Theo tờ South China Morning Post, trong một tuyên bố ngắn gọn hôm 11-9, Bộ Văn hóa và Du lịch Trung Quốc cho biết công dân Trung Quốc “không nên đi du lịch đến Cộng hòa Czech” vì “dấu hiệu trỗi dậy nhanh chóng của đại dịch COVID-19” tại quốc gia này.
Czech trước đó đã được cộng đồng quốc tế đánh giá cao do thành công trong việc ứng phó dịch bệnh do virus SARS-CoV-2 gây ra. Tuy nhiên, vào đầu tuần này, lần đầu tiên Czech ghi nhận hơn 1.000 ca nhiễm trong một ngày, khiến nhà chức trách siết chặt yêu cầu đeo khẩu trang trong nhà.
Trung Quốc đã hạn chế phần lớn hoạt động đi du lịch nước ngoài kể từ tháng 3, và mặc dù Bắc Kinh viện dẫn sự gia tăng đột biến số ca nhiễm ở Czech là lý do đưa ra cảnh báo trên, nhưng động thái này lại được thực hiện ngay sau chuyến thăm của Chủ tịch Thượng viện Czech Milos Vystrcil tới Đài Loan – hòn đảo mà Trung Quốc tuyên bố là lãnh thổ không thể tách rời và không loại trừ khả năng dùng vũ lực để “thống nhất”.
Trung Quốc là một trong những nguồn du khách lớn nhất của Cộng hòa Czech. Ảnh: SHUTTERSTOCK
Đầu tháng này, ông Vystrcil đã có chuyến thăm chính thức Đài Loan, trở thành quan chức cao cấp nhất của Czech đến hòn đảo này trong 16 năm qua.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã cảnh báo ông Vystrcil sẽ phải “trả giá đắt” về hành động vượt “lằn ranh đỏ” của mình. Tuy nhiên, Chủ tịch Thượng viện Czech khẳng định chuyến đi của ông “không vượt lằn ranh”, đồng thời khẳng định các thực thể dân chủ “nên luôn luôn hợp tác” với nhau.
Sau chuyến thăm của ông Vystrcil, chính quyền Trung Quốc được cho là đã ban hành lệnh trừng phạt đối với toàn bộ 89 chính trị gia, doanh nhân, nghệ sĩ và học giả Czech tháp tùng ông Vystrcil. Trang Taiwan News ngày 11-9 dẫn lại thông tin của báo Trung Quốc China Daily cho biết các công ty có đại diện tham gia phái đoàn Czech cũng bị cấm hoạt động ở Trung Quốc.
Phần lớn trong số 36 công ty thuộc sở hữu của các thành viên phái đoàn Czech là các doanh nghiệp công nghệ vừa và nhỏ. Một số chủ doanh nghiệp cho biết họ đã chuẩn bị cho sự trả đũa kinh tế từ Bắc Kinh từ trước chuyến đi, hãng thông tấn Đài Loan CNA đưa tin.
Ông Radovan Haluza, giám đốc công ty Generi Biotech, nói với hãng thông tấn Czech CTK hôm 10-9 rằng ông không ngạc nhiên trước động thái của Bắc Kinh. Tuy nhiên, doanh nhân này nói rằng ông rất tiếc vì có sự “khác biệt về tâm lý” giữa Trung Quốc và Czech.
Chủ tịch Phòng Thương mại Czech-Đài Loan – ông Pavel Divis cũng cho biết dù đã dự đoán rằng Trung Quốc sẽ trả đũa, nhưng ông vẫn ngạc nhiên với các biện pháp trừng phạt "trẻ con" của chính quyền Bắc Kinh.
Nhằm xoa dịu sự giận dữ của Trung Quốc, Tổng thống Czech Milos Zeman hôm 6-9 tuyên bố chuyến thăm của ông Vystrcil là “một hành động khiêu khích trẻ con". Tuy nhiên, phía Czech cũng tỏ ra bất bình với những ngôn từ “vượt ngoài các quy ước về ngoại giao” khi Trung Quốc đáp trả chuyến thăm của ông Vystrcil.