Tờ The Wall Street Journal (WSJ) dẫn lời các quan chức Mỹ tiết lộ một đơn vị đặc nhiệm và một đội lính thủy đánh bộ của Mỹ đang bí mật hoạt động tại Đài Loan để huấn luyện các lực lượng quân sự ở đây.
Đây được coi là một phần trong nỗ lực của Mỹ nhằm củng cố năng lực phòng thủ của hòn đảo trước nguy cơ bị Trung Quốc tấn công.
Đặc nhiệm, lính thủy đánh bộ Mỹ bí mật huấn luyện cho Đài Loan đối phó TQ? Ảnh: WSJ
Mỹ triển khai lực lượng đặc biệt đến Đài Loan?
Theo các quan chức, khoảng 20 thành viên thuộc lực lượng hỗ trợ và lực lượng đặc nhiệm của Mỹ đang tiến hành huấn luyện cho các tiểu đơn vị của lực lượng mặt đất Đài Loan.
Trong khi đó, thủy quân lục chiến Mỹ đang làm việc với các lực lượng hàng hải tại hòn đảo về hoạt động huấn luyện trên các thuyền nhỏ.
Đáng chú ý, các lực lượng của Mỹ đã hoạt động ở Đài Loan trong ít nhất một năm qua, các quan chức tiết lộ.
Theo WSJ, việc triển khai các chiến dịch đặc biệt trên của Mỹ là một dấu hiệu cho thấy sự lo ngại của Lầu Năm Góc về năng lực chiến thuật của Đài Loan trước kế hoạch xây dựng quân sự dài hơi của Bắc Kinh và các động thái đe dọa gần đây nhằm vào hòn đảo.
Các quan chức Đài Loan và Mỹ đã báo động về việc chỉ trong vòng bốn ngày, gần 150 máy bay Trung Quốc đã bay vào vùng nhận diện phòng không (ADIZ) của Đài Loan, gồm cả máy bay chiến đấu J-16, máy bay ném bom H-6 và máy bay săn ngầm Y-8.
Người đứng đầu Cơ quan Phòng vệ Đài Loan – ông Khâu Quốc Chính – hôm 6-10 cảnh báo rằng Trung Quốc có thể phát động một cuộc "tấn công tổng lực" vào Đài Loan với tổn thất tối thiểu vào năm 2025.
Các quan chức Nhà Trắng và Lầu Năm Góc từ chối bình luận về việc triển khai lực lượng đến Đài Loan. Đài Loan cũng chưa đưa ra bình luận.
Các quan chức Mỹ cho biết việc triển khai là luân phiên, có nghĩa là các thành viên thuộc các đơn vị của Mỹ sẽ phục vụ theo một lịch trình thay đổi.
Theo các phương tiện truyền thông châu Á hồi năm 2020, khả năng Mỹ triển khai thủy quân lục chiến ở Đài Loan chưa bao giờ được các quan chức nước này xác nhận. Sự hiện diện của các lực lượng đặc nhiệm của Mỹ cũng chưa được báo cáo trước đây.
Nỗ lực giúp củng cố năng lực phòng thủ của Đài Loan
Theo WSJ, việc triển khai đơn vị đặc nhiệm và lực lượng thủy quân lục chiến là một nỗ lực nhỏ nhưng mang tính biểu tượng của Mỹ nhằm tăng cường sự tự tin của Đài Bắc trong việc xây dựng hệ thống phòng thủ để đối phó nguy cơ xâm lược tiềm tàng từ Trung Quốc.
Các quan chức Mỹ hiện tại và trước đây cũng như các chuyên gia quân sự tin rằng việc thắt chặt mối quan hệ giữa các đơn vị quân đội Mỹ và Đài Loan sẽ tốt hơn so với việc chỉ bán thiết bị quân sự cho hòn đảo.
Nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn. Ảnh: AFP
Mỹ đã bán cho Đài Loan hàng tỉ USD khí tài quân sự trong những năm gần đây, song các quan chức hiện tại và trước đây tin rằng Đài Loan phải bắt đầu đầu tư vào năng lực phòng vệ của mình một cách mạnh mẽ và sáng suốt hơn.
