Độ phủ sóng của máy bay chiến đấu không người lái (UCAV) của Trung Quốc dường như đang suy giảm khi các khách hàng nước ngoài hoặc từ chối gia hạn hợp đồng hiện có hoặc từ chối mua UCAV mới của nước này.
Theo trang tin The EurAsian Times, diễn biến này có thể không thuận lợi cho Bắc Kinh vào thời điểm nước này đang cạnh tranh với Mỹ và Nga để trở thành nước cung cấp quốc phòng hàng đầu thế giới.
UAV CH-4 của Trung Quốc. Ảnh: The EurAsian Times
Theo các báo cáo mới nhất, Jordan đã quyết định bán bớt số UCAV CH-4B do Trung Quốc sản xuất mà nước này mua chỉ mới cách đây hai năm. Jordan được cho không hài lòng với hiệu suất của CH-4B và đang tìm cách loại bỏ chúng.
CH-4B từng được coi là UAV MQ-1 Predator (do tập đoàn quốc phòng General Atomics của Mỹ sản xuất) phiên bản Trung Quốc.
Thỏa thuận với Jordan
Jordan đã mua 6 UCAV CH-4, gần giống với mẫu MQ-1 Predator đời đầu, vào năm 2016 sau khi chính quyền tổng thống Mỹ khi đó là ông Barack Obama phản đối yêu cầu Amman mua UAV MQ-1. Hiện giờ, quốc gia Ả Rập này đang lên kế hoạch bán lại những chiếc CH-4 của Trung Quốc.
Trong khi lý do thực sự vẫn chưa được Không quân Hoàng gia Jordan tiết lộ, thì Đại tá Ayman Al Habahbeh, giám đốc phụ trách mua sắm máy bay của Jordan cho biết: “Quyết định trên được đưa ra nhằm tái cơ cấu lực lượng không quân và giảm biên chế máy bay để có hiệu quả hơn”.
Năm ngoái, tạp chí quốc phòng Janes cho hay Iraq đang gặp khó khăn trong việc bảo trì những UAV CH-4 do Trung Quốc sản xuất. Janes dẫn một báo cáo đánh giá của tổng thanh tranh tra Mỹ về CJTF-OIR (chiến dịch đặc biệt chống IS do liên quân Mỹ dẫn đầu) cho biết Iraq đã mua hơn 10 UAV CH-4, nhưng chỉ có một chiếc hoàn toàn đủ khả năng thực hiện nhiệm vụ do các vấn đề bảo trì.
UAV CH-4 do công ty Aerospace Long-March International, một nhánh của Tổng công ty Khoa học và Công nghệ hàng không vũ trụ (CASC) nhà nước Trung Quốc, chế tạo.
Những UAV cánh quạt như CH-3 và CH-4 về cơ bản là các UAV Predator và Reaper phiên bản Trung Quốc. Hai loại UAV này có các khả năng tương tự với mức giá khoảng 4 triệu USD.
CH-4 có thể mang các loại vũ khí gồm tên lửa không đối đất dẫn đường bằng laser Lan Jian 7 (Blue Arrow 7), bom dẫn đường bằng laser/INS/GPS TG100 và tên lửa chống tăng AR-1/HJ-10 – loại tên lửa của Trung Quốc được cho tương đương tên lửa Hellfire của Mỹ.
Algeria cũng từ chối CH-4?
Năm 2012, Algeria thể hiện sự quan tâm đối với CH-4. Những video lan truyền trên mạng xã hội cho thấy Algeria vận hành UAV CH-4 và những UAV này đã bị rơi do vấn đề hạ cánh. Năm 2013, khi Trung Quốc bắt đầu thử nghiệm các UAV của nước này tại Algeria, nước này đã phàn nàn về các vấn đề kiểm soát, đặt biệt là trong quá trình hạ cánh.
UAV CH-4B do Trung Quốc chế tạo rơi gần căn cứ không quân Bir Rogaa của Algeria tháng 6-2020. Ảnh: The EuAsian Time
Tai nạn đầu tiên xảy ra gần căn cứ không quân Tindouf của Algeria năm 2013. Một năm sau đó, thêm nhiều vụ tai nạn nữa được báo cáo gần căn cứ không quân Ain Oussera. Vào ngày 26-6-2020, một UAV CH-4B do Trung Quốc chế tạo rơi gần căn cứ không quân Bir Rogaa, Đông Algeria. Chưa rõ liệu Algeria cuối cùng có mua những UAV CH-4 từ Trung Quốc hay không.
Việc nước ngoài mất hứng thú với UAV Trung Quốc có thể là vấn đề đáng lo ngại đối với nước này vì Trung Quốc vốn được biết đến là nước xuất khẩu quốc phòng lớn.
Bắc Kinh đã bán UAV CH-4B cho nhiều nước, trong đó có Nigeria, Jordan, Zambia, Iraq, Saudi Arabia, Ethiopia, Turkmenistan, Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE), Pakistan và Myanmar.
Dẫn những hình ảnh về tinh do các nguồn tình báo chia sẻ, The EurAsian Times tháng trước đưa tin về sự hiện diện của những chiếc CH-4 tại tỉnh Punjab của Pakistan. Có thông tin cho rằng những UAV này được Pakistan triển khai như một phần trong chương trình huấn luyện. Theo các báo cáo, Pakistan đã mua 5 UAV CH-4 từ Trung Quốc hồi đầu năm nay.
Có thể lý do là gì?
Theo The EurAsian Times, một trong những lý do các nước giảm sự quan tâm tới UAV Trung Quốc có thể là bản chất của những hợp đồng và thỏa thuận mà Trung Quốc đã ký. Người ta cho rằng Trung Quốc bàn giao các phiên bản UAV chất lượng kém hơn loại mà khách hàng yêu cầu. Ngoài ra, các công ty Trung Quốc thường bị cáo buộc về việc né tránh cung cấp phụ tùng và hỗ trợ sau bán hàng.
