Cụ thể, các nhà đầu tư đang dần "bớt hứng thú" với các đồng won (Hàn Quốc), baht (Thái Lan), hay yen (Nhật Bản) trong bối cảnh đồng đô la Mỹ đang tăng mạnh về giá trị. Lý do là kỳ vọng của nhà đầu tư tăng cao trước thông tin Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang sẵn sàng tăng lãi suất, có thể sớm nhất vào năm tới.

Trong tuần trước, lợi tức của trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm đạt mức cao nhất kể từ giữa tháng 5. Hơn nữa, một số nhà đầu tư dự đoán lợi tức của loại trái phiếu này sẽ còn tăng nữa trong năm nay, đặc biệt nếu Fed đẩy nhanh quá trình thắt chặt tiền tệ khi đối mặt với lạm phát cao hơn.

Chính kỳ vọng này đã đẩy giá trị của những đồng tiền châu Á rơi xuống. Đáng chú ý, đồng yen của Nhật đã giảm 3% giá trị trong tháng trước, ở mức 114,69 yen đổi 1 đô la Mỹ. Đây là mức thấp nhất trong gần 4 năm qua.

Hai đồng tiền của Hàn Quốc và Thái Lan cũng lao đao trong vài tuần qua và duy trì ở mức vô cùng thấp so với đầu năm. Đồng won giảm 8% tính từ đầu năm đến nay, trong khi đó đồng baht cũng giảm hơn 10%.

Tỷ giá các đồng tiền châu Á so với đồng USD vào ngày 21/10 so với 3 tháng trước đó. Nguồn ảnh: Nikkei Asia.

"Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên là bởi việc tăng lãi suất sớm hơn dự kiến của Mỹ giữa tình hình áp lực lạm phát toàn cầu tăng cao", ông Ken Cheung, Giám đốc chiến lược ngoại hối châu Á tại Ngân hàng Mizuho ở Hồng Kông (Trung Quốc) cho hay.

Sự chững lại trong tăng trưởng kinh tế tại Trung Quốc cũng là một nguyên nhân dẫn đến "rớt giá" đồng loạt nhiều đồng tiền châu Á. Tăng trưởng GDP quý 3 của nước này giảm xuống chỉ còn ở mức 4,9%, trong bối cảnh thị trường bất động sản ảm đạm và việc cắt điện ở các trung tâm công nghiệp. Với những quan ngại về khả năng vỡ nợ của tập đoàn Evergrande, nhiều người lo sợ sẽ có những tác động xấu đối với nền kinh tế toàn cầu.

Đến nay, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã liên tục cắt giảm dự báo kinh tế toàn cầu trong năm 2021. Thêm nữa, "nỗi sợ lạm phát" được coi là một rủi ro có thể làm chậm quá trình phục hồi kinh tế sau dịch.

Động thái của một số nước

Điều này đã hối thúc một số nước bắt đầu can thiệp bằng cách bình thường hóa chính sách tiền tệ để kiểm soát áp lực lạm phát. Trong một bước đi không ngờ, Ngân hàng Trung ương Singapore đã thắt chặt chính sách tiền tệ trong tháng này, lần đầu tiên trong vòng 3 năm trở lại đây. Một số nước trong khu vực như Hàn Quốc và New Zealand cũng thực hiện chính sách tương tự.

Chỉ số giá tiêu dùng cũng leo thang tại nhiều nước khi hoạt động kinh tế bước vào đà quay trở lại. Trong khi các nhà hoạch định chính sách đã cố gắng đưa ra những tín hiệu tích cực với các nhà đầu tư, thì việc giá than, khí đốt tự nhiên và dầu thô tăng mạnh đã càng làm tình hình trở lên tồi tệ.

