Báo cáo mới nhất của Bloomberg Economics nhận định xung đột ngày càng trầm trọng giữa Mỹ và Trung Quốc đã hủy hoại thương mại song phương. Tuy nhiên, việc hai nền kinh tế lớn nhất thế giới tách rời hoàn toàn có thể tác động đến triển vọng tăng trưởng trong dài hạn của cả đôi bên.

Tách rời kinh tế được định nghĩa là sự chấm dứt dòng chảy thương mại và công nghệ, vốn đang thúc đẩy tiềm năng tăng trưởng. Kinh tế Mỹ và Trung Quốc được đánh giá đang ngày càng xa nhau, do mâu thuẫn quanh hàng loạt vấn đề suốt nhiều năm qua, từ thương mại, cách xử lý Covid-19, Hong Kong đến chính sách với các hãng công nghệ Trung Quốc.

Bloomberg Economics cho rằng việc tách rời sẽ tác động lên Trung Quốc mạnh hơn so với Mỹ, do Trung Quốc hưởng lợi nhiều hơn từ trao đổi ý tưởng và công nghệ đột phá xuyên biên giới. Trong báo cáo, hai nhà kinh tế học Tom Orlik và Bjorn van Roye dự báo tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc còn 3,5% năm 2030, nếu tách rời với Mỹ. Tốc độ này thấp hơn dự báo hiện tại là 4,5% trong trường hợp quan hệ hai nước không thay đổi. Còn với Mỹ, các con số này lần lượt là 1,4% và 1,6% năm 2030.

Với kịch bản này, tăng trưởng năng suất của Trung Quốc sẽ chậm lại do chuyển giao công nghệ không còn và chi tiêu vốn yếu đi. Dù vậy, tác động sẽ không đến mức hủy hoại do Trung Quốc đã thu hẹp đáng kể khoảng cách về công nghệ với các nền kinh tế phát triển trong 20 năm qua, báo cáo đánh giá.

"Nếu Trung Quốc tăng hỗ trợ vốn cho nghiên cứu và phát triển (R&D) trong nước, đồng thời mở rộng quan hệ với các nền kinh tế tiên tiến khác, họ có thể bù đắp lại tác động từ việc này", các nhà kinh tế học nhận định.

Trung Quốc cũng đã chuẩn bị cho thời kỳ giảm kết nối với nền kinh tế toàn cầu. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình gần đây đưa ra lập trường chiến lược mới, dựa nhiều hơn vào kinh tế trong nước trong bối cảnh tăng trưởng toàn cầu chậm lại và môi trường bên ngoài ngày càng thù địch. Chi tiết của kế hoạch này chưa được công bố, nhưng rõ ràng Trung Quốc muốn độc lập hơn về sản xuất công nghệ cao và đột phá.

Dù vậy, báo cáo cũng cho rằng nếu Mỹ thuyết phục được các đồng minh chủ chốt, như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đức và Pháp cũng tách rời khỏi Trung Quốc, Bắc Kinh có thể chịu thiệt hại lớn hơn. Trong trường hợp này, tăng trưởng của Trung Quốc có thể giảm về 1,6% năm 2030 và Bắc Kinh sẽ khó bù đắp lại sự sụt giảm bằng các chính sách phản đòn.

Hà Thu (theo Bloomberg)