Hành vi của các bị cáo là đặc biệt nghiêm trọng

Theo VKS, mặc dù biết rõ đất cánh đồng Sênh ở xã Đồng Tâm là đất quốc phòng đã được Thanh tra TP.Hà Nội và Thanh tra Chính phủ kết luận, các cơ quan chức năng đã tổ chức đối thoại với nhân dân xã Đồng Tâm để người dân hiểu và yêu cầu nhân dân thực hiện đúng quy định của pháp luật, nhưng từ năm 2013, ông Lê Đình Kình (SN 1936, trú tại thôn Hoành, xã Đồng Tâm) đã cùng Lê Đình Công, Nguyễn Viết Hiểu, Nguyễn Văn Tuyển và một số người tại xã Đồng Tâm thành lập “Tổ Đồng thuận” với mục đích chiếm lại đất đồng Sênh chia nhau.

Theo đó, VKS xác định các bị cáo này thường xuyên lôi kéo, kích động quần chúng nhân dân khiếu kiện phức tạp về việc quản lý, sử dụng đất của chính quyền xã Đồng Tâm; sử dụng mạng xã hội tuyên truyền đất đồng Sênh là của xã Đồng Tâm; đồng thời kêu gọi người dân xã Đồng Tâm “đấu tranh để giữ đất”.

Đại diện VKS luận tội và đề nghị mức án sáng 9/9

Ngoài ra, từ năm 2017 đến đầu năm 2020, ông Lê Đình Kình đã chỉ đạo “Tổ Đồng thuận” và nhiều người gây ra các vụ việc phức tạp ảnh hưởng đến an ninh, trật tự trên địa bàn.

Khi biết thông tin Công an TP Hà Nội phối hợp với Quân chủng Phòng không - Không quân (Bộ Quốc phòng) triển khai bảo vệ lực lượng thi công xây dựng tường rào Sân bay Miếu Môn trên đất đồng Sênh, ông Lê Đình Kình đã cùng các bị cáo góp tiền mua 10 quả lựu đạn, mua xăng làm 85 chai bom xăng, mua khoảng 10 tuýp sắt có gắn dao bầu và liềm, nhặt gạch đá, làm bùi nhùi, mua pháo… nhằm tấn công lực lượng chức năng.

Ngày 9/1/2020, khi lực lượng Công an đến chốt cổng làng thôn Hoành, xã Đồng Tâm (cách nhà ông Kình khoảng 50 mét) để bảo vệ mục tiêu theo kế hoạch, đã bị các bị cáo dùng bom xăng, lựu đạn, hung khí tấn công. Trong quá trình kiên quyết trấn áp hành vi đặc biệt nguy hiểm của các bị cáo, 3 cán bộ chiến sỹ Công an đã hy sinh.

Qua xét hỏi công khai tại phiên tòa, VKS nhận định các bị cáo Lê Đình Công, Bùi Viết Hiểu còn quanh co, khai báo chưa thành khẩn; các bị cáo còn lại đã thành khẩn khai báo, thể hiện sự ăn năn hối cải.

Cụ thể, qua xét hỏi công khai cũng như những tài liệu thu thập được đã xác định bị cáo Lê Đình Công đã tham gia “Tổ đồng thuận”, lôi kéo mọi người tham gia giữ đất đồng Sênh, lôi kéo mọi người mua lưu đạn, hướng dẫn mọi người làm bom xăng…Tại phiên tòa, bị cáo chối tội nhưng xét những lời khai của bị cáo tại CQĐT đã được ghi âm, ghi hình dưới sự chứng kiến của CQĐT, đối chiếu với các lời khai của những bị cáo khác, VKS xác định bị cáo Công là chủ mưu trong vụ án này.

Bị cáo Bùi Viết Hiểu bị VKS xác định là người trực tiếp phát biểu, soạn thảo các đơn khiếu nại, tham gia họp bàn tại nhà ông Kình…Tại phiên tòa, bị cáo Hiểu phủ nhận lời khai và nại ra lý do bị ép cung, lời khai trước sau bất nhất, khai báo gian dối, trốn tránh trách nhiệm của bản thân. Tuy nhiên qua các lời khai của các bị cáo khác cũng như chính lời khai của bị cáo tại CQĐT đã được ghi âm, ghi hình, VKS đủ cơ sở xác định bị cáo Hiểu thuộc nhóm chủ mưu, cầm đầu…

Toàn cảnh phiên xử sáng 9/9

Xét hành vi của từng bị cáo, VKS nhận định các bị cáo Lê Đình Công, Bùi Viết Hiểu, Nguyễn Văn Tuyển và Nguyễn Quốc Tiến giữ vai trò chủ mưu, cầm đầu, vừa chỉ đạo các bị cáo khác vừa trực tiếp thực hiện hành vi tội phạm.

