VKSND Tối cao vừa có văn bản về việc xác định thời hạn chấp hành hình phạt tù nhưng cho hưởng án treo.
Theo đó, thông qua công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử hình sự, VKSND Tối cao thấy việc trừ thời gian tạm giữ, tạm giam vào mức hình phạt tù đối với người phạm tội được áp dụng hình phạt tù nhưng cho hưởng án treo còn có quan điểm chưa thống nhất trong quá trình áp dụng.
Ngày 3-12-2020, VKSND Tối cao ban hành Công văn số 5487 về việc phát hành tài liệu giải đáp những khó khăn, vướng mắc trong công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử các vụ án hình sự.
Trong đó, tại mục 27 phần I có nêu: “Khoản 1 Điều 38 BLHS quy định thời gian tạm giữ, tạm giam được trừ vào thời hạn chấp hành hình phạt tù. Do đó, việc tòa án không trừ thời hạn đã bị tạm giữ, tạm giam vào thời hạn chấp hành hình phạt tù khi cho bị cáo hưởng án treo là vi phạm nghiêm trọng trong việc áp dụng BLHS và VKS phải kháng nghị”.
Ngày 6-5-2021, TAND Tối cao ban hành Công văn số 58 hướng dẫn về việc xác định thời hạn chấp hành hình phạt tù nhưng cho hưởng án treo nêu: "Thời gian tạm giữ, tạm giam không được trừ vào thời hạn chấp hành hình phạt tù đối với người phạm tội bị áp dụng hình phạt tù nhưng cho hưởng án treo".
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo VKSND Tối cao, Vụ 7 đã ban hành văn bản lấy ý kiến của các đơn vị có liên quan. Sau khi xem xét, tổng hợp ý kiến của các đơn vị và báo cáo, lãnh đạo VKSND Tối cao có ý kiến như sau:
Khoản 1 Điều 38 BLHS quy định: "Thời gian tạm giữ, tạm giam được trừ vào thời hạn chấp hành hình phạt tù". Như vậy, trường hợp bị cáo phải chấp hành hình phạt tù thì được trừ thời hạn đã bị tạm giữ, tạm giam. Trường hợp bị cáo không phải chấp hành hình phạt tù thì không thể trừ thời hạn tạm giữ, tạm giam (trừ trường hợp cải tạo không giam giữ).
Án treo là biện pháp miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện nên không thể lấy mức hình phạt tù trừ đi thời gian đã bị tạm giữ, tạm giam. Đối với người được hưởng án treo, họ phải chấp hành thời gian thử thách chứ không phải thời hạn chấp hành hình phạt tù.
Điều 4 Nghị quyết số 02/2018 của Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao hướng dẫn áp dụng Điều 65 BLHS về án treo quy định: "Khi cho người phạm tội hưởng án treo, tòa án phải ấn định thời gian thử thách bằng hai lần mức hình phạt tù, nhưng không được dưới 1 năm và không được quá 5 năm". Như vậy, thời gian thử thách được ấn định dựa trên mức hình phạt tù, chứ không phải thời hạn chấp hành hình phạt tù.
Công văn số 5487 ngày 3-12-2020, VKSND Tối cao hướng dẫn chưa thống nhất giữa "thời hạn chấp hành hình phạt tù" với "mức hình phạt tù" dẫn đến việc giải đáp khó khăn, vướng mắc chưa phù hợp.
Để đảm bảo thực hiện thống nhất, đầy đủ các quy định của BLHS, VKSND Tối cao yêu cầu các đơn vị trong ngành thực hiện đúng khoản 1 Điều 65 BLHS và Điều 4 Nghị quyết số 02/2018 của Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao. Cụ thể, thời gian tạm giữ, tạm giam không được trừ vào mức hình phạt tù để ấn định thời gian thử thách đối với người phạm tội bị áp dụng hình phạt tù nhưng cho hưởng án treo.
