Đổi đời nhờ tham gia chương trình Sinh kế Cộng đồng

Lê Hoàng

(TBKTSG Online) - Nhiều nông dân là người dân tộc thiểu số ở huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La đang dần đổi đời sau hơn ba năm tham gia dự án trồng rau an toàn thuộc chương trình Sinh kế Cộng đồng, một sáng kiến của Central Retail.

Anh Vàng A Sa, Trưởng nhóm của dự án Vân Hồ giới thiệu thành quả đến khách thăm quan mô hình dự án Vân Hồ.

Anh Vàng A Sa (35 tuổi, ở Bản Bó Nhàng 2, huyện Vân Hồ, Chủ nhiệm Hợp tác xã Vàng A Sa, chia sẻ mấy năm trước, gia đình anh vốn mưu sinh bằng nghề trồng các loại rau truyền thống trên thửa đất 1.000 mét vuông, thu nhập không đủ trang trải cuộc sống.

Nguyên nhân, hộ của anh Vàng A Sa khi đó hầu như chỉ trồng đậu, bí… Không chỉ có ít chủng loại mà sản lượng cũng thấp, chất lượng kém do cách thức canh tác lạc hậu, dựa theo kinh nghiệm là chính. Hệ quả là, đầu ra sản phẩm không ổn định, do chỉ bán cho thương lái và thường xuyên bị ép giá.

Một khó khăn nữa là địa phương không có sự liên kết giữa nông dân với nhau, giữa nông dân với hợp tác xã, doanh nghiệp; chưa có chuỗi giá trị và không có bất kỳ sản phẩm nào được tiêu chuẩn hóa, nhãn hiệu, bao bì. Do đó, cuộc sống của gia đình anh dù làm lam lũ quanh năm suốt tháng cũng không đủ sống.

Và cơ hội đến với gia đình anh Vàng A Sa, khi Ban điều hành chương trình Sinh Kế Cộng đồng đã chọn lựa Vân Hồ, một huyện nghèo của tỉnh Sơn La với đa số là đồng bào thiểu số sinh sống, làm nơi triển khai dự án Sinh kế kể từ tháng 6 năm 2018.

Từ khi tham gia dự án Sinh kế Cộng đồng, anh Vàng A Sa đã được cán bộ phụ trách chương trình sinh kế của nhà bán lẻ Central Retail và cán bộ khoa học từ tổ chức Phi chính phủ ACIAR (Úc) hỗ trợ tập huấn về sản phẩm; được tư vấn kiến thức về thị trường, định hướng sản xuất.

Ngoài ra, hộ của anh Vàng A Sa còn được hướng dẫn trồng đa dạng các loại cây, đặc biệt là cây trái vụ cho sản lượng cao, giá thành tốt, phù hợp với khí hậu của huyện Vân Hồ.

Một điểm đáng chú ý nữa đó là sản phẩm làm ra được nhà bán lẻ Central Retail bao tiêu thông qua hệ thống siêu thị GO!/Big C ở nhiều tỉnh thành. Đây là điều mà anh Vàng A Sa không dám nghĩ tới trước đây bào giờ.

Nhờ đó, cuộc sống của anh Vàng A Sa đã dần thay đổi dần theo hướng tích cực hơn, thu nhập ổn định và cao hơn trước đây. Không riêng anh Vàng A Sa mà 38 hộ nông dân khác là đồng bào dân tộc thiểu số (Mường, Thái, H’Mông) của huyện Vân Hồ đã có cuộc sống thay đổi tốt hơn so với trước đây là nhờ việc tham gia dự án Sinh kế Cộng đồng, thu nhập đã tăng 200%, giá trị sản xuất tăng gấp đôi.

Các sản phẩm rau củ của dự án Sinh kế Cộng đồng tại huyện Vân Hồ được bày bán tại siêu thị Big C Thăng Long. Ảnh: Central Retail cung cấp

Mới đây (trong hai ngày 8 và 9-9), đoàn công tác của Ban điều hành chương trình Sinh kế Cộng đồng, cùng các cán bộ của Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và đại diện Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam đã trực tiếp thăm và đánh giá kết quả hơn ba năm triển khai dự án trồng rau an toàn thuộc chương trình Sinh kế Cộng đồng được triển khai tại huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La.

