Năm 2023 có thể là năm có ít phim Việt được phát hành nhất trong khoảng 10 năm trở lại đây. Một phần do những phim "tồn kho" của hai năm đại dịch đã phát hành hết vào năm ngoái, khiến thị trường chạm đáy với hàng loạt thất bại thê thảm.

Thế nhưng thành công đột phá về doanh thu của Nhà bà Nữ, Lật mặt 6: Tấm vé định mệnh cùng với vài phim có doanh thu khá khác là Chị chị em em 2, Con Nhót mót chồng, Siêu lừa gặp siêu lầy giúp thị trường khởi sắc trong 4 tháng đầu năm với doanh thu vượt 1.000 tỉ đồng.

Niềm vui phòng vé phim Việt nhanh chóng bị dập tắt sau đó, với Khi ta 25, Biệt đội rất ổn và Fanti thất bại cả về chất lượng lẫn doanh thu.

Ba tháng phim hè, mùa phim sôi động nhất năm, gần như vắng bóng phim Việt. Kỳ vọng của giới làm phim và khán giả đổ dồn vào 4 tháng cuối năm, với khoảng 10 bộ phim Việt lần lượt ra mắt.

Nguyễn Quang Dũng hay Victor Vũ?

Sự trở lại của hai đạo diễn từng có khá nhiều chiến thắng tại phòng vé trước đây là Nguyễn Quang Dũng với Đất rừng phương Nam và Victor Vũ với Người vợ cuối cùng được xem là hai kỳ vọng lớn nhất của phòng vé cuối năm.

Cả hai phim đều tái hiện bối cảnh của một thời đã qua và đậm phong vị văn hóa Việt ở hai miền Nam, Bắc. Đất rừng phương Nam được công bố lịch chiếu vào 20-10, còn Người vợ cuối cùng là 3-11.

Đất rừng phương Nam của Nguyễn Quang Dũng là một dự án điện ảnh dù lấy cảm hứng từ cuốn tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Đoàn Giỏi nhưng kịch bản được biên kịch Trần Khánh Hoàng gần như "remake" từ bộ phim truyền hình Đất phương Nam từng gây tiếng vang một thời của đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn.

Có lẽ đây là một lựa chọn chuyển thể phù hợp trong bối cảnh điện ảnh Việt Nam hiện nay, bởi vẻ đẹp đậm chất sinh thái của Nam Kỳ lục tỉnh được nhà văn Đoàn Giỏi mô tả một cách đặc sắc trong tiểu thuyết của ông đã biến mất khá nhiều.

Trong khi đó, loạt phim truyền hình của đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn với sự cải biên kỳ công và đề cao giá trị tình người Nam Bộ của ông lại được khán giả đón nhận nồng nhiệt và được coi là một trong những bộ phim truyền hình kinh điển.

Kinh phí đầu tư của Đất rừng phương Nam được cho là vượt mức 50 tỉ đồng đã phục dựng được nhiều bối cảnh lớn, trong đó có đại cảnh ghe thuyền tấp nập của một phiên chợ nổi, cảnh chạy giặc Tây hay những cảnh sinh hoạt của người dân… xuất hiện trong trailer của bộ phim khá ấn tượng, dù vẫn hơi "nịnh mắt" và "phong cảnh hóa" bối cảnh ngoài đời.

Dàn diễn viên gồm nhiều tên tuổi nổi tiếng như Trấn Thành, Hồng Ánh, Hứa Vĩ Văn, Tuấn Trần, Mai Tài Phến bên cạnh diễn viên nhí Hạo Khang (vai bé An) vừa là một lựa chọn an toàn vừa là một ẩn số bởi các diễn viên của phiên bản truyền hình vẫn còn gây ấn tượng mạnh mẽ với khán giả hâm mộ. Nếu họ không mang lại cho các nhân vật kinh điển này một màu sắc mới, sự so sánh là không tránh khỏi.