“Đài Loan đã bỏ bê năng lực phòng vệ của mình một cách tồi tệ trong 15 năm đầu tiên của thế kỷ này, mua quá nhiều thiết bị đắt tiền vốn sẽ bị phá hủy trong những giờ đầu tiên trong một cuộc xung đột và mua quá ít các hệ thống rẻ hơn nhưng có khả năng gây sát thương - tên lửa chống hạm, mìn thông minh, lực lượng dự bị và hỗ trợ được đào tạo bài bản — vốn có thể gây khó khăn cho các kế hoạch chiến tranh của Bắc Kinh” - Matt Pottinger, cựu Phó Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Matt Pottinger, cho hay.
Ông Pottinger cho biết không biết về bất kỳ hoạt động triển khai quân đội nào của Mỹ tới Đài Loan.
Hồi tháng 5, trong một phiên điều trần trước Ủy ban quân vụ Thượng viện Mỹ, ông Christopher Maier - người sau này trở thành trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng phụ trách các hoạt động đặc biệt – xác nhận rằng Mỹ nên xem xét mạnh mẽ việc triển khai lực lượng đặc nhiệm đến giúp Đài Loan tăng cường năng lực của mình.
Ông Maier nói với các thượng nghị sĩ Mỹ rằng các đơn vị đặc nhiệm của Mỹ có thể chỉ cho các lực lượng ở Đài Loan cách phòng thủ trước một cuộc đổ bộ hoặc huấn luyện cho hàng chục hoạt động khác cần thiết để bảo vệ hòn đảo.
Theo các quan chức Mỹ, bên cạnh được xếp vào diện tuyệt mật, một số khía cạnh liên quan việc triển khai của Mỹ cũng được coi là nhạy cảm về mặt chính trị do mối quan hệ căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc.
WSJ dẫn lời phát ngôn viên của Lầu Năm Góc – ông John Supple – cảnh báo: “Tôi xin lưu ý rằng Trung Quốc đang tăng cường các nỗ lực để đe dọa và gây sức ép với Đài Loan, gồm cả việc gia tăng các hoạt động quân sự ở khu vực lân cận Đài Loan, mà chúng tôi tin rằng đang gây mất ổn định và tăng nguy cơ tính toán sai lầm”.
Ông Biden tiếp nối người tiền nhiệm về chính sách Đài Loan?
Theo WSJ, chính quyền Tổng thống Donald Trump đã nới lỏng các quy tắc hạn chế việc liên lạc của các quan chức Mỹ với Đài Loan, động thái được phía Đài Loan hoan nghênh.
Tiếp nối người tiền nhiệm, chính quyền Tổng thống Joe Biden hồi tháng 4 đã cử một phái đoàn đến Đài Bắc.
(Từ trái qua): Tổng thống Mỹ Joe Biden, nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ảnh: SLATE/GETTY IMAGES
Trước khi rời nhiệm sở, chính quyền ông Trump đã giải mật báo cáo có tiêu đề “Khung chiến lược của Mỹ cho khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương”, tài liệu dài 10 trang phác thảo các mục tiêu chung cho khu vực.
Một phần trong tài liệu này liên quan Đài Loan nêu rõ Trung Quốc sẽ thực hiện "các bước đi ngày càng quyết đoán để thúc đẩy thống nhất Đài Loan".
Tài liệu đề xuất Mỹ "cho phép Đài Loan phát triển một chiến lược và khả năng phòng thủ bất đối xứng hiệu quả sẽ giúp đảm bảo an ninh, không bị ép buộc, khả năng phục hồi và khả năng để can dự với Trung Quốc theo các điều khoản của riêng mình".
Chiến lược này cũng kêu gọi sự hiện diện quân sự “đáng tin cậy trong chiến đấu” của Mỹ nhằm ngăn chặn sự chi phối của Trung Quốc ở khu vực, trong đó có Đài Loan.
Hiện tài liệu trên vẫn chưa được thay thế bằng tài liệu mới dưới thời chính quyền ông Biden, cũng như chưa được triển khai về mặt kỹ thuật.
Các quan chức thuộc chính quyền ông Biden thừa nhận rằng có những lĩnh vực mang tính liên tục giữa hai chính quyền về các chính sách đối với Trung Quốc.
