Thổ Nhĩ Kỳ đang xem xét khả năng mở rộng phi đội F-16 và nâng cấp máy bay quân sự F-16 hiện có như một giải pháp thay thế do không mua được tiêm kích tàng hình F-35 từ Mỹ, ông Ibrahim Kalyn - phát ngôn viên của tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cho biết.
Thổ Nhĩ Kỳ tính nâng cấp phi đội F-16 đã cũ để thay thế F-35
“Lựa chọn đầu tiên của chúng tôi là mua tiêm kích F-35 và đó là quyền của chúng tôi. Nếu cuộc khủng hoảng với Mỹ được giải quyết, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tham gia trở lại chương trình và chúng tôi sẽ nhận những chiếc F-35 của mình. Việc mở rộng phi đội F-16 hiện tại cũng như hiện đại hóa phi đội này có thể được coi là một giải pháp thay thế. Tùy thuộc vào các điều kiện, quyết định cuối cùng sẽ được đưa ra dựa trên nhu cầu của chúng tôi” – ông Kalyn trả lời phỏng vấn tờ Milliyet hôm 12-10.
Tiêm kích F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: The EurAsian Times
Ông Kalyn nói thêm việc Thổ Nhĩ Kỳ bị loại khỏi chương trình F-35 là hoàn toàn bất hợp pháp và không công bằng. Ông Kalyn nhấn mạnh Thổ Nhĩ Kỳ đã thanh toán cho Mỹ 1,4 tỉ USD để tham gia chương trình.
Hôm 30-9, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho biết nước này tính đòi bồi thường khi bị Mỹ loại khỏi chương trình phát triển F-35.
Hồi tháng 4, có thông tin Mỹ đã gửi một thông báo chính thức cho Thổ Nhĩ Kỳ về việc nước này bị loại khỏi chương trình sản xuất máy bay F-35 do Ankara mua hệ thống phòng không S-400 của Nga. Bảy đối tác còn lại tham gia dự án F-35 là Anh, Ý, Hà Lan, Úc, Đan Mạch, Canada và NaUy.
Trước đó, trang tin The EurAsian Times đưa tin Thổ Nhĩ Kỳ đề nghị mua 40 máy bay chiến đấu F-16 của Mỹ cùng với 80 bộ dụng cụ nâng cấp cho máy bay F-16 hiện tại.
Thỏa thuận đòi hỏi có sự phê duyệt của cả Bộ Ngoại giao Mỹ lẫn Quốc hội Mỹ.
Mối quan hệ đối tác kéo dài thập niên qua giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ đã trải qua nhiều thăng trầm trong vài năm trở lại đây, liên quan tới các vấn đề như sự bất đồng về chính sách Syria, quan hệ thân thiết giữa Thổ Nhĩ Kỳ với Nga, hồ sơ tự do và nhân quyền của Thổ Nhĩ Kỳ.
Đề nghị mua máy bay F-16 mới của Thổ Nhĩ Kỳ có rất khó để được Quốc hội Mỹ chấp nhận do mối quan hệ căng thẳng giữa hai nước sau khủng hoảng S-400.
Quốc hội Mỹ có sự ủng hộ của lưỡng đảng để thúc đẩy chính quyền Tổng thống Joe Biden tiếp tục gây sức ép lên Thổ Nhĩ Kỳ xoay quanh thương vụ S-400 cũng như hồ sơ nhân quyền tồi tệ của nước này. Mặc khác, Thổ Nhĩ Kỳ hy vọng quan hệ được cải thiện dưới thời Tổng thống Biden, theo hãng tin Reuters.
Tại sao Thổ Nhĩ Kỳ cần máy bay mới?
Như The EurAsia Times đưa tin trước đó, Thổ Nhĩ Kỳ đang tìm kiếm máy bay chiến đấu hiện đại để thay thế phi đội F-16 đã cũ. Một lý do khác là các đối thủ của Thổ Nhĩ Kỳ đang tăng cường khả năng trên không một cách nhanh chóng.
Mỹ hiện nâng cấp hầu hết tiêm kích F-16 của Hy Lạp thành cấu hình Viper, điều sẽ khiến chúng trở thành những chiếc F-16 tiên tiến nhất châu Âu.
Tiêm kích F-16 Viper. Ảnh: Lockheed Martin
Thêm vào đó, Hy Lạp đã đặt hàng một phi đội Rafale thế hệ 4.5 do Pháp chế tạo. Ai Cập cũng mua tiêm kích Rafale và được cho đã bắt đầu nhận tiêm kích Su-35 thế hệ 4.5 từ Nga.
Tạp chí Forbes gần đây dẫn thông tin từ nhóm nghiên cứu độc lập BlueMelange cho biết Thổ Nhĩ Kỳ hiện có khoảng 236 chiếc F-16, bao gồm các biến thể Block 30, Block 40, Block 50 và Block 50+ với mức độ sẵn sàng chiến đấu giảm dần do tuổi thọ của chúng.
Và khả năng hiện nay là Thổ Nhĩ Kỳ tìm kiếm F-16 Block 70 mới nhất. Biến thể này kết hợp các nâng cấp về khả năng, đáng chú ý nhất là radar quét mảng pha điện tử chủ động (AESA) tiên tiến với cấu trúc điện tử hàng không mới cùng các nâng cấp khác giúp kéo dài tuổi thọ của máy bay hơn 50% so với những chiếc F-16 được sản xuất trước đó, theo tập đoàn Lockheed Martin.
