Tại lễ khai mạc Hội chợ Trung Quốc - ASEAN (CAEXPO) và Hội nghị thượng đỉnh thương mại - đầu tư Trung Quốc - ASEAN (CABIS) lần thứ 20, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá hợp tác ASEAN - Trung Quốc 20 năm qua đã có những bước tiến vượt bậc, vượt qua tưởng tượng của bất kỳ ai về hợp tác kinh tế.

Thương mại song phương từ mức chỉ 78,2 tỷ USD năm 2003, đến 2022 đã tăng lên 975,6 tỷ USD, đưa Trung Quốc và ASEAN thành đối tác thương mại lớn nhất và là đối tác đầu tư quan trọng hàng đầu của nhau. Trong bối cảnh kinh tế thế giới, khu vực phục hồi chậm, nhu cầu thúc đẩy hợp tác ngày càng tăng, "hơn lúc nào hết, ASEAN và Trung Quốc càng cần tăng cường hợp tác thương mại và đầu tư".

Lãnh đạo Chính phủ Việt Nam đề nghị thúc đẩy mạnh mẽ thương mại song phương phát triển cân bằng, bền vững, phấn đấu đưa ASEAN trở thành đối tác thương mại đầu tiên của Trung Quốc vượt mức 1.000 tỷ USD. Các bên phải tiếp tục mở cửa thị trường; chống chủ nghĩa bảo hộ; thực hiện ở mức cao nhất các cam kết thương mại tự do như trong RCEP, CAFTA, phối hợp xây dựng chuỗi liên kết từ vùng nguyên liệu đến trung tâm sản xuất và hệ thống tiêu thụ sản phẩm của mỗi nước.

Việt Nam mong muốn tiếp tục cùng Trung Quốc và các nước ASEAN nhanh chóng hoàn tất đàm phán nâng cấp phiên bản 3.0 Hiệp định thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc; nâng cấp kết nối cơ sở hạ tầng giao thông đường bộ, đường sắt. Việc thí điểm mô hình cửa khẩu thông minh cũng cần mở rộng để đáp ứng tốt hơn nhu cầu đầu tư, kinh doanh, giao thương, văn hóa, du lịch của cộng đồng doanh nghiệp và người dân mỗi nước.

Bên cạnh đó, theo ông, các bên cần đẩy mạnh kết nối chiến lược phát triển, cả hạ tầng cứng và hạ tầng mềm khi nhu cầu đầu tư hạ tầng còn rất lớn từ các nước ASEAN. Các bên phải thúc đẩy kết nối chất lượng cao, hài hòa, cùng có lợi giữa "vành đai và con đường", theo quan điểm của ASEAN về hợp tác Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đề nghị tăng cường kết nối hạ tầng giao thông, phối hợp đường sắt và đường bộ; lan tỏa, kết nối rộng hơn đến các nước ASEAN cũng như thông qua Trung Quốc để đưa hàng hóa của ASEAN đến với châu Âu, Trung Á...

Cuối cùng, lãnh đạo Chính phủ Việt Nam mong muốn Trung Quốc, ASEAN tăng cường giao lưu nhân dân và hợp tác văn hóa, du lịch, hàng không, phấn đấu đưa hợp tác du lịch sớm khôi phục như trước dịch Covid-19; mở rộng du lịch bằng xe hơi, xe điện. Các nước hợp tác trong các lĩnh vực mới nổi, tạo động lực tăng trưởng mới như kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, vật liệu mới, kinh tế chia sẻ...

"Cộng đồng doanh nghiệp ASEAN và Trung Quốc chủ động tìm hiểu, khai thác, giúp đỡ lẫn nhau tận dụng tối đa cơ hội có được từ CAEXPO và CABIS, biến tiềm năng, cơ hội hợp tác thành kết quả và sản phẩm cụ thể", Thủ tướng Phạm Minh Chính nói.

Trước đó, phát biểu tại Lễ khai mạc, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường khẳng định Trung Quốc và ASEAN đã trở thành hình mẫu thành công và có sức sống nhất trong hợp tác khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Hai bên đã liên tục trong ba năm là đối tác thương mại lớn nhất của nhau, đầu tư hai chiều lũy kế hơn 350 tỷ USD.

Để thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác trong thời gian tới, ông Lý Cường đề nghị Trung Quốc và ASEAN duy trì giao lưu đối thoại thường xuyên, tăng cường nhận thức chung, thu hẹp bất đồng, mở rộng hợp tác văn hóa, du lịch, đào tạo, thanh niên để củng cố nền tảng hữu nghị nhân dân; củng cố hơn nữa nền tảng chân thành, tin cậy.

"Trung Quốc kiên trì hợp tác chân thành với các nước ASEAN, sẵn sàng thực hiện các thỏa thuận hợp tác bằng hành động thực tế; kiên trì mở cửa và đi sâu thúc đẩy mở cửa về quy chế, quản lý, tiêu chuẩn, thúc đẩy và bảo vệ cạnh tranh công bằng, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh an toàn, thuận lợi", Thủ tướng Trung Quốc nói.

Ông cũng mong muốn hai bên tăng cường hơn nữa lợi ích chung, phát huy ưu thế bổ sung lẫn nhau về kinh tế, hợp tác phát triển trên nguyên tắc cùng có lợi, nâng cao hơn nữa mức độ gắn kết lợi ích; tăng cường hợp tác bao dung, kiên trì, đoàn kết.

Theo lời mời của chính phủ Trung Quốc, Thủ tướng Phạm Minh Chính và đoàn đại biểu Việt Nam đến Nam Ninh dự Hội chợ Trung Quốc - ASEAN và Hội nghị Thượng đỉnh thương mại - đầu tư Trung Quốc - ASEAN trong hai ngày 16-17/9. Tại kỳ hội chợ lần này, khu gian hàng thương mại Việt Nam có quy mô lớn nhất sau nước chủ nhà Trung Quốc, với sự tham gia của 120 doanh nghiệp, 200 gian hàng.