Theo First News – Trí Việt, từ đầu năm 2019, công ty này đã nhận được nhiều phản hồi của bạn đọc về vấn đề sách kém chất lượng, in sai sót được mua trên Lazada với mức giá giảm từ 42-55% (cá biệt có trường hợp lên đến 72%) so với giá bìa.
Trong đó, có rất nhiều đầu sách có được phát hiện là sách giả, không được in ấn, phát hành hợp pháp và vi phạm nghiêm trọng bản quyền, quyền tác giả mà First News – Trí Việt đang sở hữu. Đó là những tác phẩm nổi tiếng nhận được sự mến mộ của bạn đọc trong nhiều năm như: Đắc Nhân Tâm, Hành Trình Về Phương Đông, Hạt Giống Tâm Hồn, Nghĩ Giàu Và Làm Giàu; Đánh Thức Con Người Phi Thường Trong Bạn; Vị tu sĩ bán chiếc Ferrari;Muôn Kiếp Nhân Sinh…
Để chấn chỉnh hành vi vi phạm này, First News – Trí Việt đã nhiều lần lên tiếng, kiến nghị các vi phạm của Lazada lần lượt trong các sự kiện "Công bố bằng chứng kinh doanh tiêu thụ sách giả vi phạm pháp luật của Shopee, Sendo, Lazada" tổ chức vào ngày 18/6/2019; Hội thảo Chống xuất bản phẩm lậu do Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (NXB GDVN) phối hợp với Đại sứ quán Anh tổ chức tại Hà Nội ngày 20/6/2019. First News – Trí Việt cũng nhiều lần phản ánh hành vi tiếp tay cho sách giả của sàn TMĐT Lazada trên các cơ quan truyền thông, mạng xã hội.
Ngày 19/08/2019, First News – Trí Việt đã gửi công văn yêu cầu Lazada thúc đẩy kiểm tra, quản lý các tổ chức, cá nhân buôn bán sách giả trên sàn TMĐT này. Tuy vậy, Lazada vẫn để cho nhiều tổ chức, cá nhân thực hiện hành vi kinh doanh sách giả.
Để làm rõ vụ việc, First News – Trí Việt đã đặt mua các sách Đi Tìm Lẽ Sống, Sức Mạnh Tiềm Thức, Đánh Thức Con Người Phi Thường Trong Bạn bị làm giả của gian hàng Nhà Sách Tuổi Trẻ trên Lazada (đây là ba trong số nhiều đầu sách mà First News – Trí Việt là bên duy nhất được quyền sử dụng quyền tác giả một cách hợp pháp để dịch, liên kết xuất bản và in ấn tại thị trường Việt Nam).
Việc đặt mua các quyển sách này trên Lazada đã được Văn phòng Thừa phát lại quận 8 lập vi bằng số 4690/2019/VB-TPLQ8 ngày 07/12/2019 và vi bằng số 4865/2019/VB-TPLQ8 ngày 18/12/2019, ghi nhận việc đặt, nhận trực tiếp và khui kiện hàng từ nhân viên giao hàng của Lazada.
Dù đã lên tiếng nhiều lần, xác lập bằng chứng và gửi công văn, tuy nhiên, một năm trôi qua, Lazada vẫn không có bất cứ động thái nào để chấn chỉnh tình trạng buôn bán sách giả công khai, thậm chí không có phản hồi về việc xử lý các gian hàng bán sách giả bị First News – Trí Việt phát hiện và đã lập vi bằng làm bằng chứng trước đó. Theo ghi nhận từ First News – Trí Việt, tình trạng buôn bán sách giả trên Lazada không những không giảm mà còn có dấu hiệu bùng phát.
Tháng 5 vừa qua, First News – Trí Việt đã ra mắt tác phẩm Muôn Kiếp Nhân Sinh của GS. John Vu – Nguyên Phong. Ngay lập tức, cuốn sách trở thành hiện tượng xuất bản và gây được tiếng vang lớn trong cộng đồng với 180.000 bản phát hành chỉ sau 2 tháng. Hàng loạt các gian hàng trên Lazada đã thừa cơ hội này bày bán sách Muôn Kiếp Nhân Sinh giả với giá rẻ hơn từ 48-50% so với giá sách thật một cách công khai, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi và uy tín của thương hiệu First News – Trí Việt.
