Cách không xa sân bay Tempelhof tại Berlin, ông Peter Engelke đang dựng một cổng an ninh mới cho nhà kho của mình. Lý do là vì ông lo ngại những người thiếu thốn sẽ đến ăn cắp đồ của ông. Thứ tài sản quý đang có nguy cơ bị lấy cắp ấy chính là củi.

Hành động của ông Engelke phản ánh nỗi lo ngày càng gia tăng trên khắp châu Âu, khi châu lục này đang chuẩn bị tinh thần cho tình trạng thiếu hụt năng lượng và mất điện trong mùa đông năm nay.

Khoảng 70% hệ thống sưởi ấm của châu Âu đến từ khí đốt tự nhiên và điện. Trước tình hình nguồn cung từ Nga giảm sâu, khoảng 40 triệu người đã dùng gỗ để sưởi ấm. Củi lúc này trở thành một mặt hàng được săn lùng gắt gao.

Giá viên gỗ nén đã tăng gần gấp đôi, lên 600 euro/tấn tại Pháp và đang có dấu hiệu mua ồ ạt loại nhiên liệu cơ bản nhất của thế giới. Hungary thậm chí còn cấm xuất khẩu củi. Trong khi đó, Romania giới hạn giá củi trong 6 tháng.

Bên cạnh những lo lắng về sự thiếu hụt, cuộc khủng hoảng năng lượng khiến chi phí sinh hoạt tăng cao. Mức lạm phát khu vực đồng euro lần đầu tiên chạm mức hai con số vào tháng 9. Các hộ gia đình trên khắp khu vực đang chịu áp lực ngày càng lớn khi phải lựa chọn giữa hệ thống sưởi ấm và các thiết bị cần thiết khác trong nhà.

Nic Snell, giám đốc điều hành tại công ty bán buôn củi của Anh, cho biết: “Chúng ta đang trở lại ngày xưa, lúc mà mọi người chưa thể sưởi ấm được cả căn nhà. Họ sẽ ngồi quanh đống lửa và sử dụng sức nóng từ bếp hoặc nhóm lửa và đi ngủ. Mùa đông này, tình cảnh như vậy sẽ xảy ra rất nhiều".

Xu hướng trên kéo theo sự bùng nổ về nhu cầu đối với lò sưởi cao cấp từ nhà sản xuất Gabriel Kakelugnar AB. Một chiếc lò sưởi có giá trung bình 7.700 USD. Bếp có thể giữ ấm căn phòng trong 24 giờ nhờ cấu tạo phức tạp để có thể giữ và phân phối nhiệt.

Jesper Svensson, chủ sở hữu và giám đốc điều hành của công ty nằm cách lò phản ứng hạt nhân lớn nhất Thụy Điển chưa đầy một giờ lái xe cho biết: “Trong thời đại dịch, mọi người bắt đầu đầu tư nhiều hơn cho ngôi nhà của họ”.

Đơn đặt hàng tăng gấp 4 lần và khách thay vì chờ 4 tuần thì hiện phải chờ đến 3 tháng mới có thể nhận lò sưởi họ cần.

Đối với nhiều người dân châu Âu, mối quan tâm chính của họ làm mọi cách để giữ ấm trong những tháng mùa đông tới. Nỗi lo ngày càng cấp bách hơn khi mùa đông đến gần. Sự tuyệt vọng có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe và môi trường.

Người đứng đầu bộ phận chất lượng không khí tại Cơ quan Bảo vệ Môi trường Thụy Điển Roger Sedin cho biết: “Chúng tôi lo rằng mọi người sẽ đốt những thứ có thể. Chúng tôi có thể thấy mức độ ô nhiễm rất cao khi có những người đốt gỗ sai cách”.

Các hạt vật chất có thể đi sâu vào phổi và gây ra các cơn đau tim, đột quỵ và hen suyễn. Ông nói thêm rằng nguy cơ tổn hại sức khỏe đặc biệt nghiêm trọng ở các khu vực thành thị.

Ông nói: “Bạn cần nghĩ cả cho những người hàng xóm của mình nữa”.

Tình trạng thiếu kinh nghiệm cũng xảy ra ở Đức. Các hiệp hội về dọn dẹp ống khói đang phải giải quyết hàng loạt yêu cầu lắp đặt bếp cũ và mới. Nhiều khách hàng cũng đang yêu cầu đốt phân ngựa và nhiều nhiên liệu khó hiểu khác.

Ngoài ra, hiện tượng tích trữ đang xảy ra ở Pháp. Frederic Coirier, giám đốc điều hành của công ty sản xuất ông khói và nhiên liệu gỗ Poujoulat SA, cho biết một số khách hàng đã mua 2 tấn viên gỗ nén. Thông thường, một ngôi nhà chỉ cần mua chưa đến 1 tấn viên gỗ nén là đã có thể dùng cả năm.

Trond Fjortoft, người sáng lập kiêm CEO của công ty bán gỗ Na Uy Kortreist Ved cho biết: “Mọi người đang khao khát gỗ và họ đang mua nhiều hơn bình thường. Điều đó thường xảy ra khi trời bắt đầu lạnh. Mọi người sẽ nói rằng ‘trời bắt đầu lạnh rồi, chúng ra đặt mua gỗ thôi’. Năm nay, họ bắt đầu mùa từ tháng 6”. Đây là khoảng thời gian Nga cắt giảm nguồn cung cấp khí đốt.

Tại Berlin, cuộc khủng hoảng đang gợi nhắc lại cảnh hoang tàn sau Thế chiến II. Nguồn cung thực phẩm thiếu hụt. Khi ấy, người dân thì phải chặt gần hết cây trong công viên Tiergarten để sưởi ấm.

Mặc dù hiện tại người dân Berlin không làm như vậy, nhưng lo ngại về vấn đề sưởi ấm vẫn tồn tại. Ông Engelke không chỉ dựng thêm một cổng an ninh để bảo vệ các viên gỗ, than và dầu, ông còn phải ngừng tiếp khách hàng mới.

Nguồn Bloomberg