Theo đó, tại huyện Vân Hồ, đoàn đã ghi nhận kết quả tích cực của dự án này, cụ thể là, sau ba năm triển khai dự án, cách thức sản xuất của 39 hộ đồng bào dân tộc thiểu số (Mường, Thái, H’Mông) tham gia dự án đã thay đổi theo hướng tích cực, như sản xuất theo nhu cầu thị trường; canh tác tập trung, có sự hợp tác giữa các hộ nông dân, các hợp tác xã với nhau và với doanh nghiệp.

Ngoài ra các hộ canh tác còn biết cách xây dựng bao bì, nhãn hiệu logo “Rau an toàn Vân Hồ” và đặc biệt là hình thành phương thức đóng gói hàng chuyên nghiệp cũng như ứng dụng kỹ thuật trồng cây theo phương pháp rau an toàn và VietGAP.

Chủ nhiệm Hợp tác xã Vàng A Sa và là Trưởng nhóm của chương trình Sinh kế Cộng đồng tại huyện Vân Hồ, phấn khởi cho biết sau ba năm triển khai dự án Sinh kế Cộng đồng tại Vân Hồ, tới nay khoảng 70% nông sản của HTX Vàng A Sa sản xuất được nhà bán lẻ Central Retail tiêu thụ thông qua hệ thống GO!/Big C - tương ứng với khoảng 250 tấn nông sản các loại.

Những nông sản này gồm bắp cải, đậu cove, dưa chuột, bầu dài, bí đỏ, bí xanh, su hào, khoai lang ruột vàng, củ cải trắng, cải thảo… với doanh thu trung bình khoảng 300 triệu đồng mỗi tháng.

Đoàn công tác của Ban Điều hành chương trình Sinh kế Cộng đồng vui mừng khi thấy hiệu quả của dự án mang lại.

Đánh giá về hiệu quả của chương trình Sinh kế Cộng đồng được triển khai tại huyện Vân Hồ, bà Nguyễn Thị Phương, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Central Retail, cho biết chương trình đã giúp cải thiện cuộc sống của gần 40 hộ nông dân đồng bào dân tộc thiểu số tham gia dự án Vân Hồ, bởi thu nhập của họ đã tăng 200% nhờ giá trị sản xuất tăng gấp đôi.

Từ chỗ trước đây mỗi năm chỉ sản xuất 1 vụ đạt 25–30 triệu đồng/ héc ta, thì nay thu nhập của bà con đã tăng lên 50 – 60 triệu đồng/héc ta, nhờ sản xuất thêm rau trái vụ, tức sản xuất quanh năm thay vì chỉ 6 tháng như trước đây.

"Thành công của dự án Sinh kế Cộng đồng tại Vân Hồ cho thấy, khi người nông dân được định hướng sản xuất theo nhu cầu của thị trường có thể tránh rơi vào cảnh được mùa rớt giá", bà Phương chia sẻ và bà cho rằng: "Chương trình Sinh Kế Cộng đồng đã thực sự phát huy tác dụng, mở ra cơ hội thị trường và mang lại nhiều sự đổi thay cho cuộc sống của người nông dân nghèo, vùng sâu vùng xa, vùng biên cương của tổ quốc".

“Sinh kế Cộng đồng” là một trong những sáng kiến nhằm hiện thực hóa tầm nhìn của Tập đoàn Central Retail, cam kết đóng góp vào thịnh vượng của Việt Nam và nâng cao chất lượng cuộc sống của người Việt.

Đến nay, Chương trình Sinh kế Cộng đồng đã triển khai thành công 7 dự án ở các tỉnh gồm Sơn Hà (Quảng Ngãi), Vân Hồ (Sơn La), Bình Định (Bình Định), A Lưới (Thừa Thiên Huế), Sa Pa (Lào Cai), Mường Khương (Lào Cai), Bắc Kạn (Bắc Kạn). Qua đó, tập đoàn bán lẻ đến từ Thái Lan này đã tiêu thụ hơn 400 tấn hàng hóa nông sản, tạo sinh kế bền vững cho trên 500 hộ gia đình, phần lớn là đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu vùng xa.