First News – Trí Việt đã tiếp tục phối hợp với Văn phòng Thừa phát lại Quận 8 lập vi bằng số 2486/2020/VB-TPLQ8 ngày 03/9/2020 ghi nhận việc mua sách Muôn Kiếp Nhân Sinh và các tựa sách khác bị làm giả: Nghĩ Lớn để Thành Công, Vị Tu sĩ bán chiếc Ferrari, Thói quen thứ 8, Đi tìm Lẽ sống, Người Bán hàng Vĩ đại Nhất Thế giới tập 1 và tập 2. Đây là số sách mà First News – Trí Việt đã đặt mua trên sàn TMĐT Lazada, được ghi nhận tại vi bằng số 2483/2020/VB-TPLQ8 ngày 28/8/2020 trước đó.
Theo đó, để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, First News – Trí Việt đã nộp đơn chính thức khởi kiện Lazada lên Tòa án nhân dân Quận 1, TP.HCM. First News – Trí Việt yêu cầu Lazada tháo gỡ ngay toàn bộ các thông tin liên quan của các gian hàng bán sách giả bị First News – Trí Việt phát hiện; có biện pháp quản lý, kiểm soát và ngăn chặn tình trạng buôn bán sách giả trên sàn TMĐT Lazada và buộc các nhà sách, gian hàng bán sách phải chứng minh được nguồn gốc hợp pháp của các quyển sách đang được mua bán.
Được biết, First News – Trí Việt đã có nhiều hành động để ngăn chặn vấn nạn này nhưng hiện tượng in ấn, mua bán sách giả vẫn đang diễn ra nghiêm trọng và có quy mô lan rộng hơn. Theo First News – Trí Việt, hiện rất nhiều cuốn sách giá trị của First News – Trí Việt - Trí Việt như Đắc Nhân Tâm, Quẳng Gánh Lo Đi và Vui Sống, nguyên Bộ 16 cuốn Hạt Giống Tâm Hồn, Bộ Chicken Soup for The Soul, Đi Tìm Lẽ Sống, Bí Mật May Mắn, Quà Tặng Diệu Kỳ, Hành Trình về Phương Đông, Nghĩ Giàu Làm Giàu, Khá Phá Sức Mạnh Phi Thường Trong Bạn, Không Bao giờ là Thất Bại - Tất Cả là Thử Thách...bị hơn 18 nơi in lậu, nghĩa là cứ 19 cuốn sách được bán ra thì có 18 cuốn sách giả, kém chất lượng, đến tay bạn đọc.
Theo Luật sư Trần Trung Thi (Công ty Luật TriLaw):
Theo quy định tại điểm b, khoản 1 Điều 4 Nghị định số 52/2013/NĐ-CP ngày 16/5/2013 của Chính phủ, việc "Lợi dụng thương mại điện tử để kinh doanh hàng giả, hàng hóa, dịch vụ vi phạm quyền sở hữu trí tuệ; hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh" là hành vi bị cấm trong hoạt động thương mại điện tử.
Ngoài ra, theo quy định tại khoản 4, Điều 4 Thông tư số 47/2014/TT-BCT ngày 05/12/2014 của Bộ Công thương thì thương nhân, tổ chức cung cấp dịch vụ thương mại điện tử có trách nhiệm "loại bỏ khỏi website những thông tin bán hàng giả, hàng nhái, hàng nhập lậu, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và các hàng hóa, dịch vụ vi phạm pháp luật khác khi phát hiện hoặc nhận được phản ánh có căn cứ xác thực về những thông tin này".
Bên cạnh đó, Điều 202 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 có quy định Tòa án có quyền áp dụng các biện pháp dân sự như buộc tổ chức, cá nhân có hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ phải chấm dứt hành vi xâm phạm, cải chính công khai, bồi thường hiệt hại…
Chiếu theo các quy định này, việc Lazada vô trách nhiệm trong việc kiểm tra, quản lý hoặc cố tình làm ngơ để cho các cá nhân/tổ chức khác, tiến hành việc bán sách giả trên website thương mại điện tử thuộc quyền quản lý, điều hành của mình là hành vi vi phạm pháp luật và có dấu hiệu lừa dối người tiêu dùng. Hành vi vi phạm này của Lazada và bên bán hàng đã xâm phạm và gây thiệt hại nghiêm trọng đến quyền, lợi ích hợp pháp của First News – Trí Việt nói riêng và người tiêu dùng nói chung.