Riêng trong tháng 8, kim ngạch xuất khẩu thuỷ sản ước đạt 846 triệu USD, tuy vẫn giảm hơn 15% so với tháng 8/2022, nhưng là mức tăng trưởng âm thấp nhất trong 6 tháng qua và doanh số cao hơn hẳn so với những tháng trước.
Vasep nhận thấy, từ năm 2021 trở lại đây, dịch bệnh Covid-19, xung đột Nga - Ukraine, lạm phát… khiến cho diễn biến xuất khẩu thủy sản bị xáo trộn, không theo quy luật hàng năm là sẽ tăng cao hơn vào nửa cuối năm, đặc biệt giai đoạn quý III.
Năm 2023 cũng tương tự, tới hết tháng 7, xuất khẩu thuỷ sản chưa có xu hướng hồi phục rõ ràng, dù tháng 5 đã đạt mức cao nhất 808 triệu USD, nhưng 2 tháng tiếp sau đó đã chững lại.
Đối với cá tra, xuất khẩu tháng 8 đạt khoảng 167 triệu USD, cũng ghi nhận mức sụt giảm ít nhất trong 6 tháng. Tính đến hết tháng 8, xuất khẩu cá tra đạt khoảng gần 1,2 tỷ USD, giảm 34% so với cùng kỳ năm 2023.
Xuất khẩu cá tra chỉ đạt mức cao nhất vào tháng 3, sau đó có chiều hướng giảm dần. Xu hướng này thể hiện rõ ở cả thị trường Mỹ và Trung Quốc - 2 thị trường xuất khẩu lớn nhất của cá tra Việt Nam.
Đối với con tôm, xuất khẩu tháng 8 ước giảm 19% so với cùng kỳ. Lũy kế 8 tháng đầu năm, mặt hàng này mang về lượng ngoại tệ gần 2,2 tỷ USD, giảm 28%.
Xuất khẩu tôm tuy chưa đột phá, nhưng 3 tháng gần đây có doanh số cao hơn hẳn so với những tháng đầu năm. Sự khởi sắc thể hiện rất rõ rệt ở thị trường Mỹ khi doanh số tăng liên tục qua các tháng. Xuất khẩu tôm sang Nhật Bản và Hàn Quốc cũng có tín hiệu tăng từ tháng 3 nhưng không duy trì được đà tăng liên tục.
 |
So với tôm và cá tra, xuất khẩu các mặt hàng hải sản khai thác giảm nhẹ hơn với 15% so với cùng kỳ năm ngoái và duy trì doanh số ổn định qua từng tháng. Những thị trường tiêu thụ hải sản lớn nhất gồm Nhật Bản, chiếm 28,5%, Mỹ 15%, Hàn Quốc 11%, EU chiếm 9%... Trong số đó, các loài hải sản khai thác nhập khẩu vào Việt Nam để chế biến sản xuất và gia công xuất khẩu cũng đóng góp một phần cho doanh thu ngành hải sản.
“Trong khi đa số các doanh nghiệp đều bị sụt giảm xuất khẩu trong thời gian qua, thì vẫn có những doanh nghiệp đạt doanh số cao hơn cùng kỳ năm ngoái nhờ nguồn nguyên liệu nhập khẩu phục vụ cho loại hình chế biến xuất khẩu này”, Vasep đánh giá.
Kỳ vọng từ những thông tin tích cực
Cơ quan Kiểm dịch và An toàn thực phẩm Bộ Nông nghiệp Mỹ (FSIS) vừa kết thúc chương trình thanh tra một số doanh nghiệp chế biến xuất khẩu cá tra, nhằm đánh giá hệ thống kiểm soát VSATTP đối với cá tra xuất khẩu sang Mỹ.
Vasep khẳng định, kết quả thanh tra tích cực một lần nữa khẳng định uy tín và chất lượng cá tra xuất khẩu của Việt Nam, đồng thời sẽ là động lực thúc đẩy xuất khẩu cá tra sang Mỹ trong những tháng tới.
Bên cạnh đó, xuất khẩu hải sản có thể có chiều hướng khả quan hơn nếu sau chương trình thanh tra của Uỷ ban châu Âu (EC) vào tháng 10 tới đây đối với hải sản khai thác kết quả đánh giá tích cực. Tuy nhiên, về góc độ tiêu thụ thì tôm và hải sản cũng có hy vọng lạc quan về sự hồi phục của các thị trường, cũng những biến động khác.
Đặc biệt, sau tin Nhật Bản xả nước thải hạt nhân, có thể người tiêu dùng Nhật sẽ thận trọng với tiêu thụ thủy sản nội địa, do vậy sẽ tìm đến thủy sản nhập khẩu nhiều hơn. Các thị trường khác cũng cân nhắc việc nhập khẩu từ Nhật Bản và các nước láng giềng của Nhật, tạo cơ hội cho thủy sản Việt Nam.
Thêm một thông tin khác đáng chú ý, từ ngày 23 - 25/8 vừa qua, Hội chợ Thuỷ sản Quốc tế Vietfish 2023 được tổ chức tại TP.HCM với hơn 420 gian hàng của hơn 220 doanh nghiệp từ 14 quốc gia và vùng lãnh thổ đã thu hút được khoảng 15.000 lượt khách tham quan, trong đó có nhiều nhà nhập khẩu và đối tác nước ngoài của Việt Nam.
Sau Vietfish 2023, Vasep kỳ vọng tình trạng xuất khẩu thuỷ sản trầm lắng nửa đầu năm sẽ thay đổi cục diện theo chiều hướng khởi sắc hơn.