Chưa thống nhất quy định về xã hội hóa

Ngày 21.9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp để cho ý kiến về luật Khám chữa bệnh sửa đổi. Về xã hội hóa (XHH) trong khám bệnh, chữa bệnh, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho biết Chính phủ dự kiến chỉnh lý theo hướng quy định nhà nước thực hiện đa dạng hóa các loại hình dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh.

Bên cạnh đó, khuyến khích, huy động và tạo điều kiện để tổ chức, cá nhân thành lập doanh nghiệp xã hội, tham gia đầu tư xây dựng các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh; khuyến khích thực hiện khám bệnh, chữa bệnh nhân đạo, không vì mục đích lợi nhuận.

Dự thảo luật cũng quy định nguyên tắc trong việc thu hút đầu tư tư nhân và các hình thức thu hút nguồn lực xã hội phải bảo đảm công khai, minh bạch, bình đẳng, bền vững, hiệu quả, hài hòa lợi ích giữa nhà nước, nhà đầu tư, người sử dụng và cộng đồng. Dự thảo cũng quy định hình thức thu hút nguồn lực xã hội trong hoạt động khám bệnh, chữa bệnh bao gồm đầu tư theo hình thức đối tác công tư và các hình thức XHH khác.

Cần làm rõ khái niệm xã hội hóa để tháo gỡ vướng mắc cơ chế cho ngành y Nhật Thịnh

Về phía cơ quan thẩm tra, Thường trực Ủy ban Xã hội cho rằng quy định như Chính phủ đề xuất vẫn còn “chưa hợp lý”. Ủy ban này đề xuất cần quy định theo hướng phân loại các hoạt động, điều kiện để thực hiện XHH hoặc đầu tư theo hình thức đối tác công tư. Bên cạnh đó, cụ thể hơn phương thức và nguyên tắc thực hiện huy động nguồn lực xã hội cũng như các hình thức đặt hoặc mượn thiết bị y tế, về tỷ lệ lợi nhuận giữa nhà đầu tư với bệnh viện và trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước.

Công và tư đều đóng góp cho xã hội

Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho hay Nghị quyết 20 năm 2017 của T.Ư nói rõ phải đẩy mạnh XHH y tế. Tuy nhiên, gần đây trên diễn đàn có ý kiến đề nghị không nên dùng từ XHH cho y tế. “Không nên nói trái nghị quyết T.Ư. Ta có thể suy nghĩ để thiết kế nội hàm XHH nó khác đi chứ không thể bỏ XHH. Nghị quyết T.Ư nói đi nói lại mãi bây giờ lại bảo không có XHH thì không được”, ông Định nói, và dẫn chứng khối y tế tư nhân đang làm rất hiệu quả, đội ngũ y tế cả công và tư đều đóng góp cho xã hội.

Trên quan điểm này, ông Định cho rằng, nhiều người nói cán bộ y tế chạy từ công sang tư là “chảy máu chất xám” thì không đúng. “Đấy là do cơ chế, chính sách ở bệnh viện công không tốt thì anh em chạy sang tư, vẫn đóng góp cho đất nước này, nhân dân vẫn được hưởng, có chạy sang Tây đâu mà sợ”, ông Định nói và nhìn nhận, muốn giữ chân cán bộ thì phải sửa chính sách trong khu vực công.

Liên quan vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu vấn đề hiện dự luật chỉ phân cấp chuyên môn kỹ thuật thành 3 cấp với các bệnh viện công, trong khi khối tư nhân cũng rất mạnh nhưng lại không tính vào phân cấp. Theo ông Tùng, Nghị quyết 20 của T.Ư yêu cầu phân cấp chuyên môn kỹ thuật với tất cả cơ sở khám, chữa bệnh chứ không chỉ của nhà nước. Từ đó, ông cho rằng nên phân cấp chuyên môn kỹ thuật cả cơ sở khám, chữa bệnh với khu vực tư nhân và lực lượng vũ trang.

Xem xét nội hàm khái niệm XHH

Giải trình tại phiên họp, quyền Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết XHH, tài chính y tế là những vấn đề mới được đưa vào dự thảo, song nếu được thể chế hóa trong luật sẽ giải quyết vướng mắc trong thực tiễn. Về XHH y tế, bà Lan nhấn mạnh: “Chủ trương này hoàn toàn đúng đắn vì nguồn lực nhà nước cho lĩnh vực y tế chưa đáp ứng nhu cầu của nhân dân”. Tuy nhiên, theo quyền Bộ trưởng, Bộ Y tế sẽ tiếp thu các ý kiến để xem xét nội hàm khái niệm XHH, giải quyết vấn đề này cho phù hợp thực tiễn.

“Chúng ta xác định XHH nhưng chủ yếu liên quan hệ thống công lập. Vì hiện, chúng ta 95 - 98% hoạt động khám chữa bệnh vẫn thông qua hệ thống nhà nước. Do đó, mặc dù tự chủ, mặc dù XHH nhưng vai trò của nhà nước trong đầu tư cho lĩnh vực y tế vẫn là trọng tâm”, bà Lan nhấn mạnh.

Về lý do vừa qua Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện K xin dừng thí điểm tự chủ toàn diện theo Nghị quyết 33 của Chính phủ, bà Lan cho rằng điều này thực hiện theo quy định của pháp luật chứ không phải vướng mắc.

“Nghị quyết 33 cho phép thí điểm tự chủ toàn diện trong 2 năm và sẽ chuyển đổi khi pháp luật về tự chủ quy định. Hiện đã có Nghị định 60 quy định về tự chủ trong các đơn vị sự nghiệp công cho nên vấn đề xin dừng thí điểm theo Nghị định 33 chuyển sang thực hiện theo Nghị định 60 là hoàn toàn phù hợp với quy định”, quyền Bộ trưởng cho hay.