Tức là luật không yêu cầu ai nhận đất nông nghiệp cũng phải xác nhận "nông dân" nhưng thực tế thì "tất cả" nên mới có chuyện ông kỹ sư xin xác nhận là... nông dân!

Theo các chuyên gia, Luật Đất đai 2013 chỉ yêu cầu hộ gia đình, cá nhân phải trực tiếp sản xuất nông nghiệp (nông dân) mới được nhận chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa. 

Tuy nhiên, như thực tiễn Tuổi Trẻ đã phản ánh, nhiều địa phương lại yêu cầu phải xác nhận "nông dân" khi chuyển nhượng, tặng cho đối với đất nông nghiệp nói chung, gồm đất trồng lúa và các loại đất khác.

Việc yêu cầu chứng minh là "nông dân" nghe có vẻ hợp lý theo chính sách bảo vệ đất trồng lúa, bảo đảm an ninh lương thực. Hơn nữa, chính sách này cũng có nguồn gốc rằng trước đây Nhà nước đã giao quyền sử dụng đất cho hợp tác xã, hộ gia đình canh tác, do vậy khi hộ gia đình, cá nhân muốn tặng cho, chuyển nhượng đất trồng lúa phải giao lại cho đúng người có nhu cầu.

Nhưng trong Luật Đất đai 2013, chính sách bảo vệ đất trồng lúa đã được quy định cụ thể. Và các văn bản hướng dẫn thi hành cũng quy định chi tiết trình tự, thủ tục để chứng minh "nông dân". 

Như vậy, yêu cầu phải xác nhận "nông dân" với mọi trường hợp là không đúng, tạo ra thủ tục bất hợp lý, gây khó cho người dân, không sát với thực tế.

Thực tế xã hội đang thay đổi chóng mặt, quá trình chuyển dịch cơ cấu sản xuất từ nông nghiệp sang các ngành khác đang được khuyến khích và diễn ra ở khắp mọi nơi, trong từng gia đình. 

Câu chuyện cha mẹ làm nông, con làm bác sĩ, kỹ sư, công nhân là rất phổ biến. Vì vậy, đúng là thực tế những người này không thể quay lại làm nông nhưng dù sao đất của cha ông để lại họ vẫn có quyền thừa kế, được sang tên đổi chủ. Nhưng để được nhận từ cha ông, họ phải vất vả chứng minh mình là "nông dân". 

Đã ở thành thị sao có thể còn là nông dân? Và thông thường họ sẽ tìm ra cách đối phó, thậm chí là gian dối, để có giấy xác nhận "nông dân" từ cơ quan chức năng. Còn về phía cơ quan chức năng xác nhận "nông dân" cũng gặp khó khi xác nhận. Và từ đây, khó tránh khỏi tình trạng tiêu cực để có được giấy chứng minh là "nông dân".

May thay, Luật Đất đai đang được sửa đổi, khi đó thủ tục xác nhận "nông dân" không còn cần thiết nữa.

Nhưng điều đáng nói là yêu cầu xác nhận là nông dân dù triển khai không thống nhất, chưa hợp lý nhưng vẫn tồn tại hàng chục năm qua mà chẳng thấy ai thổi còi hay kiến nghị chỉnh sửa.

Những bất hợp lý đang diễn ra sẽ được điều chỉnh khi Luật Đất đai được sửa đổi. Nhưng với luật mới, không loại trừ phát sinh những tình huống tréo ngoe mới rất cần phải được hướng dẫn, chỉnh sửa cho phù hợp, thay vì kéo dài nhiều năm như vụ "xác nhận là nông dân". 

Bởi bất kỳ luật nào cũng đều tạo môi trường cho phát triển, thông thoáng và bảo vệ quyền lợi cho người dân. Đừng để tái diễn ông bác sĩ, kỹ sư đi chứng minh "tôi là nông dân".

Phải có xác nhận 'nông dân' mới được thừa kế đất nông nghiệp?

Nhiều người nhận thừa kế, tặng cho hoặc sang nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp đang gặp rắc rối khi được yêu cầu phải có xác nhận là nông dân trực tiếp sản xuất mới được nhận đất.