Giá nhiên liệu leo thang trên toàn cầu. Nguồn ảnh: Nikkei Asia

Tuy nhiên, ảnh hưởng của việc giá năng lượng tăng tại các nước cũng khác nhau. Khi mà các nhà xuất khẩu ròng nhiên liệu gặp khó khăn, thì các nhà nhập khẩu có thể phải chịu mức giá cao hơn do túi tiền của người tiêu dùng bị thắt chặt và áp lực lạm phát gia tăng.

Trước các tác động trên, các nền kinh tế nhập khẩu năng lượng như Hàn Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ đã chứng kiến việc đồng tiền của họ giảm giá trị. Trong tháng này, đồng won giảm xuống mức thấp nhất trong hơn một năm qua, khiến Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc cân nhắc đến việc can thiệp.

Tại Thổ Nhĩ Kỳ, đồng lira đã giảm giá trị so với đồng đô la Mỹ khoảng 10% vào tháng trước, chạm mức thấp nhất đến thời điểm hiện tại. Đồng lira đang bị "đè nặng" áp lực hơn nữa khi Tổng thống Recep Tayyip Erdogan siết chặt kiểm soát hoạt động của Ngân hàng Trung ương nước này. Vào ngày 21/10, Ngân hàng Trung ương Thổ Nhĩ Kỳ đã cắt giảm lãi suất, với mức giảm 200 điểm cơ bản, nhiều hơn dự báo của thị trường, ngay cả khi lạm phát vẫn ở mức cao.

Trong vài tuần qua, đồng Rupee của Ấn Độ đã có những dấu hiệu phục hồi. Tuy nhiên, ông David Rees, chuyên gia kinh tế tại Schroders nhận định, dù Ấn Độ bước vào giai đoạn giá năng lượng tăng tương đối ổn định, song thông tin về dự trữ than đá cạn kiệt có thể khiến nước này phải tăng nhập khẩu, gây thâm hụt tài khoản vãng lai và áp lực lên đồng Rupee.

Tìền Việt - điểm sáng của khu vực

Trong cuộc "hạ giá" đồng loạt của nhiều đồng tiền tại châu Á, tiền Việt lại có xu hướng ổn định trong suốt nhiều tháng qua. Theo dữ liệu từ Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), chỉ số tiền tệ (Currency Index) của Việt Nam kể từ đợt dịch thứ 4 bùng phát, vẫn liên tục ổn định và thậm chí là tăng trong vài tháng trở lại đây.

Tại một số nước như Lào hay Thái Lan, chỉ số tiền tệ lao dốc không phanh trong suốt nhiều tháng. Còn một số các nước khác trong khu vực Đông Nam Á như Myanmar hay Indonesia thì chỉ số tiền tệ có biến động lên xuống rất lớn.

Chỉ số tiền tệ tại một số nước Đông Nam Á và Trung Quốc. Nguồn ảnh: AsianBonds.

Theo dữ liệu cập nhật từ ADB, từ đầu năm đến nay, tỷ giá của đồng Việt Nam so với đô la Mỹ tăng 1,5%, tỷ giá đồng Việt Nam so với yen Nhật đã tăng 10,4% .

Tại buổi họp báo tháng 10/2021, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú cho biết, trong thời gian tới NHNN tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát, duy trì ổn định vĩ mô, thị trường, hỗ trợ phục hồi nhanh kinh tế.

Về diễn biến trong thời gian tới của các đồng tiền châu Á, ông Motoki Maruyama, Trưởng bộ phận kinh doanh ngoại hối và tỷ giá tại châu Mỹ của Tập đoàn tài chính Mitsubishi UFJ cho biết: "Nhìn chung, chúng tôi tin rằng các đồng tiền châu Á có thể vẫn dễ bị tổn thương trong tương lai gần".

"Với việc giá năng lượng tăng và hoạt động kinh doanh phục hồi sau đại dịch, các quốc gia có số dư tài khoản vãng lai ít sẽ gặp bất lợi trong việc điều hướng các xu hướng của kinh tế vĩ mô", ông Motoki Maruyama nói thêm.

Tham khảo Nikkei Asia

Đặng Sơn