Hiện Việt Nam đứng thứ 9 trên toàn cầu ở lĩnh vực xuất khẩu hàng điện tử. Với thế mạnh sẵn có này, nhiều chuyên gia quốc tế cho rằng nước ta có cơ hội trở thành trung tâm sản xuất chip của thế giới, đặc biệt trong bối cảnh nhiều tập đoàn công nghệ lớn như Intel hay Samsung đều tuyên bố kế hoạch đẩy mạnh sản xuất linh kiện bán dẫn ở Việt Nam.
Việt Nam là nơi đặt nhà máy lắp ráp và kiểm định lớn nhất của gã khổng lồ công nghệ Mỹ Intel với số vốn đầu tư 1,5 tỷ USD. Ước tính, nhà máy này chiếm đến 70% tổng sản lượng của Intel trên toàn cầu.
Ông Kim Huat Ooi, Phó Chủ tịch Công ty TNHH Intel Products Việt Nam, cho biết: "Ba yếu tố quan trọng nhất để chúng tôi lựa chọn sản xuất ở Việt Nam là môi trường chính trị xã hội rất ổn định, Chính phủ không ngừng mở rộng các Hiệp định thương mại tự do và nguồn lao động dồi dào. Để chuẩn bị cho bước tiến sâu hơn vào sản xuất chip, Việt Nam cần lên kế hoạch đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, chúng tôi không chỉ cần các kỹ sư đại học mà cả cấp độ thạc sỹ và tiến sĩ nữa. Bên cạnh đó, các chính sách khuyến khích và hỗ trợ của Chính phủ cũng rất quan trọng".
Ngoài Intel, nhiều tập đoàn điện tử tên tuổi khác như Samsung, LG, Apple đều đặt nhà máy và trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) ở Việt Nam. Samsung gần đây đã tuyên bố kế hoạch sản xuất linh kiện bán dẫn từ tháng 7 năm sau với số vốn đầu tư thêm là 920 triệu USD.
Ông Dominic Brown, Giám đốc thông tin và phân tích thị trường khu vực châu Á- Thái Bình Dương, Cushman & Wakefield, nhận định: "Có rất nhiều công ty điện tử gần đây đã mở rộng sản xuất tại Việt Nam, điều này có nghĩa Việt Nam đang được biết đến là cứ điểm sản xuất của ngành này trên toàn thế giới. Hãy tạo ra một nhóm cốt lõi gồm các công ty đa quốc gia nổi tiếng trong ngành điện tử, tận dụng thế mạnh đó để tiếp tục thu hút thêm những khoản đầu tư mới vào lĩnh vực này".
Đặt trong bối cảnh toàn cầu hiện tại khi Mỹ vừa ban hành Đạo luật CHIP trị giá 52 tỷ USD nhằm hỗ trợ ngành công nghiệp sản xuất chip của nước này, các chuyên gia cho rằng những nước nằm trong chuối cung ứng như Việt Nam cũng có cơ hội để tham gia và phát triển.
Ông Jimmy Goodrich, Phó Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp bán dẫn của Mỹ (SIA), cho biết: "Một mình nước Mỹ không thể tự khôi phục ngành công nghiệp sản xuất chip được. Sự ra đời của thuật ngữ "friend-shoring" nghĩa là chuyển các hoạt động trong chuỗi cung ứng hàng hoá về các nước thân thiện đã chứng tỏ tầm quan trọng của nó. Chúng tôi cần làm việc với một số đối tác quan trọng như Việt Nam để tăng thị phần của sản xuất chip, lắp ráp và đóng gói ở bên ngoài các vùng địa chính trị không ổn định. Việt Nam có thể tận dụng cơ hội này để đón nhận khoản đầu tư nhiều hơn nữa".
Theo các chuyên gia, cánh cửa đến với cuộc đua sản xuất chip toàn cầu rộng mở với Việt Nam nhưng điều quan trọng là Việt Nam cần đàm phán với các quốc gia như Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc,.. để đạt được những thoả thuận hợp tác hỗ trợ chuyển giao công nghệ, từ đó, tiến tới việc tự chủ hoàn toàn các công đoạn quan trọng trong quy trình sản xuất bán dẫn, mở sang một trang mới cho nền công nghệ hỗ trợ của Việt Nam.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!