Hội Sân khấu TP.HCM chuẩn bị bàn thờ ngày giỗ tổ tại trụ sở hội. Nghệ sĩ Quyền Linh trên đường đi cứu trợ ghé hội thắp nhang tổ. Trong ảnh từ trái sang, ông Trần Ngọc Giàu - chủ tịch hội và nghệ sĩ Quyền Linh - Ảnh: Q.L

Giới nghệ sĩ rất trọng tổ nghiệp. Nếu đạt được những thành công trong nghề họ vui vẻ nghĩ rằng mình được tổ thương, tổ đãi.

Bữa nào diễn mà trục trặc, thất bại, họ tự kiểm lại xem có có làm điều gì để tổ quở, tổ phạt. Vì vậy giỗ tổ hàng năm với họ là những ngày cực kỳ đặc biệt.

Không chỉ nghệ sĩ hát bội, cải lương, kịch nói mà nghệ sĩ lĩnh vực ca nhạc, phim ảnh, các nhà sản xuất… đều thành kính tổ chức cúng tổ vào 12 -8 âm lịch hàng năm.

NSND Lệ Thủy bên bàn cúng tổ ấm áp tại nhà - Ảnh: Đ.T

Ngày 12-8 âm lịch là ngày cúng chính, nhưng trong ba ngày 11, 12 và 13-8 âm lịch, các nghệ sĩ tùy hoàn cảnh đều có thể cúng 1 trong 3 ngày. Có nghệ sĩ chu đáo cúng tổ cả 3 ngày liên tiếp.

Không chỉ thực hiện nghi thức giỗ tổ trang trọng, các nhà hát, sân khấu thường tổ chức bày tiệc để anh em nghệ sĩ có thể gặp nhau giao lưu, tay bắt mặt mừng trò chuyện đời, chuyện nghề của một năm qua.

Do ảnh hưởng đại dịch nên năm nay hầu hết tất cả các nghệ sĩ đều thực hiện cúng tổ tại nhà. Có thể nói đây là mùa giỗ tổ kỳ lạ nhất trong lịch sử biểu diễn của giới nghệ thuật.

NSND Hồng Vân chuẩn bị từ rất sớm bàn thờ cúng tổ - Ảnh: H.V

Bên cạnh những lời khấn cầu mong tổ độ trì cho sự nghiệp hanh thông, thăng hoa trong nghệ thuật; rất nhiều nghệ sĩ cầu mong nhà nhà người người bình an, đất nước và thế giới mau chóng thoát khỏi dịch bệnh, ngành giải trí hoạt động trở lại để phục vụ khán giả. Và cầu mong không có mùa giỗ tổ… lần thứ 2 như thế!

Có những nghệ sĩ cố gắng để có một bàn giỗ tổ đầy đủ, chỉn chu. Như nghệ sĩ Lệ Thủy, Hồng Vân… tự tay làm bánh trung thu dâng tổ. Các nghệ sĩ Trịnh Kim Chi, Ái Như… cũng cố gắng đặt mua mọi thứ từ rất sớm để có đầy đủ heo gà, trái cây, hoa tươi cúng tổ.

NSƯT Trịnh Kim Chi bên bàn thờ tổ tại nhà - Ảnh: T.K.C.

Trịnh Kim Chi cho biết chị phải chuẩn bị mất mấy ngày, tìm kiếm chỗ đặt gà, đặt bánh, chè rồi phải chạy đi lấy hàng. Đêm trước ngày cúng tổ, chị thức tới 1, 2h sáng để trang hoàng bàn thờ tổ.

Có những nghệ sĩ như soạn giả Hoàng Song Việt, diễn viên Lệ Trinh… lần đầu thực hiện cúng giỗ tổ tại nhà nên bày tỏ sự lúng túng. Lệ Trinh thành tâm chia sẻ: "Lần đầu bỡ ngỡ vụng về cầu mong tổ thương, soi sáng con đường nghệ thuật cho con".

Nghệ sĩ Ái Như mặc áo dài, sửa soạn tươm tất trước mâm cúng tổ - Ảnh: A.N

Có những nghệ sĩ đặt bàn thờ tổ trong nhà riêng mấy chục năm làm nghề, nhưng có những nghệ sĩ, đặc biệt nghệ sĩ trẻ không có.

Nghệ sĩ Hữu Châu khuyên không cần khánh tổ to lớn, tổ thấu hiểu lòng mình, hoàn cảnh lúc này nên có gì lúc này thì dâng tổ, một ly nước lọc ở một cái bàn sạch sẽ cũng được. Quan trọng là cái tâm của mình hướng về tổ.

Nghệ sĩ trẻ Hoàng Vân Anh dâng cúng đơn sơ nhưng trang trọng tại nhà - Ảnh: H.V.

Và vì thế, hôm nay tràn ngập trên facebook hình ảnh những bàn cúng tổ có thể đầy đủ, có thể đơn sơ nhưng đọng trong đó tấm lòng hướng về tổ nghiệp, mong đủ duyên theo suốt con đường nghệ thuật.

Giỗ tổ lặng lẽ của sân khấu

TTO - Ngày 12-8 âm lịch hằng năm lâu nay được xem là ngày giỗ tổ ngành sân khấu. Ngày này cũng đã được nhà nước công nhận là Ngày sân khấu Việt Nam.