Giá thịt lợn biến động mạnh trong hai năm qua đang làm chao đảo ngành chăn nuôi lợn của Trung Quốc.

Năm 2019, khi giá thịt lợn tăng gấp đôi, các nhà sản xuất lớn nhất đã tìm cách mở rộng nhanh chóng và tăng tổng nợ của họ lên gấp ba lần trong vòng 2,5 năm, S&P Global Ratings cho biết.

Tuy nhiên, giá thịt lợn đã giảm nhanh chóng, gây áp lực cho các nhà sản xuất đang mắc nợ. Chỉ số giá tiêu dùng được công bố tuần trước cho thấy giá thịt lợn của Trung Quốc đã giảm 44,9% trong tháng 8 so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo Flora Chang, Phó giám đốc tại S&P Global Ratings, đợt bùng phát dịch tả lợn châu Phi bắt đầu năm 2018 đã nhanh chóng làm suy giảm sản lượng lợn hơi của Trung Quốc khoảng 40%.

"Mức giá cao đã thu hút các nhà sản xuất thịt lợn lớn sản xuất nhiều hơn… Họ đã mạnh tay vay nợ để tài trợ cho việc mở rộng". Bà lưu ý thêm rằng, đại dịch năm 2020 khiến cho các nguồn tài chính hết sức dễ dàng.

Tổng nợ của các 5 nhà sản xuất thịt lợn lớn nhất Trung Quốc tăng cao

Các công ty cũng nhanh chóng tận dụng các khoản trợ cấp của chính phủ. Tỉnh Chiết Giang (Trung Quốc) thời điểm đó cam kết 1.500 NDT (tương đương 231 USD) cho mỗi lợn nái sinh sản.

Ba năm sau, nguồn cung dư thừa. Giá thịt lợn đã sụt giảm xuống 20 NDT/kg (1,4 USD/pound), gần bằng mức đầu năm 2019, dữ liệu giá bán từ Bộ Nông nghiệp Trung Quốc. Dữ liệu này cho thấy, khi đạt đỉnh vào cuối năm 2019 và đầu năm 2020, giá thịt lợn ở mức gần 50 NDT/kg hoặc cao hơn.

Sự biến động giá chưa từng có khiến các nhà sản xuất lợn hơi phải nỗ lực để tài trợ cho tăng trưởng tiềm năng.

Với "khả năng lập kế hoạch theo các dự báo về giá cả" còn hạn chế, báo cáo của S&P đã lưu ý đến việc các công ty đột nhiên gánh nợ ở mức cao. Các nhà phân tích cho biết, trong vòng 12 tháng kết thúc vào 30/6, nhà sản xuất lợn hơi Wens Foodstuff đã chứng kiến tỷ lệ nợ trên thu nhập (trước lãi vay, thuế và khấu hao) tăng gấp 9 lần, từ mức 1,9 vào năm 2020.

Tuy nhiên, báo cáo cũng lưu ý rằng, Muyuan ít bị ảnh hưởng bởi dịch tả lợn châu Phi và đòn bẩy chỉ tăng nhẹ, từ 1 lên 1,3, trong cùng giai đoạn.

Thịt lợn chiếm tỷ trọng lớn trong khẩu phần ăn của người Trung Quốc. Chính phủ đã tìm cách để đảm bảo cung cấp loại thực phẩm này một cách đầy đủ bằng cách mở nguồn dự trữ quốc gia trong thời gian thiếu hụt, gần đây lại khuyến khích người tiêu dùng để chống lại tình trạng dư cung.

"Gần đây giá thịt lợn đã giảm rất nhanh, chúng tôi hy vọng mọi người có thể tận dụng cơ hội này để ăn thịt lợn nhiều hơn", Ma Youxiang, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp Trung Quốc cho biết mới đây (theo CNBC).

Giai đoạn này đã khác so với năm 2019, khi các nhà chức trách nói về việc khuyến khích sản xuất không chỉ thịt lợn mà cả thịt gia cầm và thịt bò để bình ổn giá cả.

Các nhà đầu tư cổ phiếu cũng lao vào cuộc chơi, khiến giá cổ phiếu các nhà sản xuất lợn hơi lớn như New Hope tăng vọt 174% trong năm 2019. Nhưng sau khi tăng thêm 16% vào năm ngoái, cổ phiếu đã giảm 45% từ đầu năm nay.

Bai Xubo, bộ phận quan hệ nhà đầu tư của New Hope cho biết: "Giá thịt lợn giảm ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận doanh nghiệp. Nguồn cung thịt lợn dự kiến vẫn sẽ thặng dư, với lượng thịt đông lạnh nhập khẩu tăng cao và tồn đọng tại các cảng khi nhu cầu tiêu dùng vẫn còn yếu".

Bai vẫn tự tin vào nền tảng kinh doanh cốt lõi của công ty và cho biết lợi thế cạnh tranh đến từ nỗ lực nâng cao hiệu quả. New Hopew cũng có thể sử dụng hợp đồng tương lại thịt lợn và phát triển mảng giết mổ - chế biến để phòng ngừa những biến động giá.

Flora Chang của S&P cho biết, thông thường mất từ 9 – 10 tháng để nuôi một con lợn nái từ khi mang thai đến khi xuất bán. Đó là khoảng thời gian còn lại cho những người chăn nuôi nhỏ hơn tham gia vào thị trường khi giá lợn tăng.

Trên thực tế, rào cản gia nhập ngành chăn nuôi lợn gần như không tồn tại ở Trung Quốc hiện nay đã tạo ra sự biến động giá từ 10 – 20 NDT vài năm một lần khi nông dân cố gắng chấp nhận với những thay đổi về giá.

"Hiện nay với dịch tả lợn châu Phi và các tiêu chuẩn môi trường ngày càng cao, các rào cản gia nhập trở nên cao hơn".

Các nhà phân tích kỳ vọng thị phần của 5 nhà sản xuất hàng đầu có thể sẽ tăng lên 15%, so với 10,5% vào tháng 6. Tại Mỹ, 5 nhà sản xuất hàng đầu nắm 30% thị phần.

Đông A