Quốc lộ qua mặt cao tốc về thu phí tự động

Lê Anh

(TBKTSG Online) - Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) đang đẩy nhanh dự án thu phí tự động không dừng để kịp hoàn thành vào cuối năm 2020. Trong khi việc thực hiện thu phí tự động tại các tuyến quốc lộ đang dần về đích thì một số tuyến cao tốc đang tụt lại phía sau và không kịp hoàn thành vào cuối năm nay.

Tuyến cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây là một trong bốn dự án của VEC chậm tiến độ trong việc thu phí không dừng. Ảnh: Anh Quân

Thu phí điện tử không dừng trên quốc lộ: Sắp hoàn tất

Trong tháng 8 vừa qua, phương thức thu phí tự động không dừng đã được áp dụng cho dự án đường cao tốc Hà Nội – Hải Phòng, nâng tổng số trạm thu phí tự động không dừng trong giai đoạn 1 lên 40. Như vậy, trong giai đoạn 1 này chỉ còn 4 trạm chưa hoàn thành. Giai đoạn 2 của dự án có 33 trạm, hiện đã có 17 trạm ký phụ lục hợp đồng BOT; 10 trạm đã đàm phán thống nhất với nhà đầu tư; chỉ còn 6 trạm đang đàm phán.

Theo Quyết định số 19/2020, có hiệu lực từ ngày 1-8-2020, các trạm thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ đang hoạt động, chưa lắp đặt hệ thống thu phí điện tử không dừng chậm nhất đến ngày 31-12-2020 phải chuyển sang thu phí điện tử không dừng. Với tiến độ triển khai dự án hiện nay, Bộ GTVT cho rằng khả năng các trạm ở các tuyến quốc lộ và một số đường cao tốc sẽ hoàn thành đúng tiến độ.

Trong khi các trạm thu phí ở các tuyến quốc lộ đang dần về đích, thì bốn dự án của Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) vẫn còn giậm chân tại chỗ do chưa có nguồn vốn để thực hiện. 

Ông Nguyễn Viết Huy, Phó vụ trưởng Vụ đối tác công tư (Bộ GTVT), cho biết các dự án đường cao tốc của VEC chậm triển khai thu phí không dừng là do thay đổi cơ quan chủ quản từ Bộ GTVT về  Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp. Khi chuyển đổi các quy định pháp luật về sự phân cấp, phân quyền giữa Bộ GTVT và Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp chưa rõ ràng, gây ảnh hưởng đến tiến độ triển khai các dự án thu phí không dừng do VEC quản lý.

Nhiều điểm không hợp lý, cản trở việc sử dụng

Dù việc triển khai thu phí tự động dần hoàn tất, theo thống kê của Bộ GTVT đến nay cả nước mới chỉ có khoảng 900.000 trong tổng số 3,5 triệu xe ô tô có dán thẻ thu phí không dừng. Số liệu thống kê cho thấy tỷ lệ chủ xe nạp tiền vào tài khoản giao thông để sử dụng rất thấp, chỉ đạt khoảng 20%. Theo sự phản ánh của nhiều chủ xe, thẻ thu phí giao thông chưa liên thông với tài khoản ngân hàng nên rất bất tiện.

Nhiều chủ xe còn cho rằng, tiền để trong tài khoản ngân hàng đều được hưởng lãi nhưng tiền để trong tài khoản giao thông không được hưởng lãi là điều chưa hợp lý. Do đó, nhiều chủ xe muốn liên thông tài khoản để trừ trực tiếp trong thẻ ngân hàng thay vì phải nạp tiền vào thẻ thu phí.

Liên quan đến vấn đề chủ xe phản ánh, Tổng cục Đường bộ Việt Nam hiện đang làm việc với các nhà cung cấp để xử lý trong tháng 9 này, nhằm tạo thuận lợi cho người dùng.

Tại TPHCM, nhiều chủ xe còn phản ánh rằng, thẻ thu phí tự động dùng cho các tuyến quốc lộ không dùng được cho tuyến cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây. Điều này nghe thật phi lý nhưng là sự thật. 

Được biết, trước đây khi cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây thu phí tự động, công nghệ thu phí ở đường cao tốc này khác với công nghệ hiện nay đang dùng ở các trạm thu tại các tuyến quốc lộ. Khi thực hiện dự án thu phí không dừng, Bộ GTVT đã phát hiện ra điều bất cập này và đã yêu cầu toàn bộ các trạm thu phí trên cao tốc và quốc lộ phải sử dụng một loại công nghệ thu phí thống nhất đang áp dụng hiện nay ở các tuyến quốc lộ để tránh tình trạng người dùng phải dán nhiều loại thẻ.

Lý giải về việc chủ xe không mặn mà với việc dán thẻ thu phí tự động (dù là miễn phí), ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam, cho biết nhà cung cấp cần có cách giải quyết hài hòa về lợi ích giữa người bán và người mua dịch vụ.

Lẽ ra, nhà cung cấp phải nghiên cứu xem chủ xe cần và mong muốn gì. Tuy nhiên, trong thời gian qua, việc nghiên cứu chưa được quan tâm đúng mức. Ông Quyền cho rằng, nhà cung cấp nên nghiên cứu hai phương thức trả phí giao thông là trả trước và trả sau để người dân có sự chọn lựa.

Mời xem thêm:

Gỡ vướng mắc đẩy nhanh tiến độ với thu phí tự động không dừng

Bộ GTVT không đồng ý cho VETC dừng dự án thu phí tự động