Nhân viên Trạm y tế xã Nhơn Đức (huyện Nhà Bè, TP.HCM) chăm sóc người lớn tuổi tại nhà - Ảnh: TỰ TRUNG

Trong đó có chuyện tăng biên chế, tăng đãi ngộ và tạo cơ hội học tập và tăng thu nhập cho y bác sĩ tuyến cơ sở. Sau đây là ý kiến chuyên gia và "người trong cuộc" tại TP.HCM về vấn đề này.

* Bác sĩ Lê Bá Kông (Trạm y tế phường Bình Chiểu, TP Thủ Đức): Không đáp ứng yêu cầu truy vết, thăm khám

Đợt dịch vừa qua cho thấy tầm quan trọng đồng thời bộc lộ nhiều điểm yếu trong nhân lực, tài chính và chuyên môn của y tế cơ sở. Phường Bình Chiểu có 80.000 dân, nhưng trạm y tế chỉ có 8 biên chế và 2 nhân viên hợp đồng. 

Đầu tháng 7-2021, khi cao điểm dịch bùng phát, có ngày trạm phải tiếp nhận hơn 100 ca bệnh; nhân lực của trạm không còn đáp ứng được yêu cầu truy vết, thăm khám cho người dân.

Thời gian tới khi lực lượng chi viện rút đi, nếu không nhận được sự hỗ trợ, chi viện nhân lực, trang thiết bị kịp thời, chúng tôi sẽ rất khó khăn, nên cần bổ sung nhân lực. Tuy nhiên, thực tế việc thu hút được nhân lực cho tuyến y tế cơ sở gặp rất nhiều khó khăn. 

Sinh viên mới ra trường thường không chọn về tuyến y tế cơ sở, bởi nếu công tác vài năm trong bệnh viện, giá trị của nhân viên y tế khác hoàn toàn khi làm tại tuyến cơ sở; kiến thức, thu nhập, trình độ chuyên môn đều tốt hơn. 

Tôi đề nghị ngành y tế quan tâm cụ thể đến y tế cơ sở như có chính sách đào tạo, nâng cao chế độ lương, phụ cấp...

* Bác sĩ Lê Trường Giang (chủ tịch Hội Y tế công cộng TP.HCM): Điều chỉnh biên chế theo quy mô dân số

Niềm tin của người bệnh với trạm y tế còn thấp bởi thiếu cán bộ y tế cả về số lượng và chất lượng. Quy định biên chế trạm y tế có từ 5 - 10 người chỉ phù hợp với phường xã khoảng 10.000 - 20.000 dân, trong khi nhiều phường ở TP.HCM có hơn 100.000 dân. Tôi kiến nghị tăng định biên cho trạm y tế phường xã theo quy mô và mật độ dân số, theo hướng từ 2.000 - 4.000 dân/1 biên chế.

Đồng thời thay đổi cơ cấu cán bộ, đảm bảo trạm y tế phải có bác sĩ y học dự phòng, cử nhân y tế công cộng, dược tá, điều dưỡng, cán bộ phụ trách công nghệ thông tin và số liệu. Ở nơi có nhiều biên chế hơn sẽ có thêm bác sĩ gia đình... Cần có cơ chế, chính sách tăng thu nhập cho y bác sĩ cơ sở. 

Quan trọng hơn, cần tạo điều kiện về thời gian, hỗ trợ phí đào tạo và có chỉ tiêu đào tạo nâng cao trình độ, năng lực cho cán bộ trạm y tế giúp họ thăng tiến nghề nghiệp và nâng cao chất lượng hoạt động trạm y tế.

Về hoạt động khám chữa bệnh, trạm y tế cần có đủ thuốc, nhất là thuốc cho người mắc bệnh mãn tính, với nguyên tắc trạm y tế phải có đủ thuốc tốt như ở bệnh viện hạng cao nhất. Cùng với đó mở ra chính sách chăm sóc người bệnh tại nhà, trước tiên là người mắc bệnh mãn tính, người cao tuổi, người khó khăn trong việc đi lại...

Cần khuyến khích xã hội hóa các hoạt động của hệ thống y tế dự phòng từ trạm y tế, trung tâm y tế và trung tâm kiểm soát bệnh tật. Ngoài việc cho khám sức khỏe, khám chữa bệnh ngoài giờ, tiêm ngừa còn có chăm sóc tại nhà, cung ứng các dịch vụ hỗ trợ về y tế, phòng ngừa dịch bệnh... để nhân sự y tế cơ sở vừa làm tốt nhiệm vụ vừa cải thiện thu nhập. 

Hy vọng với những cơ chế, chính sách như trên, 5 - 10 năm tới chúng ta nhìn thấy có nhiều bác sĩ chuyên khoa dự phòng, quản lý y tế, thạc sĩ, tiến sĩ đang công tác tại trạm y tế.

Lực lượng chi viện rút đi, y tế TP.HCM chuẩn bị ra sao để trị COVID-19?

TTO - Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn, chậm nhất ngày 15-10 lực lượng chi viện cho TP.HCM chống dịch sẽ rút. Câu hỏi là TP.HCM sẽ làm gì để khỏa lấp "khoảng trống" về nhân sự.