Trong khi đó, Người vợ cuối cùng của đạo diễn Victor Vũ thuộc thể loại tâm lý cổ trang có bối cảnh ở miền Bắc Việt Nam thời triều Nguyễn thế kỷ 19.

Lấy cảm hứng từ cuốn tiểu thuyết Hồ oán hận của nhà văn Hồng Thái, Victor Vũ cho thấy anh là một đạo diễn chịu khó tìm tòi chất liệu và bối cảnh mới, dù không phải sự tìm tòi nào của anh cũng thành công.

Với poster và teaser trailer đã công bố, bộ phim mới của Victor Vũ ít nhiều tạo được hiệu ứng truyền thông nhờ việc phục dựng bối cảnh lẫn phục trang khá công phu, vừa đề cao nhiều chất liệu của văn hóa Việt truyền thống vừa có những sáng tạo thẩm mỹ để chinh phục khán giả đại chúng.

Trong dàn diễn viên, mọi sự chú ý đều tập trung vào Kaity Nguyễn - nữ diễn viên trẻ lần đầu tiên đóng một vai cổ trang với tạo hình được chăm chút công phu cùng những biểu cảm khá ấn tượng, đặc biệt là đôi mắt của cô.

Những ẩn số khác

Trong 4 tháng cuối năm, còn khá nhiều phim Việt thuộc dạng "ẩn số" chờ ra mắt, khá đa dạng về thể loại và đề tài. Nhưng sẽ rất khó để nói trước bất cứ điều gì, cho đến khi bộ phim được trình chiếu.

Phát hành vào cuối tháng 8 cho dịp lễ 2-9 là bộ phim Kẻ ẩn danh của đạo diễn Trần Trọng Dần (Dan Trần) - một nhà sản xuất Việt kiều từng đứng sau nhiều bộ phim của đạo diễn Lê Văn Kiệt. Kẻ ẩn danh thuộc thể loại phim hành động - gia đình với dàn diễn viên Kiều Minh Tuấn, Quốc Trường, Mạc Văn Khoa, Vân Trang, Mai Cát Vi.

Phim thấp thoáng chút bóng dáng của Lật mặt, với câu thoại của Kiều Minh Tuấn: "Chúng ta ai rồi cũng phải trả giá cho hành động của mình, kiếp này hay kiếp sau".

Đạo diễn Lê Thanh Sơn, vắng bóng khá lâu kể từ khi lập kỷ lục cho phim Việt với Em chưa 18, quay lại mùa phim cuối năm nay với Móng vuốt - một bộ phim thuộc thể loại "monster horror" (kinh dị ác thú), thể nghiệm khá mạo hiểm với thị trường phim Việt.

Trong khi đó, Miu Lê cùng Lãnh Thanh, Karik và Phương Anh Đào cũng ít nhiều gây tò mò với bộ phim thuộc thể loại "erotic thriller" Chiếm đoạt của đạo diễn Thắng Vũ, với một câu chuyện kể về mối quan hệ tay tư nhiều âm mưu và toan tính.

Cả hai bộ phim có tính thể nghiệm về thể loại này đều do biên kịch Trần Khánh Hoàng viết kịch bản, như một sự thăm dò khẩu vị của khán giả Việt.

Một vài ẩn số khác chờ phát hành cuối năm là Live - #PhátTrựcTiếp của đạo diễn Khương Ngọc, Người mặt trời thuộc thể loại ma cà rồng của đạo diễn Timothy Linh Bùi và Tết ở làng địa ngục - phim kinh dị của đạo diễn Trần Hữu Tấn…

Như vậy, sau một mùa phim hè gần như vắng bóng phim Việt, thị trường điện ảnh cuối năm khá sôi động với trên dưới 10 bộ phim thuộc nhiều thể loại khác nhau chờ trình chiếu.

Sẽ quá sớm để dự đoán về kết quả của chúng, nhưng ít nhất sự đa dạng về chất liệu và thể loại của các bộ phim này cũng ít nhiều mang tới sự hy vọng "đổi màu" cho điện ảnh Việt.