Chào mừng tới thế giới của các phiên đấu thầu quyền khai thác lithium ở Trung Quốc, nơi khối lượng các bên tham gia bỏ thầu cực lớn, các công ty sẽ chi ra số tiền lớn gấp hàng nghìn lần giá khởi điểm, và người mua từng hứa hẹn sẽ chi hàng trăm triệu USD có thể biến mất mà không thanh toán xu nào.

Trung Quốc hiện là nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới, trong khi lithium là nguyên tố chủ chốt trong những cục pin cung cấp năng lượng cho loại phương tiện này. Tuy nhiên, Trung Quốc hiện chỉ nắm một phần nhỏ (7%) trong tổng trữ lượng lithium đã được phát hiện trên toàn thế giới, đồng nghĩa nước này phải nhập khẩu hơn một nửa so với nhu cầu.

Vào tháng 10 tới, chính quyền tỉnh Vân Nam sẽ tổ chức các phiên đấu thầu bán giấy phép cấp quyền thăm dò và khai thác lithium tại 2 dự án nằm ở các thành phố Côn Minh và Ngọc Khê. Đây là 1 phần trong quyết tâm củng cố nguồn cung một trong những khoáng sản quan trọng nhất đối với quá trình chuyển đổi năng lượng của Trung Quốc.

Tháng trước, những phiên đấu thầu tương tự đã được tổ chức tại tỉnh lân cận Tứ Xuyên với không khí cạnh tranh rất quyết liệt. Công ty con của tập đoàn Dazhong Mining đến từ Nội Mông đã giành được quyền khai thác mỏ Barkam với mức giá 4,2 tỷ nhân dân tệ (tương đương 580 triệu USD), tức cao gấp hơn 1.300 lần so với giá khởi điểm. Có tới hơn 11.000 bên bỏ thầu.

Đối với mỏ thứ hai ở Jinchuan, chi nhánh của Shichuan Energy Industry Investment Group đã chi ra 1 tỷ nhân dân tệ để giành chiến thắng, mức giá cao gấp 1.800 lần giá khởi điểm.

Các phiên đấu thầu còn nóng bóng ở chỗ một số công ty tham gia vào cuộc đua chỉ để đảm bảo sẽ có tư cách hợp pháp để tham gia những phiên đấu thầu sau đó.

Theo Susan Zou, chuyên gia phân tích đang làm việc tại Rystad Energy, Trung Quốc đang tập trung nhiều hơn vào việc thăm dò và phát triển nguồn cung lithium nội địa. Nước này muốn mở rộng cả hoạt động khai thác và xử lý để đảm bảo chắc chắn sẽ có đủ khả năng để đối mặt với các rủi ro địa chính trị cũng như làn sóng chủ nghĩa bảo hộ đang dâng lên trên toàn thế giới.

Bảo vệ chuỗi cung ứng nội địa là 1 yêu cầu cấp thiết. Gần đây Mỹ đã đẩy mạnh nỗ lực xây dựng mạng lưới với các đồng minh như Canada và Australia. Một số quốc gia cũng đang tăng cường bằng cách bổ sung thêm các nhà máy xử lý để tăng giá trị cho lithium xuất khẩu.

Một số công ty Trung Quốc đã mở rộng ra toàn cầu, khai thác những mỏ mới ở Argentina hay Zimbabwe nhưng hiện đang gặp phải một số khó khăn. Mới đây công ty liên doanh của Ganfeng Lithium Group tại Mali đã bị yêu cầu ngừng một số hoạt động trong khi bị hủy 9 giấy phép khai thác ở Mexico. Năm ngoái, Canada yêu cầu 3 công ty Trung Quốc thoái vốn tại các công ty niêm yết ở Toronto theo yêu cầu mới của luật đầu tư nước ngoài.

Trong bối cảnh đó, giá lithium thế giới đã biến động rất mạnh trong những năm gần đây. Giá lithium carbonate, 1 dạng tinh chế của kim loại này, đã rơi xuống còn 189.500 nhân dân tệ/tấn sau 2 năm tăng giá liên tục và chạm đỉnh 597.500 tệ vào tháng 11 năm ngoái. Dẫu vậy mức giá hiện nay vẫn cao gấp 4 lần so với mức đáy lập năm 2020. Theo BloombergNEF, đến cuối thập kỷ này nhu cầu toàn cầu đối với lithium sẽ tăng gần 5 lần.

Tham khảo Bloomberg