Nguyên nhân dễ được “đổ lỗi” nhất cho 2 phiên giảm liên tiếp ngày 7 và 8.9 chính là do lực xả hàng chốt lời mạnh khiến chỉ số chứng khoán VN-Index mất tổng cộng gần 13 điểm.

Tuy nhiên, nếu phân tích kỹ diễn biến của 2 phiên giảm liên tục vừa qua, dường như lực chốt lời không đơn giản theo sự tất yếu của thị trường.

Trong phiên giảm ngày 7.9, VN-Index mất hơn 4 điểm còn có thể cho rằng do lực xả hàng chốt lời sau khi thị trường tăng 5 phiên liên tiếp khiến cổ phiếu của một số nhóm ngành đã tăng giá khá tốt, đơn cử như nhóm thép và vật liệu xây dựng, bất động sản khu công nghiệp...

Song tới phiên giảm ngày 8.9, lực xả hàng mạnh lên ở buổi giao dịch chiều kéo chỉ số giảm mạnh trong khi vào phiên sáng chỉ số VN-Index giằng co lúc xanh lúc đỏ. Đáng nói hơn, nhóm ngành chứng khoán tăng khá tốt trong phiên ngày hôm trước, đến hôm nay lại nhanh chóng giảm mạnh trở lại. Tương tự, nhóm cổ phiếu ngân hàng cũng trả lại những điểm số được mang về trong phiên ngày 7.8.

Và càng đáng ngạc nhiên hơn, nhóm cổ phiếu thép nhanh chóng tăng mạnh trở lại trong phiên hôm nay khi chỉ số chung VN-Index mất đến 8 điểm. Thậm chí, chỉ số có lúc đã thủng ngưỡng 1.330 điểm. Trước đó trong phiên ngày 7.9, nhóm ngành thép còn giảm giá đến tơi tả.

Có thể nói, sự kéo lên thả xuống điểm số trên thị trường đang khiến không ít nhà đầu tư cảm thấy khó hiểu, và hơn hết là rất khó đoán định và hành động với trạng thái diễn biến hiện nay trên thị trường.

Trước đó, Công ty chứng khoán Phú Hưng (PHS) hơn một lần cảnh báo, trong các phiên tăng điểm mạnh nhà đầu tư ngắn hạn cần thận trọng, tránh mua đuổi dễ sập bẫy tăng giá (bull trap). Và theo nhận định của PHS, thị trường vẫn trong nhịp hồi phục kỹ thuật cho nên xu hướng chưa rõ ràng, VN-Index có thể đảo chiều giảm trở lại bất ngờ.

Phiên giảm 8 điểm ngày 8.9 được cho rằng do lực xả hàng chốt lời. Tuy nhiên trên thực tế, thanh khoản trong phiên này trên sàn HoSE lại giảm mạnh đến hơn 26% so với phiên trước. Đây là một mức giảm đột ngột và gây bất ngờ vì sự đảo chiều thanh khoản này chỉ diễn ra trong 2 phiên liền sát nhau.

Một chuyên viên tư vấn từ Công ty chứng khoán FPT cho rằng thanh khoản giảm mạnh cùng với mức giảm hơn 8 điểm cho thấy tình hình thị trường không quá đáng ngại, nhà đầu tư vẫn nắm giữ hàng chứ không bán mạnh ở mức giá thấp. Đây là một thực tế. Nhưng cũng có không ít ý kiến đặt ra khả năng, sự kéo – thả điểm số thị trường những phiên vừa qua có thể do những nhà đầu tư lớn được cho là “cá mập”, đang hiện thực mục tiêu bán chốt lời giá cao và mua gom giá thấp với tần suất dày hơn.

Trên thực tế, sau phiên tăng ngày 6.9, theo Công ty chứng khoán Mirae Asset  hệ số P/E của VN-Index nhích lên mức 16.2x. Mức hệ số này cho thấy giá cổ phiếu trên thị trường vẫn được xem là hấp dẫn. Với 2 phiên giảm tiếp nối ngày 7 và 8.9, hệ số P/E của VN-Index sẽ còn được kéo giảm xuống thấp hơn, nghĩa là giá cổ phiếu trên thị trường đang ở mức hấp dẫn hơn trước đó 2 phiên.

Trong diễn biến thị trường liên tục bị kéo – thả hiện nay, nhà đầu tư nhỏ và ít kinh nghiệm có thể không kịp định hướng, cho nên cách tốt nhất là thận trọng trong hành động, tránh bán tháo nhưng cũng không lao vào mua đuổi, luôn dành sức mua hợp lý để đề phòng khi thị trường bất ngờ đảo chiều.