Ngày 1-9, đại diện Công ty TNHH Trồng rừng Thái Bình tại Khánh Hòa, nguyên đơn thắng kiện trong vụ án hành chính "Sở thua kiện vì không giao doanh nghiệp đất chưa bồi thường cho dân", đã thông tin phản hồi về nguyên nhân chủ dự án chưa thực hiện được bồi thường, hỗ trợ cho dân.
Khánh Hòa cho thuê đất, sở ký hợp đồng rồi mới báo có đất chồng lấn
Công ty TNHH Trồng rừng Thái Bình được UBND tỉnh Khánh Hòa quyết định (tháng 6-2018) cho thuê gần 127ha đất để thực hiện dự án trồng rừng Thái Bình, tại thôn Phước Sơn, xã Phước Đồng, TP Nha Trang.
Toàn bộ diện tích cho Công ty Thái Bình thuê là đất rừng sản xuất và rừng phòng hộ, hoàn toàn không có đất do người dân khác đang quản lý, sử dụng để sản xuất.
Thế nhưng, chỉ sau hơn 20 ngày ký hợp đồng cho thuê đất, cơ quan chuyên môn của Sở Tài nguyên và Môi trường lại báo cáo dự án có chồng lấn đất của 2 hộ dân khác, nên không thể trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Công ty TNHH Trồng rừng Thái Bình.
Sau khi chỉ đạo các cơ quan phối hợp rà soát, kiểm tra, sở lại nêu "hiện có khoảng 12 hộ dân đang canh tác trồng rừng trên đất do UBND xã Phước Đồng quản lý" mà đã cho Công ty Thái Bình thuê. Theo chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai tại Nha Trang, tất cả trường hợp đó đều chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Nhưng ngày 4-1-2019, sở báo cáo đề nghị UBND tỉnh cho điều chỉnh lại ranh giới, diện tích đất đã cho Công ty Thái Bình thuê từ gần 127ha giảm chỉ còn gần 34,5ha (phần đất của chính vợ chồng ông Thái tự nguyện trả để thuê lại trong dự án).
Công ty Thái Bình đã khởi kiện Sở Tài nguyên và Môi trường ra tòa hành chính.
Hơn 5 năm chưa được cung cấp hồ sơ, mức giá để bồi thường cho dân
Khi TAND cấp cao tại Đà Nẵng xét xử phúc thẩm vụ án trên (ngày 11-3-2022) thì 10/12 người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đều vắng mặt.
Thực tế, theo UBND xã Phước Đồng, vào tháng 4-2019 chỉ còn 7 trường hợp đang sử dụng đất trong vùng dự án trên.
Trong đó, chỉ 1 trường hợp có quyết định được UBND TP Nha Trang giao đất (0,3ha) năm 2000 để sản xuất lâm nghiệp.
Còn 6 trường hợp "đều có nguồn gốc đất do các hộ dân tự lấn chiếm đất rừng để làm lò đốt than và sản xuất nông nghiệp, trồng chuối, đào… từ năm 2005 và đều không đăng ký kê khai, khai báo với UBND xã, đến khoảng năm 2008 thì bỏ hoang, không canh tác nữa".
Nhưng tháng 9-2019, xã lại báo cáo khi phối hợp các đơn vị đi kiểm tra thực địa thì 7 hộ trên lại "đang sử dụng đất để trồng bạch đàn, keo, chuối, mít, đào, xoài…" và 6 hộ đã nêu vẫn "không có giấy tờ, nguồn gốc đất liên quan".
Thế nhưng, sau khi bị buộc phải thi hành bản án hành chính phúc thẩm, trong tờ trình UBND tỉnh ngày 17-8-2023, Sở Tài nguyên và Môi trường báo cáo 7 trường hợp trên đang sử dụng đất sản xuất nông nghiệp trong dự án của Công ty Thái Bình, và thuộc diện phải được bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (theo Điều 53 Luật Đất đai, dành cho người sử dụng đất hợp pháp).
Nhưng theo Cục Thi hành án dân sự tỉnh, khu vực dự án của Công ty Thái Bình thuộc vùng đất quy hoạch 3 loại rừng. Còn các hộ dân sử dụng đất theo báo cáo của sở "để sản xuất nông nghiệp (trồng cây lâu năm) là trái với mục đích sử dụng đất".
Tuy nhiên, theo đại diện doanh nghiệp, trong hơn 5 năm qua, doanh nghiệp đã nhiều lần đề nghị cung cấp giấy tờ đất đai hợp pháp và đưa ra mức bồi thường, hỗ trợ cụ thể để Công ty Thái Bình chi trả tiền đó cho dân. Thế nhưng, cả Chi cục Quản lý đất đai và Sở Tài nguyên và Môi trường đều không cung cấp.
Ngày 1-9, doanh nghiệp cho biết cho đến nay Công ty TNHH Trồng rừng Thái Bình vẫn mong muốn và tiếp tục đề nghị "chỉ cần Sở Tài nguyên và Môi trường đưa ra mức bồi thường, hỗ trợ cụ thể cho các hộ dân được cho là có đất đang sản xuất trong vùng dự án và có căn cứ pháp lý (không cần có sản xuất thực tế hay không), đồng thời cam kết không phát sinh thêm hộ dân sử dụng đất sản xuất trong dự án thì Công ty Thái Bình sẽ sẵn sàng chi trả tiền đó cho dân".
Thanh tra việc quản lý, sử dụng đất của các hộ trong vùng dự án
Cũng trong ngày 1-9, phó giám đốc phụ trách Sở Tài nguyên và Môi trường Vũ Chí Hiếu cho biết sau khi sở có tờ trình nhằm thi hành bản án hành chính phúc thẩm, UBND tỉnh đã giao lại cho sở chủ trì để thanh tra việc quản lý, sử dụng đất của các trường hợp trong vùng dự án của Công ty Thái Bình.
Sắp đến, sở sẽ tiếp tục báo cáo UBND tỉnh về việc thực hiện các yêu cầu thi hành án nói trên.
Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Khánh Hòa bị thua kiện, do không giải quyết hồ sơ giao đất cho doanh nghiệp làm dự án trồng rừng tại TP Nha Trang, vì trong đó có đất của nhiều hộ dân chưa được bồi thường.