Kiểm tra giấy chứng nhận tiêm vắc xin và xét nghiệm COVID-19 trên quốc lộ 1K, đoạn giáp ranh TP.HCM và tỉnh Bình Dương - Ảnh: QUANG ĐỊNH
Làng quê nơi tôi sinh ra hiện nay có khoảng 6.000 người thì khoảng chừng 2.000 người quanh năm đi làm ăn nơi khác. Nơi họ đến đông nhất là TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai.
Khi dịch bùng phát, họ trở về quê nhà theo ba cách: một là nhanh chóng lên những chuyến xe đò (xe khách) cuối cùng hồi tháng 6-2021; hai là bất đắc dĩ đi xe máy; ba là thuê xe cá nhân 7 chỗ được phép di chuyển (với giá từ 3 - 6 triệu đồng một người) hồi cuối tháng 7, đầu tháng 8 để về, được cách ly 21 ngày, sau đó đoàn tụ gia đình.
Những người về nhà lúc đó có thể gọi là tạm yên bên gia đình. Một ngày đầu tháng 10-2021, cậu ruột tôi gọi điện nói rằng đang đi gặt lúa thuê cho nông dân ở tận tỉnh Ninh Bình. Sau những ngày ngắn ngủi tạm yên ở quê đã đến những ngày âu lo vì việc làm, tiền bạc eo hẹp. TP.HCM đã dần mở cửa nhưng chưa thể đi được.
Người quê tôi lại mong ngóng ngày vô miền Nam làm việc. Bốn tháng qua, nhiều người trở về đã thất nghiệp trên ruộng đồng quê mình. Đi làm ăn xa, nhiều nhà đã bán hết ruộng đất, giờ về không còn đất canh tác.
Một số gia đình giữ lại ruộng đất thì mùa về máy móc cũng làm hết. Người nông dân ngồi chơi, hút thuốc lào, uống nước chè (trà) ưu tư về kinh tế gia đình.
Phần lớn nguồn thu của không ít gia đình quê phụ thuộc vào người di cư, kiếm sống ở thành thị, ở các khu công nghiệp xa quê. Nếu không đi làm ăn xa nơi phố thị, không gì đảm bảo đời sống gia đình!
Bây giờ co cụm với nhau vì đại dịch, có niềm vui gia đình sum họp nhưng đủ thứ lo lắng về cơm áo, tiền sinh hoạt, học hành của con cái và mối lo tuổi già đau yếu. Giờ muốn trở lại nhưng làm sao quay lại Sài Gòn đây?
Làng quê tôi tại Nghệ An, không bị ảnh hưởng quá nhiều bởi dịch. Nhưng người về phải cách ly mấy tuần tại cơ sở y tế và thêm 14 ngày theo dõi ở nhà. Giờ muốn đi làm lại tại các tỉnh miền Nam mà chưa chích vắc xin biết làm sao đi!
Phải làm sao trở lại làm việc là một câu hỏi với rất nhiều người dân vào lúc này. Các phương tiện giao thông còn hạn chế, tàu xe chưa sẵn sàng, trong khi tại các khu công nghiệp, nhiều công việc dành cho lao động phổ thông thì đang "khát" nhân công.
Người ở quê cần việc làm, thành phố cần khôi phục các hoạt động sản xuất, kinh doanh. Thành phố mở cửa để khôi phục kinh tế, mở ra công ăn việc làm, ngay lúc này cần có chính sách tốt để người dân ở lại, quay trở lại làm việc.
Với người từ quê muốn quay lại hoặc mới đến tìm công việc, điều đầu tiên họ cần là vắc xin. Các chủ cơ sở kinh doanh, các đơn vị sử dụng lao động cần phối hợp các khu phố, xóm trọ và cơ quan chức năng để tổ chức chích cho các đối tượng lao động được phép quay trở lại làm việc.
Tốt hơn nữa, người đứng đầu cơ sở kinh doanh, sản xuất có thể tận dụng người lao động cũ mà hiện nay về quê tránh dịch, hỗ trợ đưa họ quay trở lại, chỉ sau 14 ngày chích mũi 1 thì họ có đủ điều kiện làm việc.
Từ 4 đến 6 tuần là lao động quay lại có "thẻ xanh COVID". Khi đó sẽ thuận tiện cho cả ba bên là chính quyền, doanh nghiệp và người lao động.
TP.HCM: Hàng trăm người tự ý về quê được khuyên quay lại nơi tạm trú, lên danh sách hỗ trợ TTO - Hàng trăm người dân đi xe máy tự ý về quê được chính quyền địa phương cử cán bộ hướng dẫn quay lại nơi tạm trú. Sau đó sẽ lên danh sách ai khó khăn thì hỗ trợ để bà con yên tâm ở lại TP.HCM chung tay chống dịch COVID-19.