Đội tuyển Việt Nam từng rất mạnh trong hệ thống phòng ngự từ cấp độ U-23 như hồi đá vòng chung kết châu Á 2018 tại Thường Châu, cho đến đội tuyển quốc gia tại Asian Cup 2019 hay các giải nhỏ hơn như SEA Games và AFF Cup. Ngay ở vòng loại thứ hai World Cup 2022, các học trò HLV Park Hang-seo đá tám trận chỉ để thua sáu bàn, chứng tỏ hàng thủ rất mạnh.

Thầy Park đang tính đến một phương án mới thay vì chỉ chú trọng phòng ngự chặt để không thua. Ảnh: HẢI THỊNH

Tuy nhiên, sau hai trận ra quân ở vòng loại cuối cùng, điểm yếu phòng ngự của tuyển Việt Nam dần lộ, không chỉ do các đối thủ quá mạnh. Bởi ai cũng thấy những trụ cột cũ sau hơn ba năm gần như đóng đinh trong đội hình của thầy Park đã dần cho thấy sự bão hòa khi chạm giới hạn, sức khỏe và phong độ giảm đi. Ngược lại, đối phương không quá khó để nhìn ra lối chơi đã được họ nghiên cứu kỹ.

Gần bốn năm qua, dường như HLV Park Hang-seo không thay đổi cấu trúc phòng ngự lẫn nhân sự nhưng tiếc là người cũ ngày càng hao hụt vì chấn thương. Lần lượt Văn Hậu phải lên bàn mổ, đến Đình Trọng, Bùi Tiến Dũng và Thành Chung tái đi tái lại vết đau, chưa tính Duy Mạnh nghỉ trận gặp Úc do thẻ phạt. Gần hết hàng thủ vỡ toang trong lúc thầy Park cứ trông chờ sự hồi phục của học trò cùng đội ngũ y tế.

Đội tuyển Việt Nam sau 180 phút đá vòng loại cuối cúp thế giới chỉ tạm an tâm biên phải của lão tướng Trọng Hoàng, còn biên trái thì hai trận lần lượt sử dụng hai cầu thủ HA Gia Lai là Văn Thanh và Hồng Duy.

Rất may, trong bức tranh phòng thủ đang cố gồng lên, thầy Park mới le lói tân binh Thanh Bình bất đắc dĩ đóng thế ở nửa cuối hiệp 2 trận thua Úc và hậu vệ Hồ Tấn Tài ngồi mòn ghế dự bị cuối cùng mới có cơ hội ra sân trận gặp Úc.

Từ đó cũng nảy sinh ra một ý tưởng dù không mới cho thầy Park khi chuyển đổi trạng thái đá phòng ngự chủ động từ 5-3-2 sang sơ đồ 4-4-2 tấn công nhiều hơn và cũng rất sáng nước sau khi bị Úc dẫn bàn.

Có thể ông thầy người Hàn sẽ tính toán kỹ lưỡng hơn về cách vận hành chiến thuật mới và con người mới cho hai trận làm khách Trung Quốc, Oman khi phải nghĩ đến cơ hội ghi bàn để chiến thắng. Điều đấy được ủng hộ bởi nét mới hơn là cứ mãi gánh nặng tư tưởng thủ chặt để không thua.

Thầy Park từng rất tự hào về các học trò dù nhỏ nhắn nhưng có lối đá thông minh, kỹ thuật khéo léo và di chuyển nhanh nhẹn thì đây là thời cơ thích hợp cho đội tuyển rèn giũa nhiều hơn các miếng tấn công đối thủ Trung Quốc, Oman.

Thậm chí, ông Park còn có thể mạnh dạn hơn điều chỉnh thế công từ hàng tiền vệ, với sự mạnh mẽ của các gương mặt mới ngoài Tuấn Anh vốn chưa có trạng thái tốt do ảnh hưởng chấn thương hoặc Phan Văn Đức hay Tiến Linh đang khó khăn trong khâu ghi bàn.

Hy vọng HLV Park Hang-seo sẽ tìm ra nhiều phương án chơi linh hoạt hơn, giúp đội tuyển Việt Nam không chỉ hạn chế tối đa bàn thua mà còn biết cách sút thủng lưới đối phương.•