Sáng 4-9, Hội nghị trực tuyến các đại biểu Quốc hội chuyên trách đã thảo luận về dự luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi). Một trong những nội dung được các đại biểu cho nhiều ý kiến là việc phân loại dự án đầu tư theo mức độ tác động đến môi trường và ĐTM.
Báo cáo về nội dung này, Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học công nghệ và Môi trường (KHCN&MT) Phan Xuân Dũng, cho biết về ĐTM có hai phương án để các ĐBQH đóng góp ý kiến.
Phương án 1: (như Chính phủ trình) Quy định dựa trên phân loại dự án theo Luật Đầu tư công để xác định đối tượng dự án đầu tư công phải đánh giá sơ bộ tác động môi trường (bao gồm các dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A, nhóm B, nhóm C có cấu phần xây dựng thuộc loại hình công nghiệp có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường).
Phương án 2: Tiếp thu, chỉnh lý để phù hợp với phân loại dự án theo tiêu chí về môi trường, quy định dựa trên cơ sở phân loại dự án đầu tư theo mức độ tác động đến môi trường và quy định chỉ các dự án thuộc nhóm I (nhóm có tác động môi trường ở mức độ cao) mới là đối tượng phải thực hiện.
Ông Phan Xuân Dũng, Chủ nhiệm Ủy ban KHCN&MT của Quốc hội (Ảnh: Quochoi.vn)
“Phương án này được phân tích, ưu điểm là có thể áp dụng các tiêu chí môi trường để làm căn cứ xuyên suốt trong việc xác định đối tượng phải thực hiện đánh giá sơ bộ tác động môi trường. Quan trọng nhất là xác định địa điểm đầu tư dự án có thực sự phù hợp với môi trường hay không” - ông Dũng nói.
Cũng theo ông Dũng, đối với phương án 2, Bộ TN&MT đề nghị đổi “Đánh giá sơ bộ tác động môi trường” thành “Đánh giá tác động môi trường sơ bộ” cho phù hợp với bản chất của việc đánh giá cũng như thể hiện của nhiều nước trên thế giới. Tuy nhiên, nhiều ý kiến đề nghị không nên thay đổi vì Luật Đầu tư công và Luật Đầu tư đều quy định đánh giá sơ bộ tác động môi trường.
“Theo phương án 1, cũng như phương án 2 thì đối tượng dự án phải thực hiện ĐTM đều thu hẹp hơn so với Luật đầu tư công” - ông Dũng nói.
Đồng thời, ông Dũng cho hay hiện Luật đầu tư công (có hiệu lực từ đầu năm 2020) và Luật đầu tư (có hiệu lực đầu năm 2021) đến thời điểm này nhiều nội dung vẫn chưa có Nghị định hướng dẫn nên cần thận trọng trong việc thay đổi đối tượng phải thực hiện ĐTM…
Tuy nhiên các ý kiến tại hội nghị đa phần đồng tình với phương án 2. ĐB Nguyễn Thị Mai Phương (Gia Lai) cho rằng cách tiếp cận của phương án này phù hợp với bản chất của vấn đề.
“Tuy nhiên, tiêu chí phân loại dự án đầu tư theo mức độ tác động đến môi trường khác với quy định tại luật Đầu tư công nên cần chỉ rõ những quy định nào của luật Đầu tư công cần phải chuyển đổi để phù hợp với phương án này” - ĐB Mai Phương nói.
Bà Mai Phương cũng đề nghị lấy ý kiến về phương án này, trước khi trình kỳ họp 10, Quốc hội xem xét thông qua.
ĐB Trần Văn Lâm (Bắc Giang) cũng cho rằng phương án 2 phù hợp hơn khi chỉ các dự án có tác động môi trường ở mức độ cao mới là đối tượng phải thực hiện ĐTM.
“Quy định như vậy sẽ tránh gây phiền hà cho các chủ dự án, và ở các giai đoạn sau nếu có vấn đề gì về môi trường phát sinh thì vẫn có thể xử lý được” - ĐB Lâm nói và đề nghị cần bổ sung quy định về trình tự thủ tục về ĐTM ngay trong dự thảo luật.