Trung Quốc đang thống trị chuỗi cung ứng ô tô điện và tạo ra nhiều thách thức cho các thị trường lớn khác. Dữ liệu do Bloomberg NEF cũng chỉ ra rằng việc ít phụ thuộc vào Trung Quốc trong lĩnh vực này sẽ là điều rất khó khăn.
Trung Quốc là người đi đầu
Nền kinh tế đứng đầu châu Á đã tạo ra những ảnh hưởng mạnh mẽ trong hoạt động sản xuất pin xe điện, khiến các nhà sản xuất toàn cầu phải phụ thuộc một phần nào đó. Cụ thể, các nhà sản xuất pin của nước này cung cấp khoảng 80% pin xe điện trên toàn thế giới, được hỗ trợ bởi chuỗi khai thác và xử lý gần như “thống trị” thị trường.
Theo Bloomberg, khai thác mỏ là lĩnh vực ít bị Trung Quốc kiểm soát nhất, tuy nhiên khoản đầu tư của quốc gia này vào các mỏ lithium ở châu Phi hay các nhà sản xuất niken tại quốc gia khác vẫn cho thấy sự hiện diện đáng kể.
Bước tiếp theo - tinh chế - vốn khó thực hiện hơn nhưng Trung Quốc đã dành nhiều năm để tôi luyện chuyên môn của mình. Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), Trung Quốc xử lý hơn một nửa lượng lithium, 2/3 lượng coban, hơn 70% lượng than chì và khoảng 1/3 lượng niken của thế giới.
Nhưng những thứ thực sự thể hiện sức mạnh của nước này là ở 4 bộ phận quan trọng cực cần thiết để khiến pin hoạt động.
Hay tờ The New York Times từng nhận định, lý do khiến Trung Quốc trở thành nhà sản xuất pin lớn nhất toàn cầu, một phần nhờ tìm ra cách tạo ra các bộ phận pin hiệu quả những chi phí thấp. Được biết, thành phần quan trọng nhất tạo ra pin là cực âm và cực dương, trong đó, cực âm là vật liệu khó chế tạo và tốn nhiều năng lượng nhất.
Và Trung Quốc chiếm khoảng 70% công suất sản xuất cực âm, hơn 80% cho cực dương, hơn 50% sản lượng chất điện phân và separator output (tạm dịch: thiết bị phân tách). Những bộ phận này kết hợp với nhau để tạo thành pin lithium-ion, hơn 3/4 trong số đó được sản xuất tại Trung Quốc và hầu hết đến từ hai công ty là Contemporary Amperex Technology (CATL) và BYD.
Cơ sở hạ tầng sản xuất quy mô lớn, cùng với các khoản trợ cấp hào phóng và hàng loạt hỗ trợ khác - trị giá hàng tỷ USD/năm - đã giúp Trung Quốc trở thành thị trường xe điện lớn nhất thế giới.
Chủ tịch Ủy ban Châu Âu (EC) Ursula von der Leyen từng nhận xét rằng Trung Quốc là thị trường xe điện hàng đầu do nước này bán ô tô với giá rất rẻ. Pin - bộ phận đắt nhất của xe điện đã được nước này “tối ưu hóa”. Theo BNEF, các bộ pin của Trung Quốc có giá khoảng 127 USD/kWh tính theo khối lượng trung bình trong khi giá ở Bắc Mỹ và Châu Âu cao hơn lần lượt là 24% và 33%.
Ngoài ra, theo tính toán của BNEF, chỉ một nhà máy sản xuất pin lithium sắt photphat sẽ tiêu tốn khoảng 865 triệu USD khi xây dựng ở cả Mỹ và Đức, thị trường ô tô lớn nhất châu Âu. Tuy nhiên ở Trung Quốc chỉ khoảng 650 triệu USD.
Đẩy mạnh hoạt động ở châu Âu
Theo Bloomberg, Trung Quốc cũng đang đẩy mạnh hoạt động tại các nhà sản xuất châu Âu. Có thể thấy, một số tên tuổi lớn nhất ngành như CATL đang tăng cường sản xuất tại nhà máy pin ở Đức và cho xây dựng một nhà máy khác ở Hungary.
Công ty Công nghệ Năng lượng Svolt của Trung Quốc cũng chuẩn bị mở rộng dấu ấn của mình ở châu Âu với 5 nhà máy và đang đàm phán để cung cấp pin cho các nhà sản xuất ô tô trong khu vực.
Tham khảo Bloomberg, The New York Times