Việc triển khai thu phí điện tử không dừng với các dự án cao tốc VEC quản lý khiến chi phí tăng thêm 800 - 900 tỉ đồng - Ảnh: Chinhphu.vn
Ngày 9-9, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó thủ tướng thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình chủ trì cuộc họp về đôn đốc triển khai hệ thống thu phí tự động không dừng tại các dự án do Tổng công ty phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) quản lý.
Ngày 17-6, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 19/2020 về thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ theo hình thức điện tử không dừng, cơ bản khắc phục những khó khăn, vướng mắc trong việc triển khai hệ thống thu phí điện tử không dừng hiện nay.
Ông Lê Đình Thọ - thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải (GTVT) - cho rằng đây là cơ sở để Bộ GTVT triển khai hệ thống thu phí điện tử không dừng trong thời gian tới.
Hiện VEC đang quản lý 5 dự án cao tốc, với nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, hoặc vốn do VEC vay lại và vốn chủ sở hữu. Tổng công ty cũng đang tổ chức vận hành, khai thác và thu phí 4 dự án, còn dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành đang thi công.
Để thực hiện thu phí không dừng, Bộ GTVT đã báo cáo và được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương triển khai theo hướng VEC đầu tư, vận hành hệ thống thiết bị tại trạm thu phí, kết nối với trung tâm dữ liệu của các nhà cung cấp dịch thu phí không dừng.
Tuy nhiên, do có nhiều vướng mắc nên tiến độ thực hiện không đáp ứng yêu cầu, đã được báo cáo Thủ tướng. Trong đó, để đầu tư và chuyển đổi toàn bộ hệ thống thu phí thủ công sang thu phí tự động không dừng đồng bộ cho tất cả các dự án (tổng số còn khoảng 395 làn), cần nguồn vốn đầu tư 800 - 900 tỉ đồng.
Ngoài ra đầu tư thu phí tự động không dừng là hình thức mới, phức tạp cả về công nghệ và thủ tục pháp lý trong khi các chủ thể tham gia thực hiện, quản lý chưa có nhiều kinh nghiệm, đặc biệt đối với các dự án có tính chất đặc thù như của VEC.
Theo Phó thủ tướng, trước đây khi xây dựng các tuyến đường chúng ta chưa tính đến việc thu phí tự động không dừng. Việc này ảnh hưởng đến lưu thông của các phương tiện, gây ùn tắc tại các trạm thu phí, chưa công khai và minh bạch với nhân dân.
Do vậy, việc triển khai thu phí tự động không dừng là đúng đắn và cần thiết. Song trước những vướng mắc được nêu, cần tính toán kỹ các phương án về tài chính, công nghệ, nhà cung cấp, "phải đúng, phải trúng, phải chặt" để tiến hành tổ chức thực hiện sao cho hiệu quả, bảo đảm không được xảy ra lãng phí, tham nhũng khi thực hiện.
Phó thủ tướng nhấn mạnh VEC là doanh nghiệp nên cần năng động theo cơ chế thị trường, không chỉ trông chờ vào nhà nước trong quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh của mình.
Theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, đến cuối năm 2020, các trạm thu phí dịch vụ đường bộ thủ công phải chuyển sang thu phí điện tử không dừng.
Đối với các trạm thu phí do VEC quản lý, tiến độ hoàn thành được xem xét, quyết định phù hợp với điều kiện nguồn vốn của dự án.
Đối với các trạm thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ thuộc các dự án đầu tư xây dựng mới, chỉ triển khai thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ khi thực hiện thu phí điện tử không dừng theo quy định của quyết định 19/2020.
TTO - Đó là nội dung đáng quan tâm vừa được chính Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể thừa ủy quyền Thủ tướng ký gửi đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội.