoặc ngừng sản xuất trong những tháng gần đây do giá năng lượng cao kỷ lục.

Trước khi Nga thực hiện chiến dịch quân sự đặc biệt vào Ukraine hồi cuối tháng 2-2022, Nga nắm giữ 20% sản lượng khí amoniac toàn cầu.

Ba Lan mở kênh đào tới biển Baltic để 'né' Nga

TTO - Ngày 17-9, Ba Lan mở một kênh đào cho phép tàu thuyền đi từ biển Baltic đến cảng Elblag của nước này mà không cần đi qua lãnh hải của Nga, trong bối cảnh quan hệ giữa Nga và phương Tây căng thẳng vì chiến sự Ukraine.