Các bị cáo Lê Đình Chức, Lê Đình Doanh, Lê Đình Uy là những người trực tiếp tham gia thực hiện tội phạm “Giết người”. Những bị cáo còn lại được xác định là đồng phạm với vai trò giúp sức.

Đối với hành vi của 4 bị cáo bị truy tố tội “Chống người thi hành công vụ”, theo VKS, khi lực lượng Công an đang thi hành nhiệm vụ, các bị cáo đã chửi bới, ném gạch đá vào phía lực lượng Công an.

VKS nhận định đây là vụ án hình sự đặc biệt nghiêm trọng, hành vi đặc biệt nguy hiểm, gây hoang mang cho nhân dân. Khi lực lượng công an thi hành công vụ, các bị cáo đã dùng những hung khí nguy hiểm chống lại lực lượng Công an. Hành vi của bị cáo là có tổ chức, thể hiện sự côn đồ, giết nhiều người; hành vi gây hoang mang, bất bình trong quần chúng nhân dân, gây ra sự đau thương, mất mát to lớn cho gia đình nạn nhân…

Đánh giá tính chất mức độ, vị trí vai trò của từng bị cáo, VKS thấy các bị cáo Công, Hiểu… là chủ mưu giết người, hành vi của các bị cáo có sự cấu kết chặt chẽ, trong đó bị cáo Công được xác định là người có hành vi giết người với tính chất côn đồ, giết 2 người trở lên, giết người đang thi hành công vụ. Tại phiên tòa, bị cáo còn khai báo quanh co, gian dối. Trước hành vi đặc biệt nghiêm trọng của bị cáo Công, VKS xét thấy cần loại bỏ bị cáo ra khỏi đời sống xã hội…

Đối với những bị cáo khác, VKS cũng căn cứ vào những tình tiết tăng nặng giảm nhẹ cụ thể để đề nghị HĐXX xử phạt các bị cáo ở mức hình phạt tương xứng với hành vi phạm tội.

Hầu hết các bị cáo trước khi phạm tội đều là nông dân, do tham lam và nghe theo lời của ông Kình mà phạm tội. Qua lời khai tại phiên tòa, các bị cáo nhận thức được sai phạm, ăn năn hối cải; về cơ bản các bị cáo đều phạm tội với lỗi cố ý gián tiếp. Có thể vận dụng chính sách pháp luật hình sự, sự khoan hồng của Nhà nước để áp dụng mức án nhẹ hơn dưới khung hình phạt.

Đề nghị nhiều mức án nghiêm khắc

Đáng chú ý, theo đại diện VKS, căn cứ vào hồ sơ vụ án và lời khai của các bị cáo tại phiên tòa, đại diện VKS đề nghị HĐXX xử áp dụng Điều 319 thay đổi tội danh truy tố với 19 bị cáo từ tội “Giết người” sang tội “Chống người thi hành công vụ”.

VKS đề nghị mức án nghiêm khắc cho các bị cáo

Đồng thời đề nghị tuyên các mức án đối với các bị cáo nhóm hành vi “Giết người”, gồm: Lê Đình Công tử hình; Lê Đình Chức tử hình; Lê Đình Doanh tù chung thân; Bùi Viết Hiểu từ 16-18 năm tù; Nguyễn Quốc Tiến 16-18 năm tù; Nguyễn Văn Tuyển từ 14-16 năm tù.

Đề nghị tuyên phạt nhóm bị cáo ở hành vi “Chống người thi hành công vụ”, gồm: Lê Đình Uy; Lê Đình Quan; Nguyễn Văn Quân mỗi bị cáo bị đề nghị từ 6-7 năm tù; Bùi Văn Tiến từ 5-6 năm tù; Các bị cáo: Lê Đình Quân, Trịn Văn Hải, Bùi Thị Nối, Bùi Thị Đục bị đề nghị từ 4-5 năm tù; Các bị cáo: Nguyễn Thị Bét, Bùi Văn Tuấn, Trần Thị La, Nguyễn Văn Duệ, Nguyễn Xuân Điều bị đề nghị từ 3- 4 năm tù; Bị cáo Bùi Văn Niên từ 2 - 2 năm 6 tháng tù; Nguyễn Thị Lụa từ 2 năm 6 tháng - 3 năm tù; Mai Thị Phần từ 2 năm - 2 năm 6 tháng tù; Lê Thị Loan từ 2 năm 6 tháng - 3 năm từ hưởng án treo; Đào Thị Kim từ 2 năm - 2 năm 6 tháng tù hưởng án treo; Nguyễn Văn Trung từ 18-20 tháng tù hưởng án treo; Các bị cáo: Lê Đình Hiển, Bùi Viết Tiến, Nguyễn Thị Dung, Trần Thị Phượng từ 15-18 tháng tù, hưởng án treo.

Về phần dân sự, đại diện VKS đề nghị buộc các bị cáo liên đới bồi thường cho gia đình bị hại theo đúng quy định pháp luật.