Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) ngày 15-9 đã ra phán quyết chính thức tuyên bố Mỹ vi phạm các quy tắc thương mại quốc tế khi đơn phương áp thuế lên hàng hóa Trung Quốc hồi năm 2018, làm bùng nổ cuộc chiến tranh thương mại giữa hai quốc gia này, theo tờ South China Morning Post.
Cụ thể, phán quyết trên đưa một hội đồng gồm ba chuyên gia hàng đầu về thương mại quốc tế do Cơ quan Giải quyết tranh chấp của WTO thành lập.
Hội đồng này cho rằng mức thuế mà Mỹ áp đặt đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc trị giá 350 tỉ USD từ năm 2018 là "không phù hợp" với các quy định thương mại toàn cầu, đồng thời khuyến cáo Washington cần nhanh chóng tuân thủ các nghĩa vụ thương mại khi làm ăn đối tác Trung Quốc.
Các container hàng hoá chuẩn bị đưa đi xuất khẩu tại một hải cảng thuộc tỉnh Giang Tô, Trung Quốc, tháng 11-2019. Ảnh: AFP
Các chuyên gia cũng bác bỏ lập luận của Mỹ rằng việc áp thuế Trung Quốc sẽ có ích cho toàn thế giới, vì Bắc Kinh sẽ bị áp lực phải chơi theo luật và những nước hợp tác với Trung Quốc sẽ được hưởng lợi nhiều hơn do thiếu bằng chứng, số liệu cụ thể từ phía Washington.
Hãng tin Bloomberg cho biết theo quy định của WTO, Washington có quyền phản đối quyết định của hội đồng chuyên gia bằng cách nộp đơn kháng cáo vào bất kỳ lúc nào trong vòng 60 ngày tới.
Phản ứng trước vụ việc, Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer tuyên bố phán quyết trên là không công bằng và WTO thiên vị Trung Quốc.
"Mỹ phải được quyền tự vệ trước các hoạt động thương mại không công bằng của Trung Quốc. Chính quyền của Tổng thống Donald Trump sẽ không ngồi yên nhìn Trung Quốc lợi dụng WTO để trục lợi người lao động, doanh nghiệp, nông dân và chủ trang trại Mỹ" - ông Lighthizer nhấn mạnh.
Trong khi đó, trả lời phỏng vấn của hãng tin Reuters cùng ngày, ông Trump cho biết ông chưa đọc nội dung phán quyết của WTO nhưng chắc chắn sẽ cân nhắc các biện pháp trả đũa vì ông cho rằng tổ chức đang cố tình "chạy tội" cho Trung Quốc. Ông cũng khẳng định chưa bao giờ là "fan hâm mộ" của WTO.
Theo Bloomberg, thương chiến Mỹ - Trung chủ yếu xuất phát từ điều 301 Đạo luật thương mại của Mỹ thông qua vào năm 1974.
Theo điều khoản này, Tổng thống Mỹ được phép đánh thuế hoặc áp dụng các biện pháp hạn chế nhập khẩu nhằm vào bất kỳ một quốc gia có hành vi thương mại không công bằng, ảnh hưởng tới lợi ích Mỹ.
Kết quả là ông Trump đã khởi động một "chiến dịch" tăng thuế quan lên hàng trăm tỉ USD hàng nhập khẩu từ Trung Quốc với cáo buộc nước này vi phạm quyền sở hữu trí tuệ khi áp dụng chính sách chuyển giao công nghệ bắt buộc đối với doanh nghiệp Mỹ.
Về phía Trung Quốc, nước này đáp trả bằng cách áp thuế quan ngược lại lên hàng nông sản Mỹ và một số mặt hàng khác trị giá khoảng 185 tỉ USD. Bắc Kinh cũng chỉ trích hành động của Washington là vi phạm quy định tối huệ quốc của WTO, do hàng Trung Quốc bị đánh mức thuế cao hơn rất nhiều so với các nước khác đang hoạt động trên thị trường Mỹ.