Đại diện ban Quản lý an toàn thực phẩm TP.HCM cho rằng, ăn chay đối với nhiều người không chỉ là sở thích, mà còn là một thói quen lành mạnh và giúp nâng cao sức khỏe . Đặc biệt, trong dịp lễ Vu Lan, thực phẩm chay được nhiều người tiêu dùng lựa chọn và sử dụng.

Để đáp ứng nhu cầu đó các sản phẩm ăn chay cũng ngày một nhiều và đa dạng như: thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm chay đóng hộp, thực phẩm đông lạnh, hàng khô, thực phẩm chay sản xuất trong nước …

Các loại rau củ quả cũng ngày càng đa dạng và bắt mắt thu hút người tiêu dùng. Vì thế, người tiêu dùng cần hiểu đúng và đủ trong việc chọn mua thực phẩm chay an toàn, chất lượng cho bản thân và gia đình.

“Sản phẩm thực phẩm chay được chế biến sẵn hiện nay rất dễ mua, tiện lợi, các sản phẩm này hầu như đã được sơ chế sẵn, chỉ về chế biến như thực phẩm mặn, số khác có thể về chỉ hâm nóng lại là có thể dùng ngay, thay vì phải nhiều công đoạn như trước đây. Nhưng người mua rất khó để xác định được mức độ an toàn của những món ăn chay này”, đại diện Ban nhận định.

Để bảo đảm độ dai và có hương vị tương tự như các loại thực phẩm có nguồn gốc từ động vật, thủy sản, các cơ sở sản xuất, chế biến thực phẩm chay bổ sung phụ gia, hương liệu thực phẩm tạo mùi, màu, chất định hình và chất chống ẩm mốc....

Từng loại nguyên liệu đều có nguy cơ mất an toàn thực phẩm như thực phẩm bị ôi thiu, thực phẩm nhiễm các loại nấm mốc, vi khuẩn gây bệnh, nhiễm hóa chất độc hại.

Việc không kiểm soát được nguyên liệu, khi chế biến không đảm bảo quy trình về vệ sinh làm cho sản phẩm dễ bị ô nhiễm có nguy cơ bị ngộ độc thực phẩm như rối loạn tiêu hóa, đau bụng, buồn nôn tiêu chảy....  làm ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng người tiêu dùng .

Không chỉ thực phẩm chay tươi mới tiềm ẩn nguy cơ, thực phẩm chay đóng hộp cũng có nguy cơ nếu quá trình đóng hộp có sự xâm nhập của vi khuẩn Clostridium botulinium, đang khiến pate Minh Chay bị thu hồi vì gây ra hàng loạt vụ ngộ độc.

Đây là vi khuẩn kị khí tuyệt đối, sinh bào tử, vi khuẩn này tiết ra chất cực độc tác động lên thân kinh gây liệt cơ, ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe, kéo dài và dễ tử vong.

Để sản xuất thực phẩm chay an toàn, các cơ sở kinh doanh, sản xuất phải đáp ứng được các quy định về đảm bảo an toàn thực phẩm như: Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm hoặc một trong các Giấy chứng nhận: GMP, HACCP, ISO 22000, IFS, BRC, FSSC 22000  hoặc tương đương còn hiệu lực.

Ngoài các điều kiện về nhà xưởng sản xuất, các cơ sở kinh doanh, sản xuất thực phẩm chay cần lưu giữ hồ sơ về nguồn gốc, xuất xứ nguyên liệu thực phẩm và các tài liệu khác về toàn bộ quá trình sản xuất, kinh doanh thực phẩm; sử dụng phụ gia thực phẩm nằm trong danh mục được cho phép của bộ Y tế.

Đồng thời, doanh nghiệp phải thực hiện việc tự công bố chất lượng sản phẩm và tuân thủ các quy định về việc ghi nhãn hàng hóa, làm căn cứ lựa chọn, tiêu thụ và sử dụng,…

Còn đối với sản phẩm nhập khẩu phải có tem nhãn phụ bằng tiếng Việt rõ ràng, đảm bảo đầy đủ nội dung theo quy định.

PSG.TS Phạm Khánh Phong Lan - Trưởng ban Quản lý an toàn thực phẩm kết luận: “Để đảm bảo sức khỏe cho bản thân, người tiêu dùng nên tìm hiểu kỹ tất cả những thông tin xung quanh sản phẩm khi mua thực phẩm. Tuyệt đối không mua sản phẩm trôi nổi, không có nguồn gốc, hàng hết hạn sử dụng, bao bì rách nát, sản phẩm bị biến dạng, hàng không nhãn mác. Khi có dấu hiệu bất thường về sức khỏe cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được khám và xử lý kịp thời”.