Viện trưởng VKSND tối cao Lê Minh Trí - Ảnh: QUOCHOI.VN

Theo báo cáo, năm 2021, dịch COVID-19 diễn biến phức tạp đã tác động tiêu cực và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi mặt đời sống xã hội. Mặc dù, tình hình an ninh, chính trị được bảo đảm, nhưng tình hình tội phạm gia tăng.

Ngành Kiểm sát đã thực hành quyền công tố, kiểm sát khởi tố mới 86.032 vụ án, tăng 2,1% so với năm 2020. Trong đó có nhiều vụ án xâm phạm trật tự quản lý kinh tế gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng đã được phát hiện khởi tố. Tội phạm về tham nhũng, chức vụ tăng nhiều nhất (15,2%) chủ yếu xảy ra trong lĩnh vực đầu tư công, quản lý đất đai. 

Một số loại tội phạm phát sinh có liên quan đến công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19, số vụ án xâm phạm trật tự xã hội tăng (6%), tội phạm sử dụng công nghệ cao để lừa đảo, tổ chức đánh bạc và tội phạm về ma túy xảy ra nhiều vụ với quy mô rất lớn.

Các tranh chấp dân sự, kinh doanh, thương mại và khiếu kiện hành chính giảm so với cùng kỳ năm trước, ngành Kiểm sát đã kiểm sát giải quyết 407.985 vụ, việc dân sự, kinh doanh, thương mại (giảm 10,7%), kiểm sát giải quyết 8.127 vụ án hành chính sơ thẩm (giảm 11,6%). Dự báo sắp tới tình hình tội phạm sẽ phức tạp hơn sau COVID 19 do mất việc làm, không có thu nhập và các tranh chấp dân sự, kinh tế sẽ tăng.

Ông Trí cho biết ngành kiểm sát luôn xác định chống oan, sai, chống bỏ lọt tội phạm là nhiệm vụ trọng tâm, quan trọng nhất của Ngành và yêu cầu Kiểm sát viên phải thực hiện nghiêm các quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự ngay từ giai đoạn giải quyết nguồn tin về tội phạm. Đồng thời, ngành Kiểm sát đã chủ động tham gia xây dựng luật, chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành xây dựng 9 thông tư liên tịch, 20 nghị quyết, thông tư hướng dẫn thi hành Bộ luật Hình sự, Bộ luật Tố tụng hình sự và Bộ luật Tố tụng dân sự,…

Trong năm, toàn ngành Kiểm sát đã kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết 144.437 nguồn tin về tội phạm (tăng 2,2%), đã ban hành 105.717 văn bản yêu cầu Cơ quan điều tra kiểm tra, xác minh nguồn tin về tội phạm (tăng 2,5%), trực tiếp kiểm sát việc giải quyết nguồn tin về tội phạm 1.312 cuộc tại Cơ quan điều tra, yêu cầu Cơ quan điều tra khởi tố 857 vụ án (tăng 8,3%), đã ra quyết định hủy 140 quyết định không khởi tố vụ án, quyết định khởi tố vụ án thiếu căn cứ pháp luật. Đồng thời, trực tiếp ra 16 quyết định khởi tố vụ án và yêu cầu Cơ quan điều tra tiến hành điều tra...

Viện kiểm sát thực hành quyền công tố, kiểm sát việc bắt, tạm giữ 76.136 người, Thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra 117.220 vụ/175.617 bị can, tăng 6,1% về số vụ và 8,6% về số bị can, tỉ lệ người bị bắt, tạm giữ sau đó chuyển xử lý hình sự đạt 98,8%, tăng 0,8%; số vụ án VKS truy tố đúng thời hạn đạt tỷ lệ 100%, vượt 10% và số bị can VKS truy tố đúng tội danh đạt tỷ lệ 99,99% vượt 4,99% so với chỉ tiêu. Số bị can phải đình chỉ do không phạm tội chiếm tỉ lệ rất nhỏ so với số đã xử lý (16/175.617 bị can) và giảm 33,3% so với năm 2020.

VKSND cũng tăng cường phối hợp với Bộ Công an, TAND tối cao đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố và đưa ra xét xử nghiêm minh nhiều vụ án tham nhũng, kinh tế lớn, đặc biệt là các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo được dư luận xã hội đồng tình, đánh giá cao.

Bên cạnh đó, Viện trưởng VKSND tối cao cũng đánh giá năm 2021, tuy ngành kiểm sát đã có nhiều nỗ lực, chủ động khắc phục nhiều tồn tại, hạn chế của năm 2020 nhưng vẫn còn một số chỉ tiêu chưa đạt theo Nghị quyết của Quốc hội, như còn một số trường hợp các Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát phải đình chỉ bị can do hành vi không cấu thành tội phạm; tỷ lệ kháng nghị phúc thẩm án hành chính và kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm án dân sự, hành chính chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội.